اسطوره سرو، آقادار و درخت کریسمس.. قسمت سوم: …

اسطوره سرو ، آقادار و درخت کریسمس

قسمت سوم:

...شرایط رشد درخت سرو آن را به عنوان سمبلی ملی بسیار مناسب ساخته بود چرا که درخت سرو در هرنوع خاک عمیق (اسیدی یا قلیایی) که دارای زهکشی خوب باشد، رشد می‌کند، گرما و یخبندان سبک را تحمل می‌کند، ولی به انجماد طولانی مدت حساس است. چیزی که می توان قرینه فرهنگی یک ملت در برخورد با مهاجمان قلمداد شود.

بعد از ورود اسلام به ایران سرو نیز همچون بسیاری از نمادهای دیگری ایرانی راه خود را در میان نشانه های اسلامی گشود و حتی برخی از مورخان معتقدند آن نخلی که امروزه در بخش‌های مرکزی ایران به هنگام عزای امام حسین(ع) بلند می‌کنند همان نماد سرو است.
درخت تاقوک یا درخت تاگوک یا داغداغان. یا تَگوک Taghouk نیز یکی از درختانی است که به همراه درخت سرو نزد ایرانیان باستان از تقدس برخوردار بوده و معمولاً صاحبان حاجت بر آن پارچه‌ای می‌بستند و برای رفع بلا و یا بر آورده شدن حاجات از آن کمک می طلبیدند. این سنت در بعضی از مناطق ایران به خصوص نواحی شمالی حفظ شده‌است. نام این درختان که بر آن باریکه های پارچه بسته شده است در فرهنگ سنتی این نواحی "آقادار" است .بعضی به اشتباه گمان می کنند که دلیل دخیل بستن زنان روستا به این درختان به پیروی از سنت دخیلی بستن بر ضریح امام زادگان است . اما حتی در نواحی که ضریح امام زادگان نیز به راحتی در دسترس است سنت دخیل بستن بر این درختان بسیار رایج است.

سرو در آیین های غربی هم که به شدت متاثر از سیطره فرهنگی امپراطوری های ایرانی بودند به راحتی راه خود را گشود چنان که پیشینه درخت کریسمس را در مهرپرستی ایران می دانند. باید توجه داشت که درخت کاج نیز با اختلافی اندک به دلیل شباهت در شرایط رشددر کنار درخت سرو در ایران باستان مقدس بوده‌اند.
رومیان باستان درخت کاج را نماد غلبه میترا یا مهر بر زمستان و سرما می‌دانستند. در آیین مهر یا میتراییسم، چه در ایران و چه در روم، نقوشی از بته جقه شبیه به درخت کاج یا سرو در کنار آناهیتا (درایران) و میترا (در روم)دیده شده است.
برخی منابع، آلمان را اولین کشور شناخته شده‌ای می‌دانند که در آن از درختان همیشه سبزی چون کاج، صنوبر و سرو به عنوان نماد کریسمس استفاده شده و البته برخی منابع نیز استفاده از درخت کریسمس را در شهر بازل سوییس مقدم می دانند.
در مجموع می توان گفت سرو با پیشینه ای چندهزارساله در فرهنگ ایران هیچ گاه به صورت کامل از محیط زیست ایرانیان حذف نگردیده است هر چند که در مقاطعی مثل تاریخ معاصر اهمیت نمادین آن در هویت ملی به فراموشی سپرده شده است.


#مطلب_برگرفته
#درخت_سرو
#آقادار
#ایمان_معمار

وبلاگ ساحت زیست را برای دیدن مطالب بیشتر دنبال کنید:
http://sahatzist.blogfa.com/
برای ارائه نظرات ارزشمند و انتشار مطالبتان برای ما ایمیل بفرستید:
[email protected]

@sahatzist