🔴 اخلاق سیاسی از نگاه ماکیاول

🔴 اخلاق سیاسی از نگاه ماکیاول
🔻ماکیاول ( 1527 – 1469 میلادی ) : مشهورترین کتاب وی به نام شهریار ( یا فرمانروا ) مجموعه ای است شامل بر اندرزها که در آن روی سخن مولف اختصاصا با کسی ( یا کسانی ) است که زمام قدرت سیاسی را عملا در دست دارند . و عصاره ارشاد وی در این رساله همان است که در اصطلاح عام به ماکیاولیزم معروف است . ( ماکیاول می گوید ) : برای رسیدن به هدف از دو راه می توان رفت : یکی از راه قانون و دیگری از راه زور . از این دو راه ، اولی شایسته انسان ها و دومی شایسته حیوان هاست . ولی از آنجا که طریقه اول غالبا بی تاثیر است ، تشبث به طریقه دوم ضرورت پیدا می کند . بنابراین بر شهریار لازم است که طریقه استعمال هر دوی این شیوه ها را خوب بداند و موقع را برای بکار بردن هر کدام نیک بسنجد . شهریار باید بداند که از میان جانوران شیر و روباه را به عنوان سر مشق برگزیند زیرا که شیر برای تحصیل طعمه اش از تن دادن به رنج و کوشش و خستگی ناگزیر است در حالی که روباه از گزند گرگان در امان نیست . در این صورت بر شهریار واجب است که حیله گری روباه را برای دفع گزند با صولت ( هیبت ) شیر برای نشان دادن قدرت توام سازد . یک شهریار دور اندیش هرگز نمی تواند – و نباید – خود را پابند حفظ قولی که داده است بشمارد و در رعایت آن قول ، موقعی که برایش مسلم شده است که فایده قول شکنی بیشتر است ، اصرار ورزد . برای فرمانروا داشتن تمام صفات خوب ( مانند : وفاداری ، حفظ حرمت قول ، درستی رفتار ، و نیالودگی به نیرنگ ) چندان مهم نیست . مهم این است که او فن تظاهر به داشتن این صفات را خوب بلد باشد . وظیفه او ( شهریار ) همین است که راه صواب را حتی المقدور ترک نکند ولی اگر روزی مجبور به پیمودن راه ناصواب شد نشیب و فراز آن را نیز باید بلد باشد . شهریار باید خیلی مواظب باشد که حرفی مغایر با این پنج صفت ( ترحم ، وفا ، مهربانی ، اعتقاد به مذهب ، و صداقت ) بر زبانش نگذرد به طوری که انسان وقتی او را ببیند ، یا گفتارش را بشنود ، کوچکترین تردید برایش باقی نماند که این شهریار مظهر دلسوزی و وفا و عاطفه و درستی و اعتقاد به مذهب است . (1). در اینجا باید هوشیار بود که روی سخن ماکیاول بیشتر با شهریاران و فرمانروایان سیاسی است نه توده مردم ، یعنی او فقط رهبران سیاسی را از الزام همیشگی رعایت قواعد اخلاقی معاف می داند و به آنان اندرز می دهد که برای حفظ مصلحت خود و کشورشان این قواعد را زیر پا بگذارند ولی ارج و فایده اخلاقیات را برای عموم انکار نمی کند . (2). ♦️منابع : (1) - خداوندان اندیشه سیاسی ، مایکل ب . فاستر ، جلد اول ، قسمت دوم ، ترجمه : جواد شیخ الاسلامی ، موسسه انتشارات امیر کبیر ، چاپ هفتم 1388 ، ص 471 – 474 (2) - بنیاد فلسفه سیاسی در غرب ، دکتر حمید عنایت ، انتشارات زمستان، ص 164 🇮🇷 ضیاء طرقدار - فارغ التحصیل رشته علوم سیاسی
https://telegram.me/politickaraj