💎پاراداکس آب و الماس. قدوسی_استاد اقتصاد دانشگاه‌ استیونس نیوجرسی

💎پاراداکس آب و الماس
@sahatzist
🖋حامد قدوسی_استاد اقتصاد دانشگاه‌ استیونس نیوجرسی

🔸همه کسانی که درس مقدماتی اقتصاد را گذرانده باشند با پاراداکس آب و الماس آشنا هستند: در حالی که آب ارزش حیاتی دارد و الماس بیش‌تر جنبه تزینی (و صنعتی) ولی قیمت آب در مقایسه با الماس هیچ است! یک توضیح نئوکلاسیک برای موضوع فراوانی نسبی آب (در عین اهمیت آن) و در نتیجه پایین بوده مطلوبیت نهایی از یک طرف و پایین بودن هزینه نهایی تولید آب از طرف دیگر است.

🔸همین پاراداکس خودش را به شکل دیگری در بحران آب نشان می‌دهد. همه می‌دانند که در سطح تجمیعی و کلان کم‌بود آب یکی از بزرگ‌ترین ریسک‌های پیش روی جامعه جهانی است. ولی به خاطر «پایین بودن ارزش واحد فیزیکی‌ آب» بسیاری از مکانیسم‌های اقتصادی که در بازارهای دیگر (مثلا انرژی) فعال شده است در بخش آب جدی و تاثیرگذار نیستند، یعنی در حالی که رفتار تجمیعی ۷ میلیارد انسان خیلی مهم است، محتوای اقتصادی رفتار تک نفر آن قدر پررنگ نیست.

🔸یک بشکه نفت به طور متوسط نزدیک ۵۰ دلار قیمت دارد. در نتیجه حول این ۵۰ دلار «بازارها» و صنایع مختلفی شکل می‌گیرند، مصرف‌کننده به قیمت و بهره‌وری حساس می‌شود، مالیات دولتی رفتار مصرف‌کننده را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مدیریت ریسک قیمت انرژی مهم می‌شود، ابزارها و قراردادهای پیچیده‌ای برای «تامین مالی» بخش انرژی طراحی می‌شود، از مازاد خلق شده در بخش فسیلی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر استفاده می‌‌شود و نهایتا طبق نظریه هتلینگ (که البته در عمل اما و اگر زیاد دارد) دینامیک قیمت در یک بازار کاملا آزاد سیاست بهینه اجتماعی استخراج منبع پایان‌پذیر را تضمین می‌کند. نهایتا این که حامل‌های انرژی فسیلی چگال هستند و در نتیجه مبادله بین‌الملی انرژی با هزینه اندکی صورت می‌گیرد.
@sahatzist
🔸همه این عوامل باعث می‌شود تا «اقتصاد انرژی» و «بازارهای انرژی» موضوع مهم، درجه اول و کاربردی باشد و ادبیات اقتصادی فراوانی حول بخش انرژی تولید شده و در حال گسترش باشد. در مقابل، به خاطر رقیق بودن ارزش اقتصادی آب، خیلی از مواردی که در پیش برای بخش انرژی گفتیم در حوزه آب دیده نمی‌شوند یا پایدار نبوده‌اند. اقتصاد هنوز نتوانسته به ابزار درجه اولی برای مدیریت بخش آب تبدیل شود و از طرف دیگر بحث «آب» توجه اندکی را از جانب جامعه دانش‌گاهی اقتصاد در سطح جهانی دریافت کرده است.
@sahatzist
ساحت زیست

https://t.me/sahatzist