🔴در تله سیاستی محیط زیستی گرفتار شده ایم!. دکتر اجلالی را می‌توان جزو جامعه شناسان انتقادی قرارداد

🔴در تله سیاستی محیط زیستی گرفتار شده ایم!
@sahatzist
🔻آنچه در زیر می خوانید برشی از مصاحبه خبرگزاری مهر با پرویز اجلالی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی درباره معضلات شهرنشینی در ایران است. دکتر اجلالی را می توان جزو جامعه شناسان انتقادی قرارداد. از ایشان ترجمه کتابهایی چون "دموکراتیک شدن فرهنگ"، نظریه فیلم عامه پسندو..و تالیف دهها مقاله و کتاب درباره برنامه ریزی شهری و تحلیل رسانه ها و...در دسترس است. برای خواندن متن کامل این مصاحبه از لینک انتهای مطلب استفاده کنید.
@sahatzist
◀️*از تله سیاستی سخن گفتید، منظورتان از این اصطلاح چیست ؟

🔸وقتی سیاستگذاران در تله سیاستی گیر می‌کنند مجبورند حرف‌های متناقض بزنند و سیاست‌های متناقض در پیش بگیرند. ما این وضعیت را در مورد سیاست‌های حمل و نقل شهری داریم. برخی مسئولین ادعا می‌کنند که اگر اتومبیلهای فرسوده را که آلوده‌ساز هستند با اتومبیلهای نو وکمتر آلوده‌ساز عوض کنیم، مشکل آلودگی هوای تهران حل می‌شود. یک مقام پیشین تعداد این اتومبیلهای فرسوده راهم ۴۰۰ هزار خودرو تعیین کرده بود. اخیراً هم قرار شده است کل ناوگان حمل ونقل عمومی تهران را نوسازی کنند. آیا این شکل بیان مسئله وراه حل متعاقب آن درست است؟ واضح است که نه.

🔸نگاه کنید همه می‌دانیم که سوخت فسیلی به هرحال آلوده ساز است. حال اگر هر اتوموبیل فرسوده روزی ۲۰۰ واحدآلودگی تولیدکند، یک اتوموبیل نو و مجهز به تکنولوژی نوین ۵۰ واحد آلودگی تولید می‌کند. خوب با این سرعتی که به تعداد اتومبیلهای شخصی افزوده می‌شود، با چهار برابر شدن تعداد اتومبیلها دوباره همان آش است و همان کاسه. اتفاقاً اگر به آمار نگاه کنیم بین سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ تعداد اتومبیلهای سواری تقریباً ۴ برابر شده است ( از حدود ۳میلیون و ۸۰هزار تا ۱۱ میلیون و۱۸۰ هزار). و از این تعداد اتوموبیل سواری ۵۵ درصد اتوموبیل شخصی هستند. به نظر کارشناسان تعداد اتومبیلها در تهران ۶ برابر ظرفیت معابر شهر است. پس موضوع خیلی ساده است، مسئله در تعداد اتومبیلهاست نه فرسودگی آن‌ها.
@sahatzist
🔸حالا این سئوال پیش می‌آید پس این اظهارات مکرر که آلودگی هوای تهران، مطابق نظر کارشناسان ۸۰ درصد آن ناشی از اتومبیلهاست و مشکلات ناشی از تراکم ترافیک را به فرسودگی اتومبیلها نسبت می دهند، چه معنایی دارد؟ این اظهارات دقیقاً نشانگر همان چیزی است که ما آن را تله سیاستی خواندیم. از سویی ما یک صنعت خورویی داریم که با تمام ضعف‌هایش یک قطب اقتصادی است که پیوندهای پسین وپیشین بسیاری با سایر فعالیت‌های اقتصادی دارد. قطعه‌سازی، لاستیک سازی، فعالیت‌های مکانیکی وتعمیراتی، پمپ بنزین و گاز، بنگاه‌های خرید وفروش اتوموبیل، بخش حمل ونقل. از سوی دیگر همین صنعت برای کیفیت زندگی ما در شهرها مصیبتی شده است: سرطان، بیماری‌های قلبی و عروقی وتنفسی، عصبانیت وخشونت و قانون‌گریزی، تصادفات جاده‌ای که تا حدود ۴٠ درصد مرگ و میرهای کشور راشامل می‌شود از این قبیل اند. حالا سیاستمدار ما در تله چندجانبه‌ای گیر کرده است.

🔸محدود کردن تولید اتوموبیل سواری به معنای کاهش اشتغال و فعالیت و تشدید رکود است و ادامه و رشد تولید به معنای آلودگی و تراکم ترافیک بیشتر و مرگ و میر و سقوط آسایش و آرامش و کیفیت زندگی مردم. در نتیجه رفتارسیاستمداران هم متناقض می‌شود. در همان زمانی که شهرداری به گسترش وسایل حمل ونقل عمومی می‌اندیشد، وزارت صنایع به تولید هرچه بیشتر اتوموبیل سواری افتخار می‌کند. طبیعتاً درچنین شرایطی سیاستمدار مجبوراست به جای پذیرفتن مسئله اصلی یعنی این که شهرهای ایران و به ویژه تهران با ویژگی خاص جغرافیائیش کشش این همه اتوموبیل را ندارند، به مسائل نامربوط یا کمتر مربوطی اشاره کند که نه تنها خطری برای این صنعت خودرو نداشته باشد، بلکه آن را منتفع کند.

🔸 مگر جایگزینی خوروهای فرسوده باخودروهای نو و یا نوسازی ناوگان ترابری شهری به معنای فروش هرچه بیشترمحصولات کارخانه‌های خودروسازی نیست؟ البته از رده خارج کردن اتومبیلهای فرسوده معنای دیگری هم دارد و آن هم محروم شدن طبقات پایین که از این اتومبیلها استفاده می‌کنند از خودروی شخصی، آن هم درشرایطی است که سامانه حمل ونقل عمومی هنوز کامل نشده است.
@sahatzist
🔸از قدیم گفته‌اند خشت اول چون نهد معمار کج تا ثریا می رود دیوارکج، وقتی سیاست غلطی در دوره‌ای طولانی استمرار یابد، مشکل اولیه تبدیل به معضل دشوار می‌شود. نوعی تله به وجود می‌آید که بیرون آمدن از آن