محیط زیست نیازمند نظریه پردازی است. نشرو بازنشر مطالب در این کانال به معنای تایید آن ها نیست. صفحه ما در اینستاگرام https://instagram.com/sahat_zist?utm_source=ig_profile_share&igshid=oiuzhhz712pw تماس و پیشنهادات: @sahatzistadmin @AnooshehZahra


سیر تحولات روابط انسان و طبیعت.. دورۀ اول: تسلط طبیعت بر انسان

انسان اولیه، بدون ابزار شکار در مقابل حیوانات عظیم‌الجثه کاملاً ناتوان بود، ازاین‌رو غذای خود را نه ازطریق شکار، بلکه ازطریق جمع‌آوری میوه و صید جانوران کوچک تأمین می‌کرد. در این زمان، انسان هنوز در بطن طبیعت می‌زیست و نحوۀ زندگی و تأثیرگذاری او بر محیط، با سایر جانوران چندان تفاوتی نداشت. به دیگر بیان، دخالت‌های انسان در طبیعت از محدودۀ تأثیر قدرت ترمیم‌پذیری طبیعت فراتر نمی‌رفت و لذا هر خلئی که درنتیجۀ برداشت‌های او از طبیعت پدید می‌آمد، به‌زودی در نتیجۀ عملکرد نیروهای طبیعی رفع می‌شد. این دوره دربرگیرندۀ عصری است که در آن، بشر کاملاً مقهور طبیعت بوده و قادر نبوده است دخل و تصرفی در طبیعت انجام دهد. این دوره که با پیدایش و آفرینش انسان شروع می‎شود، خود به چند مرحله تقسیم می‎شود: مرحلۀ غارنشینی، مرحلۀ روستانشینی، مرحلۀ ایجاد شهرهای کوچک و بزرگ و مرحلۀ به‌وجود‌آمدن تمدن‌های نخستین. گرچه مرحلۀ اخیر با ایجاد کارابزارهای پیشرفته‌تر همزمان بوده و درنتیجه با تصرفات بیشتری در طبیعت همراه بوده است، اما این تصرفات به تخریب محیط زیست منجر نشده است. به بیان دیگر، می‌توان گفت اگر در این دوره بشر ...
  • گزارش تخلف

سیر تحولات روابط انسان و طبیعت.. دورۀ دوم: تسلط انسان بر طبیعت

در مقایسه با دورۀ اول، این دوره از زندگی انسان را شاید بتوان دوران غلبۀ انسان بر محیط زیست دانست. حدود یک قرن پیش، گویا انسان به اسرار طبیعت دست یافت و هر روز با اختراع و اکتشافی جدید، راه‌های مهار طبیعت و غلبه بر آن را آموخت. این دوره، عصر ایجاد تمدن‌های صنعتی است. بشر با دست‌یابی به صنعت ماشینی و به‌وجود‌آوردن کارخانه‌های کوچک و بزرگ، رابطۀ خود را با طبیعت متحول کرد؛ به این صورت که برای افزایش تولید، منابع بیشتری را مورد بهره‌برداری قرار داد و در‌نتیجه، صدمات بیشتری به طبیعت وارد کرد. در اثر این امر، طبیعت رو به تخریب و نابودی گذاشت. در این دوره بشر مقهور طبیعت، این امکان را یافت که با تصرفات بی‌رویه، تعادل اکولوژیک طبیعت را بر هم زده و علاوه‌بر تخریب محیط زیست، آلودگی آن را نیز موجب شود. رفتار او در این دوره به گونه‌ای بود که انسان فکر می‌کرد مالک زمین است، نه ساکن آن. لذا پیشرفت خود را، پیروزی بر جهان به حساب آورد؛ به‌‌طوری‌که این پیروزی، تخریب بخش هایی از محیط زیست و طبیعت را در پی داشت. شدت این تخریب و آلودگی محیط زیست برای طبیعت غیر قابل تحمل، غیر قابل جبران و غیر قابل بازسازی ب ...
  • گزارش تخلف

