👁‍🗨 نگاه تحلیلگران: آینده برجام

👁‍🗨 نگاه تحليلگران: آینده برجام

👈 دکتر محمود سریع القلم، استاد دانشگاه شهیدبهشتی، در یادداشتی درباره برجام و آینده آن نوشت:

✍ گر بخواهیم سیستم محاسباتی طرف مقابل را بخوانیم، به نظر می‌رسد از این قرار باشد:

✍ آمریکا در همسایگی ایران و خاورمیانه، دوستان بلکه متحدینی دارد که ایران هم علیه آنها سخن می‌گوید و هم اقدام می‌کند.

✍ این متحدین، سیستم عصب آمریکا در خاورمیانه هستند. طبق معاهده نامه‌هایی که آمریکا با متحدین خود دارد، باید از آنها دفاع کند. اگر ایران توان هسته‌ای پیدا کند، متحدین آمریکا در خاورمیانه، ناامن می‌شوند حتی اگر این توانایی، صرفاً یک توان بازدارندگی باشد.

✍ چون آمریکا نمی‌تواند اهداف و افکار ایران را تغییر دهد (اختلافات ۸ گانه)، پس باید علی‌الحساب در فکر از میان برداشتن توان هسته‌ای ایران باشد. چون اختلافات متعدد دیگری وجود دارد، آمریکا فشار خود را بر ایران ادامه می‌دهد تا ایران به تدریج از مدار حساسیت‌های آمریکا بیرون برود. عجله‌ای هم نیست. این ذهن طرف مقابل است.

✍ ما باید دقیق باشیم و فهم ریاضی گونه محاسبات خارجی را جایگزین پایکوبی نکنیم. درست قالب‌بندی کردن (Framing) مسائل کشور و درست درصدگذاری آنها بسیار تعیین‌کننده است.

✍ وقتی موضوع هسته‌ای یک ‌نهم است، قاعدتاً نباید آن را هشت‌ نهم جلوه داد. تقابل موجود، گسترده و دامنه‌دار است.

✍ این یک غفلت تبلیغاتی دستگاه دیپلماسی بود که مسایل سیاست خارجی با غرب را، به موضوع هسته‌ای تقلیل داد. شاقول انتظارات اشتباه تنظیم شد و انتظارات غیرواقعی در ذهن خاص و عام جا افتاد.

✍ در سیاست بین‌الملل، کشورها عموما و دائما اهرم می‌سازند تا امتیاز بگیرند. روسیه را ببینید که پس از سی سال ناگهان وارد خاورمیانه شد. هدف اصلی امتیاز گرفتن از آمریکا (و تا اندازه‌ای از اروپا) است.

✍ در سیاست بین‌الملل، نه عدالت وجود دارد و نه انصاف و اعتماد حتی وقتی که ۱۴۷ هیأت اقتصادی بفرستند.

✍ بهترین اهرم ایران در مقابل نظام بین‌الملل، غرب، شرق و همسایگان، “راضی بودن و امیدوار بودن مردم ایران از زندگی است.” مهم‌ترین پایۀ امنیت ملی ایران، راضی بودن مردم است. مهم‌ترین اصل در حکمرانی، نگاه حل‌المسائلی به گره‌های داخلی است.

✍ دستگاه دیپلماسی وظیفه داد جهان را در داخل معرفی کند و ذهن‌ها را دقیق کند. اُپراتور بودن حداقل کار است.

✍ آینده برجام در گرو فرمولی است که نیرو‌های سیاسی داخلی پیرامون توانمندی اقتصاد ملی و جهت گیری‌های سیاست خارجی با محوریت یک منطق مشترک به اجماع برسند. @politickaraj