📢گود و رمان و تاریخ

📢گود و رمان و تاریخ
@matikandastan

محمد رفیع محمودیان: تاریخ پر از رخدادها و سرنوشت‌های اندوهناک است و گود به برخی از چنین رخدادها و سرنوشت‌هائی می‌پردازد. این سیر تاریخ نیست که به ضرورت آن حوادث را معنامند، دردناک یا ارزشمند (در یادآوریِ امری به فراموشی سپرده شده) می‌سازد. رخدادها در خود، در اینکه در زندگی‌هائی رخ می‌دهند، می‌توانند مهم و معنامند باشند. بدون تردید رمان تاریخی چنین زندگی‌هائی را در بستر تاریخی آنها روایت می‌کند و در چارچوب تاریخی معینی بازپردازی می‌کند. ولی با این کار بیش از آنکه به زندگی‌ها معنا و اهمیت بخشد به تاریخ جان و مادیت می‌دهد. درست همان کاری که رمان گود دربارۀ بخشی از تاریخ معاصر ایران انجام می‌دهد. رمان تاریخی بیش از آنکه تبدیل رمان به تاریخ باشد تبدیل تاریخ به رمان است. همۀ آنچه که در دست داریم رمان است. روح و جان زمانۀ ما را رمان رقم می‌زند. ولی رمان تاریخ را پشت سر نمی‌نهد. آن را فقط به شکلی شاید متفاوت و شاید جالب‌تر روایت می‌کند. نسبت به تاریخ هیچ چیز ترافرازنده نیست. سیر تاریخ، چه پیشینی و چه پسینی، با زندگی ما کاری می‌کند که هیچ عاملی نمی‌تواند ما را از آن برهاند. نفرین‌شدگان و شکست‌خوردگان آن تا ابد نفرین شده و پیروزمندان آن تا ابد پیروز باقی می‌مانند. رمان تاریخی حتی در درکی لوکاچی از آن به جنگ (سیر) تاریخ نمی‌رود، بلکه به جنبه‌های در تاریکی مانده آن توجه نشان می‌دهد. می‌کوشد تا معصومیت نفرین‌شدگان را ارج نهد و برای مقاومت‌های در هم شکسته وجهه و اعتبار ایجاد کند. تاریخ را بازنویسی یا بازاندیشی نمی‌کند، بلکه آنرا در روایتی ارزشی-اخلاقی باز می‌گوید. رمان گود نیز همین کار را می‌کند هر چند تاریخ را در چارچوب روایتی باز می‌گوید که به پیروزمندان کنونی تاریخ متعلق است... (رادیو زمانه)
@matikandastan