✅شخصیت منحصر به فرد علی ابن ابیطالب. ✍️مجتبی نجفی.. ✅علی بی ابیطالب شخصیت منحصر به فردی است

✅شخصیت منحصر به فرد علی ابن ابیطالب
✍️مجتبی نجفی

✅علی بی ابیطالب شخصیت منحصر به فردی است. تیپی است که این ظرفیت را دارد از ساختارهای تشیع و اسلام فراتر رود و مورد تکریم انسانیت قرار بگیرد. حکومت کردن به نام علی و تشیع هم ساده نیست چرا که اصولا تشیع مدل حکومتی جز در دوران امام علی نداشته است. امامان شیعه ، همه در مقام اپوزیسیون بوده اند؛ زندان و محرومیت از حقوق اجتماعی را تحمل کرده و مقاومت در برابر نظم موجود ظالم را سازمان داده اند. اوج این مقاومت و هزینه دادن را حسین در عاشورا می دهد که همه مال، فرزندان و جان و یاران خود را تنها به خاطر اینکه نمی خواسته با یزید بیعت کند فدا می کند. آن هم چه فدا کردنی : به تعبیر علی شریعتی فدا کردن همه اسماعیلیاتش در عالی ترین سطح ممکن. مدل حکومت علی هم آنقدر عجیب است که با هزاران هزار دستگاه تبلیغاتی و موعظه و منبر و میکروفون، هیچ حکومتی نمی تواند خود را منتسب به علی کند چرا که در نهایت، تناقض های کردار و گفتار عیان می شوند. عجیب بودن حکومت علی به این خاطر است که قبل از رسیدن به قدرت ، زمانی که طبق روایت شیعه از حکومتداری به رغم شایستگی اش محروم می شود ، جامعه خود را به خاطر منفعت شخصی اش وارد جنگ داخلی مسحانه نمی کند، او نقش منتقدی را بر عهده می گیرد که دلسوز هم هست و خلفای راشدین را از نصحیت و نقد و انذار و کمک محروم نمی کند. اینجا علی شخصیتی محافظه کار به معنای مثبت است. ۲۵ سال سکوت و دوری از قدرت، او را از ایفای نقش اجتماعی اش غافل نمی کند.

✅اما علی به اصرار مردم وقتی به قدرت می رسد می شود یک شخصیت انقلابی. علیه رانت خواری و ویژه خواری قیام می کند. با فساد مبارزه می کند آن هم با اتکا به فسادناپذیری خود و خاندانش. معادلات قدرت را رعایت نمی کند و مخالفانش را که می دانسته قصد براندازیش را دارند قصاص قبل از جنایت نمی کند. طبق ماهیت قدرت باید قبل از پیوستن طلحه و زیبر به عایشه آنها را حذف می کرد اما علی می گوید اهل قصاص قبل از جنایت نیست.

✅دوره حکومتداری او از منظر آزادی سیاسی کم نظیر است. مخالفینش، فحشش می دهند و ناسزا یش می گویند اما از هر گونه بازداشت و هر گونه محکومیت مصون هستند. مبارزه بی امان با فساد و ویژه خواری، رعایت آزادی بیان و حق انتقاد از حاکم و مقابله با رانت خواری و استثنا طلبی معاویه، سه ویژگی مهم دوران حکومت علی است. او خود هم می گوید اگر می خواسته قانون سیاست را مثل معاویه اعمال کند می توانسته اما نخواسته تا معیار دفاع از حقوق انسان باشد. برای همین ، هیچ حکومتی این توانایی را ندارد خود را با علی و تشیع تطبیق دهد چرا که جز دوران علی ، تشیع مدل حکومتی ندارد و حکومت علی هم یک حکومت خاص است که با معادلات مرسوم قدرت همخوانی ندارد.

✅دلایل دیگری که علی را برای نگارنده منحصر به فرد می کند دغدغه های وجودی اوست که در خطبه ها ، رازونیازها و نیایش هایش عیان است. مردی به غایت بدبین به دنیا اما بسیار پر تلاش و خستگی ناپذیر . بدبینی علی از جنس افسردگی نیست از جنس اضطراب های وجودی است. عطشی برای “شدن” دارد، برای پیمودن مسیر. برای مواجهه با سختی، فراوان اشتیاق دارد. او “فعال هستی” اما آزاد و رها از دنیا ست. بزرگترین ظلم به این “دغدغه مند خداباور که دنیا را نکوهیده می دارد و آزادگی را پاس ” عاری دانستن او از خطا و اشتباه است ، حذف کردن او از زندگی پیروانش با قدیس کردن اوست. قدیس کردن کسی است که در نیایش هایش، بخشش و آمرزش از گناهانش را از خدایش می خواهد. تهی کردن انسانی فداکار و شایسته است که با اتکا به توانایی های انسانی اش به مراتبی عالی از انسانیت رسیده . در این باره استاد بیضایی در “مجلس ضربت زنی” حق مطلب را ادا کرده است:«من کجا هستم؟ حقیقت من کجاست؟ روزگاری ساکن شهری بودم؛ و اینک قرنهاست سرگشته بیابان خضر الیاسم!
شما مرا از من گرفتید. خیالات خود را به من چسباندید. خون از شمشیرم چکاندید و سرهای دشمنان به تیغ ذوالفقارم بریدید! قلعه‌گیر و …خندق‌گذار و معجزه‌سازم کردید! شاه مردان و شیر خدا گفتید! از زمینم به چهارم‌آسمان بردید! به خدایی رساندید! پدر خاک و خون خدا خواندید! در شهر علمم خواندید و از آن به درون نرفتید! شما با من چه کردید؟
وای بر آن‌که برده کند، و آن‌که بردگی خواهد! وای بر آن‌که نام و خون کسی را نان و آب خود کند! شما با من چه کردید؟ سوگند خوردید به فرق شکافته من برای رواج سکه‌های قلبتان! به ذوالفقار خون‌چکان برای کشتن روح زندگی! و اشک ریختید بر مظلومیت من تا ساده‌دلان را کیسه تهی کنید!…
شما با من چه‌ کردید؟ بزرگم کردید برای حذفم! راستی که من انسان بودم پیش از آن‌که به آسمان برین برانیدم! چنین است که صحنه‌ها از ابن ملجم پر است و از علی خالی! _ شما دوستداران من با من چنین کنید، دشمنانم چه باید بکنند؟»

#امام_علی(ع)
✅ #سیاست_شناسی
@politicology