سیر تحولات روابط انسان و طبیعت.. دورۀ سوم: هم‌گرایی و تعامل انسان و طبیعت

این دوره، عصر توجه به همزیستی با طبیعت است. گسترش آلودگی‌های زیست‌محیطی موجب شد که در برخی از کشورهای پیشرفته و صنعتی و سپس در سطح جهانی، اتفاقاتی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست صورت گیرد که بر این اساس، دهه‌های ۱۹۶۰ به بعد را باید دورۀ بیداری و آگاهی در زمینۀ محیط زیست دانست. از این دوره، بشر به علائم تهدید‌کننده‌ای که حیات را در این سیاره به خطر انداخته بود، پی برد و دریافت که برای نابودی حیات و زندگی در کرۀ زمین، دیگر احتیاجی به برخوردهای نظامی و به‌کارگیری سلاح‌های مخرب غیر متعارف که آثار تخریبی گسترده دارند، نیست. بلکه اگر شیوۀ زندگی و روش‌های تولید و مصرف را تغییر ندهند، به همان اندازه یا بیشتر، نابودی را به دنبال خواهد داشت. با توجه به موارد فوق، علاوه‌بر اتفاقاتی که دولت‌ها به‌تنهایی در جلوگیری از گسترش بحران انجام دادند، به همکاری‌های گستردۀ بین‌المللی نیز روی آوردند. جنبش‌های مردمی و سازمان‌های غیر دولتی نیز در کشورهای غربی فعال شدند و زنگ خطر از‌بین‌رفتن محیط زیست را در دنیا به صدا در آوردند. استقبال مردم از این گروه‌ها و سازمان‌ها باعث شد تا آنها جایگاه ویژه‌ای را در جوامع ...
  • گزارش تخلف

آنچه تا امروز از مهاجرتم آموختم:

قدر آفتاب را بدانم: هرگز فکرش را هم نمیکردم مردم بسیاری از دنیا ماه‌ها در انتظار خورشید باشند. اینجا داشتن یک روز آفتابی به تنهایی دلیلی مهم براى شادی است، تا آنجا که در یک روز آفتابى، مردم تا به هم میرسند و- حتی در ایمیل هایشان - ابراز خوشحالی میکنند و برای هم لذت بردن از آن روز آفتابی را آرزو میکنند. ٢- مهم نیست پلیس باشم یا یک دوره گرد، وقتی بچه‌ای اسلحه‌اش را سمتم میگیرد باید تسلیم شوم. ٣- تفاوت: اصلی‌ترین موضوع در دنیا به گمانم همین است اگر تفاوت را بپذیریم شاید کمتر جنگی هم در دنیا پیش بیاید. من فهمیدم دنیا پر از تفاوت است کسی دوست دارد همجنس گرا باشد یا کسی دوست دارد با حجاب باشد این تفاوت است ومی شود همه این آدمها کنار هم در آرامش زندگی کنند. ٤- تنهایی: فهمیدم من برای شاد بودن وابسته به وجود دیگری نیستم. میشود کتابت را برداری و کنج کافه‌ای بنشینى و از زندگی و تنهایی ات لذت ببری و شاد باشی. ٥- پیری: فهمیدم آرایشگاه برای شصت سالگی به بعد است. باید از آن سن هفته‌ای یک بار آرایشگاه بروم. ...
  • گزارش تخلف

معرفی مختصر چند کانال خوب محیط زیستی.. ۱⃣پایگاه خبری، تحلیلی زمین آنلاین

کانال که یک پایگاه خبری مختص به خود را نیز داراست مرجعی مطمئن و کامل برای خواندن تمامی اخبار، رویدادها و تحلیل‌های محیط زیستی است که با گلچین رویدادها و گزارشات مطرح محیط زیستی از کانال‌های دیگر، عضویت در آن شما را از عضویت در دهها کانال دیگر بی نیاز می‌کند …۲⃣کانال پازدورما. که به گفته ادمین آن «به معنای قانون حیوانات است» دارای نگرشی متفاوت نسبت به حقوق حیوانات است و در آن خبری از شعارهای معمول کمک به حیوانات نیست. به هرحال حتی اگر موافق این نگاه بنیادی به حیوانات نباشید آشنایی با این نگرش برایتان تازگی خواهد داشت …۳⃣سبز زندگی کنیم. کانال بیشتر از این که صرفا جهت گیری محیط زیستی داشته باشد در پی تروجیج نوع خاصی از سبک زندگی مبتنی بر آرمان‌های توسعه پایدار است. به همین علت در این کانال می‌توانید از نکته‌های مربوط به صرفه جویی آب تا تحلیل‌های اقتصادی محیط زیستی و جملات قصار اندیشمندان در ارتباط با توسعه پایدار را بخوانید …در ادامه از هر کانال یک یا دو مطلب جهت آشنایی بیشتر فوروارد می‌شود …امیدوارم مطالعه مطالب خوب کانال‌های فوق برای شما نیز جذاب باشد. ...
  • گزارش تخلف

