✒نظرات گودرزی درباره سیدمهدی شجاعی، تفاوت داستان کوتاه و رمان و …

✒نظرات گودرزی درباره سیدمهدی شجاعی، تفاوت داستان کوتاه و رمان و...
@matikandastan

محمدرضا گودرزی: ◀بیشتر کارهای آقای شجاعی رمان هستند.

◀ تجربه‌ای که من در کارهای ایرانی و غیر ایرانی دارم این است که رمان نویس‌های خوب داستان نویس‌های خوبی نیستند و برعکس.

◀ذهن رمانی یک فضایی را می‌طلبد و ذهن داستان کوتاهی نیز یک فضای دیگری را. در خارج از ایران نیز همین گونه است. برای مثال چخوف داستان نویس بسیار خوبی است حال آن‌که اصلا رمان نویس خوبی نیست. ذهن رمان‌نویس با ذهن داستان نویس فرق دارد.

◀نادر نویسندگانی وجود دارند که هم توانستند در داستان کوتاه موفق باشند و هم در رمان موفق بوده‌اند. آقای شجاعی از جمله همین موارد است که هم ساختار داستان کوتاه و رمان را می‌شناسد و هم در هر دو موفق بوده است.

◀داستان کوتاه داستان یک موقعیت خاص است. در لفظ به معنای یک گوشه چشم نگاه کردن و تبدیل آن به یک داستان است. در حالی‌که رمان از طریق گسترش شخصیت‌ها ساخته می‌شود. داستان کوتاه درباره بیان مفاهیم کلی در قالب یک داستان سریع و گذرا است.

◀داستان‌های آقای شجاعی چون غالبا از طریق یک رخداد بارز شکل گرفته‌اند، همه جذابیت و تعلیق دارند.

◀هرچقدر از مفاهیم درون‌گرایی و حدیث نفس استفاده کنیم داستان کندتر شده و آرام‌تر پیش می‌رود در حالی‌که اگر براساس یک واقعه پیش برویم و آن را به صحنه تبدیل کنیم، جذابیت و تعلیق نیز به آن اضافه می‌شود.

◀در داستان کوتاه آغاز و پایان بسیار مهم است در حالی‌که در رمان، میانه هم مهم است.

◀رمان چند محوره است در حالی‌که داستان کوتاه تک محوره است.

◀طبیعتا داستان کوتاه ادبی‌تر، سخت نوشت‌تر و سخت خوان‌تر است و خواننده رمان و داستان کوتاه با هم متفاوت است.

◀بسیاری از رمان نویس‌های ما به این دلیل که نظام ذهنشان به فضای گسترده تمایل دارد، اصلا داستان کوتاه خوب ندارند.

◀رمان به کل یک زندگی می‌پردازد اما داستان کوتاه یک برش از آن است و شخصیت‌پردازی مربوط به رمان است. این شخصیت‌ها در گذر زمان است که مشخص می‌شود و به همین دلیل در داستان کوتاه چیزی به نام شخصیت‌پردازی به صورت کامل نداریم.

◀می‌گویند رمان مانند یک سرباز در میدان جنگ است که بسیار منظم و برنامه ریزی شده عمل می‌کند. در حالی که داستان کوتاه مانند یک سرباز چریک است. می‌آید و فقط یک ضربه زده و می‌رود. از همین منظر رمان را با فیلم مقایسه می‌کنند و داستان کوتاه را با عکس.

◀در داستان کوتاه زمان، کابوس نویسنده است چراکه زمان به او مجال نمی‌دهد تا به چیزی بپردازد. در حالی که در رمان این فرصت را دارد تا به همه جوانب بپردازد. از همین منظر اگر در یک داستان شخصی به زمین بیفتد، در رمان، نویسنده باید بگوید که او از کجا آمده، بعد از بلند شدن چه کرده و... در حالی‌که در داستان کوتاه فقط باید بگوید چرا افتاد و این همان ایجاز و تمرکز بر مطالب اصلی است. برای مثال اگر در یک داستان کوتاه، دو صفحه طول بکشد تا یک نفر بالای تپه برود، مطمئن باشید که اصلا داستان کوتاه خوبی نیست و نویسنده نتوانسته از ساختارهای داستان به خوبی استفاده کند.

🔔با فوروارد کردن مطالب ماتیکان داستان، ما را دلگرم و به دوستان خود معرفی کنید.
@matikandastan