مرجع محتوای تخصصی مطالعات اجتماعی دین: نشستها، همایش ها، پایان نامه ها، معرفی کتاب، مقالات، پژوهشها و یادداشت‌های تحلیلی. اطلاع رسانی، تبادل و دریافت مطلب: مریم محمدی اکمل @maryam_mohamadiakmal


️بخشی از سخنرانی کشیش بیلی گراهام (۲۰۱۸-۱۹۱۸) و لوییس زامپرینی (۲۰۱۴-۱۹۱۷) که در پایان فیلم «شکست‌ناپذیر؛ مسیر رستگاری» محصول ۲۰۱۸

این فیلم، داستان تحول روحی و اصلاح زامپرینی را پس از شنیدن مواعظ کشیش گراهام بازسازی کرده است …مرتبط با این پست. منبع: نو اندیشی دینی کیان.
  • گزارش تخلف

بحران تبلیغ.. علی اشرف فتحی

ماه رمضان موسم مهم اعزام طلاب و روحانیون به مناطق مختلف برای تبلیغ تشیع است. هرچند تبلیغ و اعزام مبلغ، فقط ویژگی روحانیون شیعه نیست و مسیحیان کارنامه برجسته‌تری دارند. دو سال پیش که برای سخنرانی تاسوعا و عاشورا به مالزی رفته بودم، شنیدم که اهل سنت و خصوصا عربستان نیز تلاشی مشابه مبلغان مسیحی برای افزایش سنی‌ها آغاز کرده‌اند و در خیابان و مترو به تبلیغ چهره به چهره برای جذب بودایی‌ها و شیعیان می‌پردازند. البته به‌تازگی پاپ فرانسیس سخن مهمی درباره کارکرد تبلیغی کلیسا گفت. او از مسیحیان خواست به جای تبلیغ دین مسیحیت، به فکر زندگی مسالمت‌آمیز با مسلمانان باشند. از نظر پاپ؛ رشد کلیسا منوط به جذابیت آن است و نه تلاش برای تبلیغ دین مسیحیت. بگذریم که پاپ با همین حرف‌هایش اکنون متهم به بدعت‌گذاری در مسیحیت و تضعیف کلیسا شده است.۹ سال پیش در وبلاگم از قول برادران امیدوار نوشته بودم که در جریان سفرشان به آمازون، گروهی از قبایل آنجا ماجرای اعزام مکرر مبلغ مسیحی و زنده زنده خورده شدن آنان را تعریف می‌کنند و سر یکی از آنها را هم به برادران امیدوار هدیه داده بودند (این عکس). اسکورسیزی هم درفیلم سکوت ...
  • گزارش تخلف

کتاب‌های صد سال اخیر ایران؛ تجدد و تدین در آثار مکتوب پرنفوذ.. یاسر میردامادی

کتاب‌های صد سال اخیر ایران؛ تجدد و تدین در آثار مکتوب پرنفوذ.. یاسر میردامادی
وب سایت بی بی سی فارسی اخیرا با انتخاب ده اثر مکتوب صدسال اخیر ایران، این آثار را بازخوانی کرده است. در این نوشتار به اثرگذاری متون بر فضای فکری ایران خصوصا تاثیر گذارترین آثار بر حوزه دین شناسانه و روشنفکرانی که در پی نزدیک کردن تجدد و تدین بوده‌اند، پرداخته شده است …. ...
  • گزارش تخلف

اذان صبح؛ چالش مذهبی رسانه ملی

چند سالی است که انتقادها از صدا و سیما به‌سبب نحوه اعلام زمان اذان صبح افزایش یافته است. رسانه ملی اوقات شرعی را بر پایه محاسبه مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اعلام می‌کند و این زمان با زمانی که مورد تأیید برخی مراجع برجسته تقلید است بین ۵ تا ۲۰ دقیقه تفاوت دارد. از همین رو طبق فتوای بسیاری از فقها اگر کسی بلافاصله پس از اعلام اذان صبح نمازش را بخواند نمازش باطل محسوب می‌شود، هرچند احتیاطا روزه از همین زمان آغاز شود بهتر است …دست‌کم در سال‌های ابتدای دهه شصت، مرحوم آیت‌الله‌العظمی خوانساری و طی سال‌های اخیر آیات عظام سیستانی، شبیری زنجانی و مکارم شیرازی از مقلدین خود خواسته‌اند که نماز صبح را دقایقی پس از اذان صبح رسانه ملی بخوانند …دو سال گذشته دفتر آیت‌الله‌العظمی سیستانی در مشهد طی بیانیه‌ای تأیید کرد که در جلسه فقهی این دفتر که خرداد ۹۶ برگزار شده بود علمای حاضر در جلسه و نمایندگان آقای سیستانی ضمن بی‌اعتبار دانستن اذان صبح اعلامی صدا و سیما از مؤمنین خواسته‌اند که بین ۸ تا ۲۰ دقیقه به تفاوت فصول مختلف برای اقامه نماز صبح درنگ کنند. در استفتائی که از دفتر ایشان شده گفته‌اند: اذانی که ...
  • گزارش تخلف