منبع: کانال استاد ملکیان. او برای این نگرش انسان مدارانه از آیه ۲۸ از باب اول مثال می‌آورد که

«و خدا ایشان [آدم و حوا] را برکت داد و بدیشان گفت: بارور باشید و تکثیر شوید و زمین را پرسازید و برآن تسلط یابید. بر ماهیان دریا، پرندگان آسمان و هر جانوری که در زمین وجود دارد سروری کنید». مقاله «فلسفه طبیعت از نگاه غربیان، ریشه‌های وضع بوم شناختی ما» را که استاد ملکیان ترجمه فرموده اند می‌توانید از لینک زیر دانلود کنید. 👇👇👇. ...
  • گزارش تخلف

دکتر محمد فاضلی معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری:

گویی نظام مدیریت آب استادِ انجام پروژه هایی است که در یک محیط فنس کشیده محدود باشد، بقیه را راه ندهد و در عرض چند سال آنجا چیزی مانند برج میلاد، یک سد یا جاده بسازد، اما این سیستم در کارکردن با مردم به صورت مشارکتی عاجز است. بنابراین، در مدیریت آب دو اتفاق غیرانسانی می‌افتد: اول، منفعت‌ها ذیل محاسبات و پیچیدگی‌ها پنهان می‌شود و دوم وجوه غیرسازه‌ای مدیریت منابع آب به محاق می‌رود. ...
  • گزارش تخلف

نقاب اقتصاد سیاسی بر چهره آب.. منبع: وبلاگ دکتر محمد فاضلی. قسمت دوم:

لازم برای مرمت و احیای قنوات یزد حدود ٥٠ میلیارد تومان برآورد شده است. اگر این رقم را با تسامح به ٣١ استان تعمیم بدهید، نتیجه می‌گیرید که ١٥٠٠ میلیارد تومان اعتبار لازم است و این رقم از هزینه ساخت یک سد مخزنی بزرگ خیلی خیلی کمتر است. این سؤال که چرا برای سایر سازه‌ها هزینه می‌شود اما قنوات اعتبارات اندکی دریافت می‌کنند، می‌تواند بخشی از پرسش شما باشد. نظرم برای شرکت‌های پیمانکاری اصلاً ارزش ندارد روی آب قنات کار کنند. امروز طبق آمارها بخش عمده آب مورد نیاز کشاورزی اتفاقاً از طریق آب زیرزمینی حاصل می‌شود. بحران اصلی در آب‌های ایران، آب‌های زیرزمینی هستند و تحت تأثیر خشکسالی و تغییر اقلیم فشار بیشتر شده است، اما به آب‌های زیرزمینی، در همه دولت‌های قبلی، بی توجهی شده است. البته خوشبختانه طرح تعادل بخشی با حضور وزیر جدید نیرو قوت گرفته و بودجه این طرح به روایات مختلف ١٨ تا ٢٣ برابر شده، ولی کل آن ٣٥٠ میلیارد تومان ذکر شده است؛ اما هزینه برای سایر سازه‌های مربوط به آب‌های سطحی خیلی بیشتر است. نوع تخصیص اعتبارات بین بخش‌های مختلف مدیریت منابع آب، نشان پررنگ اقتصاد و جامعه شناسی سیاسی آب را ب ...
  • گزارش تخلف

۲۱ تیرماه روز بدون نایلکس نام گذاری شده است

عموما همه تبلیغات درباره مصرف کمتر کیسه پلاستیکی به سمت مردم جهت گیری شده، همان طور که همه تبلیغات صرفه جویی در مصرف آب نیز به سوی مصارف خانگی روزمره چرخانده شده است. این درصورتی است که سازمان‌های متولی امحاء زباله مثل شهرداری‌ها به دلیل استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در سازمان‌های زیرمجموعه خود مثل میادین میوه و تره بار یکی از برگترین مصرف کنندگان کیسه پلاستیکی هستند. این مثل این می‌ماند که یک مجموعه هم بزرگترین تولید کننده سیگار رایگان باشد و هم هر از گاهی در باب مضرات سیگار تبلیغ کند. نتیجه از پیش معلوم است. البته همه این‌ها نافی رعایت تکلیف شهروندی هیچ کس نیست. پس بهتر است در غیاب سازمان‌های متولی خودمان به کیسه پلاستیکی نه بگوییم …. ساحت زیست. ...
  • گزارش تخلف

به جای سازمان حمایت از محیط زیست سازمان حمایت از محیط بانان تشکیل دهید!

