مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشتهای تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal
🔻یکی از ویژگیهای علمای دین سنجش برخورد آنها با مساله جنسیت و زن است🔻
🔻یکی از ویژگی های علمای دین سنجش برخورد آن ها با مساله جنسیت و زن است🔻
🔶امام صدر قوانین فقهی مربوط به زنان را متناسب با زمان تفسیر می کند
مهدی مهریزی در نشست نقد و بررسی کتاب «زن و چالش های جامعه، جستارهایی درباره مسائل زن و خانواده و جوان».
🔹عالمان دین را با چهار ویژگی میتوان سنجید؛ نخست اینکه با پیروان مذاهب و فرق دیگر چه مواجههای داشته و دارند؟ دوم اینکه با پیروان ادیان دیگر چه برخوردی دارند؟ ویژگی سوم این است که نسبت به علوم و فنون مختلف چه دیدگاهی دارند و در نهایت اینکه با مساله جنسیت و زن چه برخوردی داشتهاند؟ بنیاد این چهار نکته، پذیرش تکثر است.
🔹 یکی از رمزهای ماندگاری عالمان دین باور به این تکثر در منظومه فکریشان است و با این چهار ویژگی میتوان به سنجش عملکرد آنها پرداخت. این فرمول چهره درخشان یکی از عالمان شیعه در روزگار کهن را برای ما نمایان میکند. علامه سید مرتضی از علمای برجسته شیعه در قرن پنجم میلادی است در دیوان اشعارش هم آنقدر سرودههایی درباره زنان دیده میشود که در یکی از دانشگاههای عراق یک پایاننامه درباره اشعار او درباره موضوع زنان کار شده است. این عالم بزرگوار زن را به عنوان یکی از واقعیتهای جامعه میدید و به آن توجه داشت و در فقه خود نیز فتاوای مهمی درباره زنان دارد. به عنوان مثال او مقام افتا را منحصر در مردان ندانسته و میگوید زنان نیز میتوانند فتوا بدهند. او همچنین مساله سیادت را نیز از طریق مادر قابل انتقال میداند.
🔹امام موسی صدر، زن را به عنوان یکی از تکثرهای عالم میپذیرد دیدگاه های وی درباره زنان را که در حدود ۵۰ سال پیش بیان شده بسیار مترقی است من در منظومه فکری و سیره عملی امام موسی صدر پنج مبنا را استخراج کردهام که با دانستن این مبانی میتوان اجتهاد کرد که اگر امام موسی صدر در شرایط فعلی حضور داشت نظرش درباره برخی مسائل مهم چه بود، نخستین مبنا این است که قرآن محور اندیشههای امام موسی صدر است. عالمانی دینی که مطالعاتشان را از قرآن شروع میکند در حل چالشهای دینی و دینداری به نسبت دیگران موفقترند. مبنای دیگر تفکیک میان فرهنگ دینی و فرهنگ غیردینی است. موارد بسیاری از آداب و رسوم مسلمانها در فرهنگ دینی داخل شد. در قرآن از زنان بسیاری نام برده شده و از حیا و عفافشان سخن به میان آمده است، اما چیزی از حجاب آنها در قرآن نیست. بنابراین در قرآن عفاف مهم است.
🔹مبنای دیگر توجه به واقعیتهای امروز زنان و توانمندیهای کشف شده از آنان است. در نظر امام موسی صدر جوهر زن و مرد واحد است. من در متون دینی امر واضحی که بگوید زن با مرد تفاوت دارد، مشاهده نکردم. در میان علوم تجربی، فلسفه و حتی در متون عرفانی هم تفاوت میان زن و مرد دیده نمیشود. در نظر امام صدر نیز اشتراکات میان زن و مرد اصل است و تفاوتها عارضی است.
🔹 تفاوت میان زن و مرد تنها کارکرد بقای نسل را دارد و تکالیفی نیز که وضع میشود ناظر به همین دلیل است. امام موسی صدر مساله چند همسری برای مردان را نیز مباح مقید میداند نه مباح مطلق. مساله دیگری که در کنفرانس الجزایر آن را مطرح میکند این است که میگوید هرچند در ظاهر امر طلاق و مدیریت خانواده در دست مرد است، اما زن و مرد میتوانند ضمن شروطی این وظایف را بین خود تقسیم کنند، همچنین در تفسیر آیات مربوط به زنده بگور کردن دختران میگوید که اگر در جامعهای حق رای از زنان گرفته شده و یا دخترها در خانه محبوس شوند، این نیز از مصادیق زنده بگور کردن است. او همچنین اذن پدر برای دختر در ازدواج اول را نیز صرفا به خاطر حمایت پدر از دختر میداند وگرنه خود دختر همه کاره است و باید تصمیم بگیرد.
🔸متن کامل🔸
http://www.imam-sadr.com
🔰منبع: کانال طلبه بانو
https://t.me/religionandsociety