محیط زیست نیازمند نظریه پردازی است. نشرو بازنشر مطالب در این کانال به معنای تایید آن ها نیست. صفحه ما در اینستاگرام https://instagram.com/sahat_zist?utm_source=ig_profile_share&igshid=oiuzhhz712pw تماس و پیشنهادات: @sahatzistadmin @AnooshehZahra
✅چارچوب مفهومی فرآیند کشف، پژوهش و اجتماعی کردن مسائل محیط‌زیستی.. منبع: تارنمای شمس
✅چارچوب مفهومی فرآیند کشف، پژوهش و اجتماعی کردن مسائل محیط‌زیستی
منبع :تارنمای شمس
🖋#مهدی_کلاهی ،دکتری جامعه شناسی محیط زیست، کمک محقق اسبق دانشگاه کیوتو :
قسمت دوم : فیلسوفان و جامعه شناسان
محیط زیست
@sahatzist
برای کشف، پژوهش و اجتماعی کردن مسائل محیط‌زیستی-منابع طبیعی، نیاز به طراحی فرآیندی ۴ مرحله‌ای داریم که در غالب چارچوب مفهومی و کاربردی شکل زیر، به گروه‌های آن می‌پردازیم.
گروه اول- فیلسوف محیط‌زیست
فلسفه محیط‌زیست، شاخه‌ای از فلسفه است که به محیط طبیعی و جایگاه انسان در آن می‌پردازد و فرهنگ و اخلاق محیط‌زیستی را ایجاد می‌کند. اینکه مفاهیم اصلی محیط‌زیست کدم‌اند؟ وقتی از «طبیعت» صحبت می‌کنیم، منظورمان چیست؟ چه تفاوتی بین محیط‌زیست، طبیعت، منطقه بکر یا جای‌های دیگر وجود دارد؟ چه چیزهایی یک محیط‌زیست را می‌سازند؟ چه چیزهایی بخشی از یک محیط‌زیست نیستند؟ ارزش‌های ابزاری و ذاتی محیط طبیعی کدام‌اند؟ چگونه محیط‌زیست را ارزش‌گذاری کنیم؟ رویکرد اخلاقی نسبت به حیوانات و نباتات به چه شکل و با چه اصولی است؟ وقتی از گونه‌های در حال انقراض یا در حال تهدید صحبت می‌شود منظور چیست؟ محیط‌زیست‌گرایی و بوم‌شناسی ژرف چه مفاهیمی دارند؟ چگونه به چالش‌های محیط‌زیستی همچون تخریب محیط‌زیست، انقراض گونه‌ها، آلودگی‌ها و گرمایش زمین پاسخ دهیم؟ چگونه به بهترین نحو روابط بین طبیعت و فناوری و توسعه بشر را درک و فهم کنیم؟ جایگاه ما در طبیعت کجاست؟ حق‌وحقوق نسل‌های آینده را چگونه در نظر بگیریم؟ و هزاران مفهوم اصلی دیگر که باید ابتدا کشف و گسترش یابند تا درک ما را از محیط‌زیست، وحدانیت و جامعیت بخشند.
@sahatzist
در همین راستا، فیلسوف محیط‌زیست کسی است که وظیفه‌اش یافتن پاسخ برای چنین پرسش‌هایی است. او افق تازه‌ای از محیط‌زیست را دریافت، کشف، خلق یا بازنمایی کرده و با در نظر گرفتن بسیاری از نیروهای اثرگذار بر شکل‌دهی حیات اجتماعی-محیط‌زیستی (همچون نیروهای تاریخی آنچه مدنظر مارکس بودند یعنی مناسبات اقتصادی و طبقاتی، یا نیروهای تاریخی فناوری آنچه مدنظر هایدگر بودند یعنی همان مفهوم گشتل) به درک تازه‌ای از محیط‌زیست می‌پردازد.
در اصل، نمی‌توان و نباید از فیلسوف محیط‌زیست، انتظار حل مستقیم مسائل محیط‌زیستی را داشته باشیم. بلکه کار او، بازگشایی افق تازه‌ای جلوی فرهنگِ بخشی‌نگر و کوته نگر ماست. آنگاه دانشمندان، روشنفکران، یا سیاستمداران در این افق دست به کنش می‌زنند.
@sahatzist
گروه دوم- جامعه‌شناس محیط‌زیست
علم جامعه‌شناسی محیط‌زیست، دارای ویژگی بین‌رشته‌ای بوده، به مطالعه کنش بین جامعه و محیط‌زیست پرداخته و ویژگی‌هایی همچون دلایل اجتماعی و پیامدهای مسائل محیط‌زیستی را کنکاش می‌کند. رشته جامعه‌شناسی محیط‌زیست دارای سه بُعدِ است:
۱- مفهومی (اینکه چگونه مصرف‌گرایی، اقتصاد، فناوری و جمعیت روی شرایط محیط‌زیست تأثیر می‌گذارند)
۲- فکری (اینکه چگونه اندیشه‌ها، فرهنگ‌ها، عقاید و تجربه‌های اجتماعی روی شرایط محیط‌زیست تأثیر می‌گذارند)
۳- عملی (چگونه نه‌تنها این مشکلات را مطالعه کنیم، بلکه از چه روش‌هایی آن‌ها را بهبود بخشیم).
در این زمینه می‌توان مثال‌هایی همچون پایداری (تا کی می‌توانیم همین کاری که اکنون انجام می‌دهیم را انجام دهیم: مانند ایجاد آلودگی‌ها، افزایش جمعیت، مصرف‌گرایی، نابودی زیستگاه‌ها) و عدالت محیط‌زیستی (سودها نصیب چه کسی شده‌اند و زیان‌ها، نصیب چه کسی) را نام برد.
@sahatzist
در همین راستا، جامعه‌شناس محیط‌زیست کسی است که با اتکا به اندیشه فیلسوف محیط‌زیست، نظریه‌های اجتماعی-محیط‌زیستی می‌دهد و به رویکردها و گفتمان‌های اجتماعی کردن مسائل محیط‌زیستی می‌پردازد؛ با انجام پژوهش‌هایی روی کارکردهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، قانونی، مالی و اجرایی مرتبط با مسائل محیط‌زیستی. جامعه‌شناس محیط‌زیست به دنبال راهی است تا به جوامع نشان دهد چگونه می‌توانند از «قفس آهنین» یاس محیط‌زیستی خارج شوند و راهبردهایی همچون جنبش‌های محیط‌زیستی، توانمندسازی استانداردهای محیط‌زیستی، نوسازی بوم‌شناختی و شبکه‌سازی بین‌المللی را معرفی می‌کند.
#جامعه_شناسی_محیط_زیست