کس انتظار ندارد وقتی که کارگردان نام آور سینمای ایران دارفانی را وداع گفته و مسابقه هیجان انگیز تغیییر عکس پروفایل‌ها و مطالب اینستاگرامی و تلگرامی شروع شده است، کسی درباب قتل محیط بان ایرانی که روز گذشته به شهادت رسید مرثیه سرایی کند. اما نکته دردناک‌تر این قضیه این است که قتل محیط بانان ایرانی آهسته آهسته دارد ارزش خبری خود را از دست داده و تبدیل به یک «امر اجتناب ناپذیر» می‌شود. یعنی همان اتفاقی که در باره بمب گذاری‌های عراق و سوریه افتاده است و دیگر کسی از شنیدن خبر یک بمب گذاری جدید در فلان شهر سوریه یا عراق نه متعجب خواهد شد و نه حتی متاسف. این که چرا آستانه حساسیت سازمان‌های مرتبط نسبت به قتل محیط بانان آنقدر پایین آمده که سریال دردناک کشتار محیط بانان نیز آنان را نسبت به تغییر قوانین به کارگیری اسلحه توسط محیط بانان تحریک نمی‌کند، سوال بزرگی است که باید پاسخ داده شود؛ وگرنه در آینده‌ای نه چندان دور زود‌تر از این که حیات وحش ایران کاملا. منقرض شود، مشاغل پرخطری همچون محیط بانی منقرض خواهند شد …. زیست. ...
  • گزارش تخلف

دکتر محمد فاضلی معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری:

آب منشأ قدرت و ثروت و کالایی است که حتی قبل از طبیعی بودنش، سیاسی است. یعنی شما می‌توانید با آب رأی بخرید، می‌توانید به گروه هایی رانت بپردازید، نمایش توسعه ایجاد کنید یا با آن بجنگید. بنابراین، اقتصاد و جامعه شناسی سیاسی آب جدی است. معتقدم همه شهروندان، دولت‌ها و نمایندگان مجلس، شرکت‌های پیمانکاری، بخش خصوصی و دولتی در ایران همه در منافع حاصل از نوع خاصی از مدیریت منابع آب سهیم بوده اند. زیست. ...
  • گزارش تخلف

نقاب اقتصاد سیاسی بر چهره آب.. منبع: وبلاگ دکتر محمد فاضلی. قسمت اول:

سال ۱۳۹۴ به دعوت روزنامه شرق با دکتر حجت میان‌آبادی به گفت‌وگو درباره مسأله آب در ایران پرداختیم. هیدروپولتیک، جامعه‌شناسی و اقتصاد سیاسی آب اصلی‌ترین محورهای گفت‌وگو بود. به عنوان نخستین پرسش: آیا خاورمیانه با بحران آب روبه روست؟. میان‌آبادی: در مورد بحران منابع آب باید سه نکته را بررسی کنیم. یک، بحران چیست؟ دو، آب چیست؟ و سه، اگر در خاورمیانه یا غرب آسیا بحران آب وجود دارد، علل و عوامل آن چیست؟ بحران پیشامدی است غیرمنتظره و غیرقابل پیش بینی، آنی، گذرا، پویا و متغیر. آیا می‌توانیم بگوییم غرب آسیا یا خاورمیانه بیش از دو دهه است که دچار بحران آب است؟ ...
  • گزارش تخلف

◀️منابع شوم. منبع :. در دنیا پدیده‌ای به نام شومی منابع یا Resource Curse مورد توجه قرار گرفته است

