✳️ مغالطه از راه تبلیغات یا پروپاگاندا.. یعنی فکر کنیم که صرف تکرار دایمی مدعا اثربخش است

✳️ مغالطه از راه تبلیغات یا پروپاگاندا

👈مغالطه از راه تبلیغات، یعنی تکرار مدعا را جانشین دلیل کردن، به این معنا که انسان به جای دلیل آوردن، مدعایش را تکرار کند، کاری که در تبلیغات انجام می‌گیرد. یعنی فکر کنیم که صرف تکرار دایمیِ مدعا اثربخش است. حال آیا واقعا تكرار مدعی اثری دارد؟ شکی نیست که مدعا هر چقدر هم تکرار بشود، به لحاظ منطقی، مدعا را اثبات نمی‌کند، ولی به لحاظ روانشناختی لااقل دو اثر دارد. در روانشناسیِ تبلیغات گفته می‌شود که تبلیغات لااقل دو اثر محرز روانی دارد: یکی اینکه تبلیغات آهسته‌آهسته به شخص این معنی را القا می‌کند که گویا دلیل مدعا را جای دیگری عرضه کرده‌اند و مورد قبول واقع شده است، اگر شما به من سيصد بار، چهار صد بار گفتید که آقا! اصالت وجود اثبات شده است، این مدعا از نقد همه‌ی ناقدان جان سالم بدر برده است، من کم‌کم به این نتیجه می‌رسم که حتما عقل من نمی‌رسد!

🔺اثر دیگری هم که دارد این است که وقتی امری بسیار تکرار شد، در هنگام انتخاب، آن اموری که بسیار تکرار شده در ذهن انسان تداعی می‌کند. یعنی وقتی می‌خواهید صابون گلنار بخرید، چه آگاه باشید و چه نباشید، تمام آنچه که در روزنامه‌ها در باب آن گفته‌اند: بویش فلان می‌کند و عطرش بهمان،... تمام این‌ها تداعی می‌شود و چه آگاهانه و چه ناآگاهانه این تداعی‌ها اثر می‌گذارد.

🔺هیتلر که خود از لحاظ عملی، روانشناس بود، می‌گفت تکرار یک اثر سومی هم دارد. تکرار آدم را خسته می‌کند و آدم خسته زود تسلیم می‌شود. کسی که زیاد بمباران تبلیغاتی شد کم‌کم از لحاظ روحی خسته می‌شود. آدم خسته می‌گوید: خُب، بابا، بگو از من چه می‌خواهی تا انجام دهم، راحتم کن. از این نظر او دستور داده بود که نطق‌های انتخاباتی‌اش در روزنامه‌های صبح هیچ وقت نوشته نشود، و همچنین از رادیوهای صبح پخش نگردد. به نظر او، صبح مردم هنوز سرحالند و قدرت نقادی‌شان دقيق کار می‌کند‌ و تا جمله‌ای را از رادیو می‌گویم، فورا می‌گویند فلان اشکال را دارد، اما بعد از ظهر مردم از سر کار آمده‌اند و کاملا خسته و فرسوده‌اند، آن وقت سخنان مرا بی چون و چرا می‌پذیرند، چون حوصله‌ی نقادی را از ندارند.

✍مصطفی ملکیان- درسگفتار تفکر نقدی

#مغالطه_تبلیغات #پروپاگاندا
✅ #سیاست_شناسی
@politicology