«نهنگ تاریک» در دانشگاه خلیج فارس نقد و بررسی شد

«نهنگ تاریک» در دانشگاه خلیج فارس نقد و بررسی شد

نشست ادبی نقد و بررسی مجموعه داستان «نهنگ تاریک» نوشته سعید بردستانی در سالن علامه امینی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خلیج فارس دوم اسفند 94 برگزار شد.
در این نشست مهدی انصاری مدیر جلسه و مسئول کارگاه داستان نویسی حوزه هنری بوشهر به معرفی نویسنده مجموعه داستان نهنگ تاریک پرداخت و گفت: سعید بردستانی متولد 1357 خرمشهر و بزرگ شده در شهرستان دیر استان بوشهر است. او در سال 85 مجموعه داستان «هیچ» را در انتشارات ققنوس منتشر کرد که مورد استقبال قرار گرفت و در چندین جایزه معتبر از جمله گلشیری و ادبی اصفهان نامزد دریافت جایزه شد. او پس از حدود 9 سال دومین مجموعه خود را با نام «نهنگ تاریک» دربردارنده 10 داستان کوتاه و 103 صفحه در انتشارات پیدایش منتشر کرد که در محضر اهل فن مورد استقبال قرار گرفته است. ‏
در ادامه، پس از اینکه بردستانی داستان «ایستاده می‌میریم» را قرائت کرد، محمود سعیدنیا درباره «نهنگ تاریک» عنوان کرد که این مجموعه چند گام به جلو در کارنامه بردستانی است.
وی داستان‌های «نهنگ تاریک» را داستان‌هایی نئوکلاسیک خواند و تصریح کرد: این داستان‌ها هنوز پایه در روابط ارسطویی آغاز و میانه و پایان دارند، ولی با نگاهی نو که از الگوی کلاسیک آشنایی زدایی می‌کند. از سوی دیگر داستان‌ها واجد وجوهی گروتسک گونه هستند. بزنگاه و «از این رو به آن رو شدن» و ادراک شهودی در «نهنگ تاریک» نه تنها برای کاراکترها بلکه برای خواننده اتفاق می‌افتد مانند داستان «بی‌خواب‌ها» که در پایان به موقعیتی پارادوکس گونه و به دریافتی جدید می‌رسد.
سعیدنیا داستان «آن بالایی» را موفق ترین داستان این مجموعه دانست و بیان کرد: در این داستان نویسنده روایت را با استراتژی‌ای دلبخواهی و رها نوشته است.
وی افزود: در هر مجموعه داستانی، هم داستان ضعیف و هم داستان قوی وجود دارد و این مجموعه هم از این امر مستثنا نیست.‏
وی اظهار کرد: نویسنده در بعضی از صحنه‌های داستان افزون بر نشان دادن و توصیف صحنه به گفتن نیز روی آورده که البته زیاد نیست.‏ برای نمونه در «پایان وضعیت» نخستین داستان این مجموعه استراتژی نمایاندن بسیار خوب القا می‌شود.
مهدی انصاری نیز مجموعه را جسورانه و بسیار متفاوت با مجموعه قبلی خواند و رویکرد داستان‌ها را مدرن دانست. وی افزود: «پایان وضعیت» تلویحا اشاره به تمام شدن پایان وضعیت‌های نوشتن دارد.
انصاری به زیر متن کار اشاره کرد و در بعضی از داستان‌ها زیر متن را با فاصله از فضای داستان خواند و اضافه کرد: چندان سهل الوصول نیست و بعضی از داستان‌ها نمایی فلسفی دارند. آیا این داستان‌ها بازنمایی وضعیت موجود ماست یا کاملا انتزاعی هستند؟ داستان‌ها بسیار رندانه و تاویل پذیر هستند و آنها را به زمینه‌های اجتماعی و سیاسی روز می‌توان ربط داد، ولی در غیر این صورت هم چندان مهم نیست. بزنگاه در آثار جویس و چخوف نمونه‌های خوبی هستند و یکی از پایان‌های خوب پایان «بی خواب‌ها»ست و یکی از نقاط اوج این مجموعه داستانی‌ست و فی نفسه زیباست. (تنظیم و تلخیص و ویرایش نگارشی بر پایه گزارش فاطمه زنده بودی )


انجمن ماتیکان داستان
https://telegram.me/matikandastan