فروش پایین، هزینه‌های سرسام‌آور

فروش پایین، هزینه‌های سرسام‌آور

| عبدالعظیم فریدون | رئیس سابق اتحادیه فرهنگی ناشران ، مدیر انتشارات «محراب قلم» |

طی سال‌های اخیر به وضوح دیده‌ایم که مشکلات در حوزه نشر در مقایسه با سال‌های گذشته تقریبا رشد چند برابری داشته‌است. البته انتشارات «محراب‌قلم» امسال به نسبت‌ سال گذشته تولیدات بیشتری داشته‌است، به‌عنوان مثال ما ‌سال گذشته ١٠٠عنوان کتاب منتشر کردیم و امسال تعداد آن دوبرابر شده‌است. با این‌حال بر این باورم که تولیدات بیشتر به معنی فروش نیست، یعنی باوجود این‌که تولیدات‌مان زیاد شده است فروش خوبی نداشته‌ایم. ضمن این‌که همیشه شرایط به این شکل بوده که بازگشت سرمایه به ناشر به شکل تدریجی صورت‌می‌گیرد، یعنی هیچ‌وقت آن سود خالص دست ناشر را نمی‌گرفته. امروز هم اوضاع به این شکل است، هزینه‌ها سرسام‌آور و فروش پایین است. گذشته از اینها هم وجود ناشران دولتی باعث می‌شود تا آنها از رانت و پاره‌ای امکانات برخوردار شوند، حالا بماند که معضلاتی چون نبود ویترین مناسب، مشکل توزیع، ورود رسانه‌های دیجیتال و گرایش مردم به سمت شبکه‌های اجتماعی و آثار مینی‌مال هم باعث شده نشر به قهقهرا برود، به‌طوری که درباره خودمان می‌توانم بگویم امسال با کاهش ١٢‌درصدی در زمینه نشر مواجه بوده‌ایم. مسائل حوزه نشر در این سال‌ها نه‌تنها به اقتصاد این وادی لطمات زیادی وارد کرده است که می‌بینیم هرسال به وقت برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب که بزرگترین رویداد فرهنگی هر کشور به شمار می‌رود، امکانات مطلوبی که شایسته است دراختیار ناشران کودک و نوجوان قرار نمی‌گیرد. درحالی‌که مسأله مکان و جانمایی غرفه در نمایشگاه نکته مهمی است که باید از سوی سیاست‌گذاران فرهنگی نسبت به آن توجه بیشتری صورت بگیرد، کما این‌که امسال در بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب، متراژ و مساحت نامناسبی به سالن کتاب‌های کودک و نوجوان تخصیص داده شده بود. طبیعی است در چنین شرایطی، ناشران با عرضه کتاب‌های خود در چنین فضای محدودی نمی‌توانند آن‌طور که باید در برآورده‌کردن نیازهای مخاطبان کودک و نوجوان عملکرد موفقیت‌آمیزی داشته باشند. حالا بماند مسائلی مانند بعد مسافت بین مخاطبانی که به نمایشگاه کتاب می‌آیند و سالن ناشران کودک و نوجوان که زیاد است و باوجود این‌که هرسال به این نکته تأکید می‌کنیم که مکان سالن ناشران کودک ونوجوان باید به خاطر وجود مخاطبان کودک و نوجوان هم که شده از مسافت کمتری تا در ورودی نمایشگاه برخوردار باشد ولی عملا توجهی به این مسأله نمی‌شود. با این‌حال و با وجود مشکلات فراوانی که درحال‌حاضر در حوزه نشر وجود دارد و من به اجمال به برخی از آنها اشاره کردم، امید داریم شرایط در حوزه نشر، به‌ویژه برای ناشران کودک‌ونوجوان میسر شود تا بتوانیم شاهد رشد بیشتری در این عرصه باشیم. ما ناشران علاقه‌مند و مستعدی در حوزه کودک و نوجوان داریم که اطمینان دارم اگر زیرساخت‌های لازم برای فعالیت آنها فراهم شود بدون‌شک می‌توانند در بهبود و تقویت حوزه نشر کتاب‌های کودک ونوجوان سهم زیادی داشته باشند.
@dastanirani