️مسابقه «برنده باش» مصداق قمار است

️مسابقه «برنده باش» مصداق قمار است
گفتگوی شبکه اجتهاد با استاد میرتقی حسینی گرگانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم:. اگر یک مسابقه علمی قرار بدهند و شخصی پاسخ بدهد و پولش را دیگران بدهند از باب تشویق از باب چیز دیگر، اشکالی ندارد. بنابراین اگر پول را شرکت کنندگان ندهند بلکه مردم بدهند، از عنوان قمار خارج می‌شود …در مسابقه «برنده باش»، بعضی از سؤالات علمی نیست بلکه فقط یک اطلاعات عمومی است؛ اینکه فلان فوتبالیست چند گل و به کجا زده. این‌ها علم نیست، بلکه حتی فضل هم نیست. طبعا این را نمی‌شود مسابقه علمی گفت …ادامه گفتگو. ...
  • گزارش تخلف

حوزه علمیه اساسا نمی‌تواند سکولار باشد.. استاد مهدی هادوی تهرانی:

حوزه علمیه اساسا نمی‌تواند سکولار باشد.. استاد مهدی هادوی تهرانی:
این‌که گفته شده فقه فقط نفی است، درست نیست بلکه آن جاهایی که آزادی است، به‌مراتب بیش از محدودیت‌ها است.. در دنیایی که گفته می‌شود ملاک تمدن قانون است و تمدن جدید از زمانی شکل گرفت که قانون مدنی فرانسه تدوین شد، در این دنیا اسلام جامعه‌ای قانونمند ترسیم کرده است که در رأس آن یک قانون‌دان ملتزم به قانون و توانمند در اجرای آن قرار می‌گیرد …تفصیل مطلب ...
  • گزارش تخلف

‍ معرفی کتاب جهل مقدس.. ️جهل مقدس. ️اولیویه روآ

‍ معرفی کتاب جهل مقدس.. ️جهل مقدس. ️اولیویه روآ
️ ترجمه عبداله ناصری طاهری. ️نشر مروارید. ️۳۷۵ صفحه. اولیویه روآ اسلام‌شناس مشهور فرانسوی است که در دو رشته‌ فلسفه و علوم سیاسی تحصیل کرده. او مدت‌ها در میان قبایل افغان و در سرزمین افغانستان زندگی کرده و همین به او امکان داده تا افغانستان را زادگاه مناسبی برای «جنبش‌های جهادی» بداند. اثر مشهور دیگر او «شکست اسلام سیاسی» است که پیش‌گویی دقیقی از ناکام خاورمیانه بود. او معتقد است اسلام رادیکال در این منطقه ربطی به دین و شعائر دینی ندارد و جهادی‌های تکفیری الزاما مذهبی نیستند و انتخاب مذهبی آن‌ها یک گرایش ابزاری برای شورش است. از نظر روآ، افراطی‌های جهادی، اسلام اخلاقی را صرفا یک می‌دانند تا یک مذهب و البته تأکید می‌کند که ساحت اسلام را باید از اتهام به یک «آئین کهنه‌پرستی» مبرا دانست. در کتاب «جهل مقدس» هم او همین رویکرد را علاوه بر اسلام، در مورد مسیحیت صادق می‌داند و معتقد است در هر دو مذهب، زمانی که دین و فرهنگ تعامل نداشته باشند، بنیادگرایی شکل می‌گیرد. ...
  • گزارش تخلف

کج دار و مریز.. رضا بابایی

برخی مراجع تقلید قم، از وضع بد اقتصادی کشور و تورم بی‌مهار اظهار نگرانی کرده‌اند و از دولت خواسته‌اند که جلو گرانی‌ها را بگیرد. من منکر کوتاهی‌ها و ناتوانی‌های دولت نیستم؛ اما به محضر مبارک مقامات مرجع عرض می‌کنم که دولت در ایران، بخشی کوچک از نظام سیاسی کشور است؛ اگرچه بیش از بخش‌های دیگر به چشم می‌آید و فحش‌خور آن نیز ملس است. برای آنکه دولتی بتواند به مسئولیت‌های خود عمل کند، باید در حوزه‌های مختلف تصمیم‌های مهم بگیرد که در ایران اکثر این حوزه‌ها در اختیار دولت نیست. مثلا در جذب سرمایه‌گذاری خارجی، تنش‌زدایی، پرهیز از شعار محو فلان کشور و بهمان دولت، پیوستن به اقتصاد جهانی، تصمیم‌گیری در مناقشات منطقه‌ای به‌ویژه با عربستان و کشورهای حوزۀ خلیج فارس، عمل به اسناد بین‌المللی، همکاری با مجامع جهانی بر پایۀ منافع ملی، جلوگیری از ورود نظامیان به عرصه‌های سیاسی و اقتصادی و دعوت از همۀ نخبگان کشور، باید دست دولت‌ باز باشد تا بتواند اقتصاد کشور را اندکی سامان دهد. وقتی ورود مدیران به بدنۀ دولت یا مجلس، تنها از راه التزام به یک گرایش سیاسی ممکن است و مراجع تقلید نیز تنها از همین راه دفاع می‌ک ...
  • گزارش تخلف

