♻️ بررسی دکترین شوک و بهت.. ✅ علیرضا عابدینی …بسمه تعالی

♻️ بررسی دکترین شوک و بهت

✅ علیرضا عابدینی


بسمه تعالی

در دهه ۱۹۹۰ جمعی از محققین نظامی آمریکا در دانشگاه دفاع ملی آمریکا تئوری دکترین شوک و بهت را ارائه کردند. این دکترین در دو مقطع نظامی (جنگ عراق ) و سیاسی
( ماجرای ترور رفیق حریری برای تغییر حاکمان لبنان و تخلیه نیروهای سوری از جنوب لبنان ) عملیاتی شد و دشمن به نقاط ضعف و قدرت این استراتژی پی برد.

به موجب این استراتژی آمریکا قدرت این را خواهد داشت که در کمترین زمان و حداقل تلفات و خسارات ممکن به پیروزی کامل و سریعی بویژه در ساقط کردن حکومت های کشورهای حریف دست یابد. مطابق این دکترین با استفاده از سلاحهای فوق پیشرفته و هدایت شونده با زدن ضربه های شوک آور به دشمن، در شرایط بهت پس از شوک سنگین، با تسلط بر محیط ارتباطی و جو روانی دشمن، بر برداشت و درک او تا حدی اثر گذارد که مقاومت را بیهوده بدانند و تسلیم مطلق اراده آمریکا بشوند.

با پذیرش دو مولفه قدرت انهدام و قدرت مانور بعنوان مولفه های اصلی قدرت نظامی و چهار مولفه مشاهده، جهت گیری، تصمیم و اقدام بعنوان چهار مرحله اصلی رفتار جنگی انسان؛ بر این اساس می توان مدعی شد در نبرد استراتژیک طرفی موفق است که آنچنان از عهده این مهم با مهارت برآید که باعث اختلاف در این فرآیند در نزد دشمن بشود. بدیهی است در اجرای دکترین شوک و بهت مجریان آن با استفاده از مهارتهای خود در مولفه های یادشده، عملیات ایجاد شوک را در شرایطی باید انجام دهند که هم شوک فیزیکی و شوک روانی همزمان به دشمن وارد شود. زمینه سازی برای این شوک می تواند از طریق هدف گرفتن استراتژی دشمن با خنثی کردن هدفمندانه تفکر استراتژیکش وی را از درون دچار فرسایش کند. این زمینه سازی استراتژیکی می تواند از طریق جنگ، تضعیف نظام پولی و بانکی، تحریم ها، حمایت از نیروهای داخلی دشمن که در جهت منافع حمله کننده گام برمی دارند و انزوا در میان کشورهای هم جوار نام برد. پس از زمینه سازی است که شوک بزرگ وارد می شود و کشور سوژه را برای اجرای دکترین سلطه سریع آماده نمود.

هدف از استراتژی سلطه سریع تاثیرگذاری بر اراده، درک و برداشت دشمن به منظور تطبیق با اهداف و یا اجرای مقاصد استراتژیک مجری این دکترین می باشد. بدیهیست که انهدام، شکست و خنثی سازی قابلیت نظامی و دفاعی حریف از عناصر ضروری و اساسی این دکترین به شمار می آید. سلطه سریع فراتر از نیروی قاطع (نیروی قاطع: پس از جنگ اول آمریکا با عراق با تکامل دکترین های
۱- حمله به نیروهای پشتیبان (هوایی)
۲- نبرد هوا – زمینی (هوایی) ۳- جنگ مانوری (زمینی)
۴- سرعت عملیاتی (زمینی)
۵- انعطاف پذیری عملیاتی (زمینی)
دکترین « نیروی قاطع یا خرد کننده » که شامل هر پنج دکترین یاد شده بود توسط ارتش آمریکا رسما پذیرفته شد.) قابلیتی را ایجاد می کند که بطور موثر می تواند با ناتوان سازی حریف اهداف سیاسی و نظامی را محقق سازد.

اگر سلطه را به توانایی تاثیرگذاری و تسلط بر اراده حریف تعریف و به دو بخش فیزیکی و روانی تقسیم کنیم این دو را می توان اینگونه تعریف نمود:

سلطه فیزیکی شامل توانایی انهدام، خلع سلاح، مختل سازی، خنثی سازی و ناتوان سازی می باشد و سلطه روانی به معنای توانایی تخریب، درهم شکستن و خنثی سازی اراده مقاومت حریف است. برای دستیابی به مکانیز اصلی سلطه روانی (تحمیل شرایط بسنده ای از شوک و بهت برای متقاعد سازی و یا اجبار دشمن به جهت پذیرش اهداف استراتژیک و نظامی) باید از فریب، اطلاعات دهی غلط و جلوگیری از دستیابی به اطلاعات در سطح گسترده استفاده نمود. در سلطه سریع تلاش می شود تا با تحمیل سطح ویرانگری از شوک و بهت با سرعت کافی (حتی در یک لحظه) به حریف قدرت اراده وی را خنثی نماید.

پس از انجام عملیاتی موفق دکترین شوک و بهت و سلطه سریع نوبت به دکترین نیروی قاطع خواهد رسید که به معنای به میدان آوردن نیرویی است که بتواند برتری را تامین کند. استفاده از این نیرو در سطحی است که امکان هرگونه اشتباه را از بین می برد. این نیروها می توانند از نیروهای بومی آموزش دیده و آماده به خدمت نیز باشند. همچنین نیروهایی بومی در سطوح مدیریتی که با مجریان دکترین نیروی قاطع همراه و هم رای هستند نیز می توانند نیروهای موثری نسبت به سایر نیروها باشند چراکه بر شرایط زیست محیطی و همچنین آداب و رسوم مردم آن سرزمین آشنایی کامل دارند و به نقاط ضعف و قوت مردم احاطه دارند. این نیروهای بومی بهترین ابزار برای فلج سازی استراتژیک می باشند. فلج سازی استراتژیک وضعیتی است که در آن دولت در سطح سیاسی، انتظامی و نظامی امکان هرگونه اقدامی برای جبران خسارتها، تغییر طرح ها، فراهم آوردن ضد حمله و مانند اینها را از دست می دهد. این فلج سازی زمانی رخ می دهد


─═इई @politickaraj ईइ═─
‍ ‍ ‍ ⇱ کانال علوم سیاسی⇱
ڪلیــڪ ڪنید

ادامه 👇