دقت کنید که «شومی منابع» یک بحث متافیزیکی نیست که بگوییم همینکه زیر زمین در کشور شما سرشار از منابع بود شما روی زمین بدبخت خواهید زیست. این یک بحث مشخص استراتژیک و اقتصادی است. زمانی که منابع طبیعی شما استخراج می‌شوند و به درآمد ملی تبدیل می‌شوند، بدبختیها شروع می‌شوند. خصوصاً اگر این منابع تجدیدناپذیر باشند …✏️برخی از نتایج وجود «منابع زیرزمینی قابل فروش و صادرات» به این شرح است:. 📍 تزریق پول حاصل از منابع زیرزمینی، «رشد کاذب اقتصادی» و «سرمایه‌ی در گردش» ایجاد می‌کند. این رشد اقتصادی به معنای رشد واقعی «تولید» و «خدمات» نیست. بلکه به معنای باز شدن بیشتر «سوراخ‌هایی به زیر زمین» است. در کشورهایی که «منابع زیرزمینی» وجود دارند و صادر می‌شوند، اکثر «شاخص‌های اقتصادی» معنای واقعی خود را ندارند … دولت از منابع مالیاتی یا وابستگی کمتر به درآمد مالیاتی و تکیه بر درآمد نفتی، باعث می‌شود «دولتها» عملاً خود را به مردم پاسخگو ندانند. واژه‌ی «مالیات دهندگان» که در بسیاری از کشورها معادل «ملت» به کار برده می‌شوند، صرفاً به معنای «افراد بی دست و پایی خواهد بود که توانایی فرار از پرداخت مالیات نداش ...
  • گزارش تخلف

روزه با عطر ریزگرد عید فطر با طعم ریزگرد!

امروز سی و چهارمین روز آلوده سال ٩٥ است و هم چنان آسمان لرستان، شاهد بیش از چندین موج غبار بوده تا هوای استان در وضعیت ناسالم قرار بگیرد و میزان آلودگی ۴٫۵ برابر حد مجاز گزارش شود. مردم بسیاری از شهرهای ایران روزگار را با گرد و غبار و ریزگرد سر می‌کنند. ساحت زیست. عکس از فاطمه نیازی. ...
  • گزارش تخلف

تلخیصی از مصاحبه خواندنی دکتر تقی فرور درباره الگوهای محیط زیستی

◀️وضع الگوهای مدیریت محیط زیست و منابع طبیعی بعد از انقلاب چگونه است؟. دکتر تقی فرور: هرچند الگوهای سیاسی و شاید اجتماعی ما تغییر کرده، اما الگوی توسعه بعد از انقلاب کلا با الگوی قبل از انقلاب فرقی نکرده است. همان الگوهای غلط زمان شاه را مصرف می‌کنیم چون دنبال پیدا کردن راه حل خودمان نرفته ایم. پرده انقلاب را یواشکی بالا زدیم و از زیر آن مطالعات مهندسان مشاور گذشته را برداشتیم و از آنها استفاده کردیم. هر چند سدسازی مدرن از نظر مهندسی توسعه پیشرفت بزرگی به حساب می‌آید. ولی مدتی است که آثار مخرب و ضد توسعه پایدار سدها برای همه مشخص شده. به نظر من سدسازی در ایران به خاطر این نیست که ما به سد نیاز داریم چون همین حالا همیک چهارم سدها خالی هستند و آثار تخریبی دارند. بلکه دلیل سدسازی این است که این کار به مذاق عده‌ای خیلی خوشمزه است. اعتقاد من سد را در جهان سوم، مخصوصا در ایران معمولا برای تولید آب و برق نمی‌سازند. ...
  • گزارش تخلف

در نشریه کی. دبلیو

سی مصاحبه‌ای با موضوع شیوه‌های نرم افزاری حل بحران آب با دکتر داودرضا عرب شده بود و در سوالی از ایشان پرسیده بودند: راه حل‌های شما برای حل مشکلات آب و محیط زیست چیست؟. آب در ایران اجتماعی و استراتژیک است. ما اگر فرهنگ، کشاورزی و آموزش را تغییر ندهیم، مشکل آب با تکنولوژی حل نمیشود. ما یک سری چالش داریم که برخی تئوری و برخی عملی هستند. مثلا نمیتوانیم تکلیف خود را با نظام سرمایه داری و نظام سوسیالیستی مشخص کنیم. نمیدانیم میخواهیم یک جامعه باز خصوصی داشته باشیم یا یک جامعه سوسیالیزم دولتی. ما مصرف گرایی را از لیبرالیزم گرفته ایم و مشورت نکردن و ایدئولوژیک گرایی را از سوسیالیزم. تمام شده جهانی آب در کشورهایی مثل ما حدود یک دلار است. در کشور ما با همه سوبسیدهایی که وزارت نیرو دریافت میکند، آب را کمتر از متر مکعبی ۱۰۰۰تومان نمیتواند تهیه کند. ...
  • گزارش تخلف