«ما مامور به وظیفه‌ی‌دینی هستیم یا مقید به نتیجه‌ی عمل؟».. علی زمانیان

بارها از زبان افراد مختلف و منجمله از رهبران شنیده‌ایم که «ما مامور به وظیفه‌ایم نه نتیجه». به این معنا که آدمی باید بر اساس وظیفه‌ای که بر عهده دارد، عمل کند و نظر به نتیجه نکند. و البته منظورشان این است که یک انسان دین‌دار در وقت عمل، باید صرفا به دستورات و وظایف الهی نگاه ‌کند و نه به انتهای عمل و این که چه نتایج، عوارض و عواقبی دارد … در این اندیشه، دو فرض اساسی وجود دارد:. ️الف) فرض اول بر این است که خداوند، حکیم است و مدبر و خیرخواه، بنابراین اگر ما را موظف به عمل می‌کند، حتما خیر و سعادت ما را می‌خواهد، حتی اگر به ظاهر می‌بینیم که آن عمل، واجد نتایج و عوارض منفی و تلخ است. ️ب) فرض دوم نیز بر این باور استوار است که ما آدمیان می‌توانیم قطعا و یقینا بدانیم وظیفه‌ی ما در هر یک از موقعیت‌های مختلف چیست.. هر یک از دو پیش فرض گفته شده، نیازمند واکاوی معنایی و گفت‌وگوی نقادانه است. زیرا ظاهر ادعاها روشن و شفاف و اما هر یک از این دو، در واقع مبهم و بسیار مستعد بدفهمی است. به گونه‌ای که عموم رفتارهای خشن و جنایت‌ها ذیل همین پیش فرض‌ها صورت بندی می‌شود.. از این رو لازم است در باب هر یک از ...
  • گزارش تخلف

️نشانه‌ی علوی بودن «علوی»!.. باقر طالبی دارابی

وزیر محترم اطلاعات در باره تغییر کیش از اسلام به مسیحیت در ایران سخن گفته است. اینگونه مواجهه ایشان به موضوع در میان برخی نویسندگان در قلمرو جامعه شناسی دین (دکتر حسن محدثی) و فعال سیاسی روزنامه نگار (حجه الاسلام و المسلمین مجتبی لطفی) و کسان دیگری که خبرها را رصد میکنند و در باره آن مینویسند، مورد توجه و مداقه واقع شده است.. اینکه این نوع نگرش وزیر را که خود از مجتهدین است، نشانه نگاه متفاوت ایشان به موضوع قلمدادکرده‌اند، یک تحلیل درست و برداشتی موید به شواهد تجربی است …اما سخن گفتن یک مقام ارشد اطلاعاتی و امنیتی به رغم نگاه بسیار واقع گرایانه‌ای که ترسیم کرده است، نشان میدهد مساله تغییر کیش در ایران یک امر «اطلاعاتی و امنیتی» است. این امر از دو جهت میتواند مورد تحلیل قرار بگیرد:. وجه مثبت :. وزارت اطلاعات کارشناسی‌ترین وزارت خانه در میان وزارت خانه‌ها و نیز در مقایسه با بخش‌های قضایی است. بنابراین تغییر کیش یک امر کارشناسانه اما «سری» است و بنابراین اینجا باید بررسی و پیگیری شود.. وجه خاکستری:. بنابر آنچه وزیر محترم بیان کرد میتوان گفت در ورای این سخنان این تحلیل کارشناسانه وجود دارد ...
  • گزارش تخلف

️پیش‌فرض‌های روش‌شناسانه و راهبردی در خوانش پدیدارشناسانه سوره‌های مکی قران..: دکتر فرامرز معتمد دزفولی

کتاب خوانش پدیدارشناسانه سوره‌های مکی قران (جزءسی). نشرنگاه معاصر. ️تاریخ انتشار: ۱۶ اردی‌بهشت ۱۳۹۸. منبع: زیر سقف آسمان.
  • گزارش تخلف

️تنبیهاتی در باب «زکات» / شمول زکات و عدم انحصار آن به ۹ قلم.. زکات نه قلم امروزه اصلا جوابگو نیست

️تنبیهاتی در باب «زکات» / شمول زکات و عدم انحصار آن به ۹ قلم.. زکات نه قلم امروزه اصلا جوابگو نیست
شما می‌بینید که بنا به رأی مشهور فقهی دو تا از مصادیق زکات، مسکوکات طلا و نقره است و این مسکوکات، قید رواج دارد و الآن هیچ چیزی به نام مسکوکات طلا و نقرة رایج نداریم! یعنی باید پول باشد و در بازار برای خریدوفروش رواج داشته باشد.. تفصیل نشست «زکات پول‌های رایج».. ...
  • گزارش تخلف