محیط زیست نیازمند نظریه پردازی است. نشرو بازنشر مطالب در این کانال به معنای تایید آن ها نیست. صفحه ما در اینستاگرام https://instagram.com/sahat_zist?utm_source=ig_profile_share&igshid=oiuzhhz712pw تماس و پیشنهادات: @sahatzistadmin @AnooshehZahra
🔴روی دیگر اشتغال‌زایی، یا آنچه از توسعه به ما نمی‌گویند؟. جعفری. فعال اجتماعی
🔴روي ديگر اشتغال‌زايي، يا آنچه از توسعه به ما نمي‌گويند؟
@sahatzist
🖊محمدرضا جعفري . فعال اجتماعي
🔸زماني که رئيس‌جمهور روحاني خطاب به معصومه ابتکار، رياست وقت سازمان محيط زيست در هنگامه آغاز دولت يازدهم گفت قرار نيست شما در محيط زيست بمانيد، بسياري برخلاف خانم ابتکار، از اين خطاب شوکه نشدند؛ کمااينکه از انتخاب کلانتري به رياست اين سازمان، با رجوع به نوع مهره‌چيني دولت براي اجراي سياست‌هاي توسعه‌اي برنامه ششم نيز به بهت فرو نرفتند.
🔸 اما حمايت روحاني از کلانتري، در نشست مشترک استانداران، وزرا، رؤساي سازمان‌هاي اقتصادي و مديران مؤسسات مالي و اعتباري و دفاع تمام‌قد از او که گفته بود کشور نمي‌تواند معطل محيط زيست بماند، تمام شبهات پيش از اين را از بين برد. به گفته روحاني، کلانتري تمام موانع اشتغال‌زايي را در حوزه محيط زيست برداشته است. اين يعني مسير حرکت دولت اعتدالي در آنچه توسعه کشور و تلاش براي رسيدن به نرخ رشد اقتصادي بالاتر مي‌پندارد، با اسلاف خود در دولت‌هاي مختلف راست و چپ حاکميتي تفاوت ماهوي ندارد.
🔸در اين رويکرد، توسعه امري کمي، آمرانه، تک‌بعدي، سطحي و از همه مهم‌تر صنعتي است با درکي کليشه‌اي و محدود از صنعت و اشتغال‌زايي. در چنين رويکردي، توسعه اجتماعي- سياسي و ارتقاي کيفيت زيست افراد در بروز توانايي‌ها و شکوفايي استعدادها و تعادل محيط زيست و حفظ حيات آيندگان، گاه به عمد، مغفول مانده، منابع انساني و طبيعي به ورودي‌هاي صرف يک سيستم از پيش تعيين‌شده تقليل مي‌يابد.
@sahatzist
🔸در افزايش بهره‌وري اين ورودي‌ها، ارزان‌سازي نيروي کار و تسهيل دسترسي و برداشت از منابع طبيعي و کالايي‌سازي طبيعت، در اولويت قرار مي‌گيرد. در چنين نگاهي فقدان عدالت زيست‌محيطي، در چشم‌پوشي از جوامع محلي و نخبگان اجتماعي در طرح و توسعه صنايع و پروژه‌هاي کلان در مناطق مختلف، همچون طرح‌هاي گسترده فولادسازي در مناطق کويري، سدسازي‌هاي بي‌شمار بر رودهاي منتهي به درياچه اروميه و طرح‌هاي انتقال آب از سرچشمه‌هاي کارون و ناديده‌گرفتن عدالت اجتماعي، در فقدان تشکل‌هاي مستقل کارگري و قوانين حمايت‌کننده، بر شدت ويرانگري توسعه آمرانه و متمرکز و اقتدارگرا افزوده است.
🔸در کنار اينها تمرکز يک‌سويه بر رشد اقتصادي و توليد اجتماعي ثروت بدون توجه به توزيع عادلانه و ارائه خدمات اجتماعي و پايداري اکولوژيکي، سيستم را به سمت افزايش تضادها، تنش‌ها و ناپايداري عمومي سوق مي‌دهد. در نگاه همه تصميم‌گيران اصلي در همه اين دوران‌ها، توسعه در احداث صنايع سنگين و البته آلاينده و آب‌بر، خلاصه شده است و در افزايش محصولات کشاورزي با هدف خودکفايي.
🔸 اين مسئله يا ناشي از درک غلط از توسعه است يا توجه به تقسيم کار بين‌المللي در احداث صنايع مضر و توليد مواد خام ارزان در کشورهاي پيراموني و هراس از تقابل‌هاي بين‌المللي و به‌خطرافتادن امنيت غذايي. از يک سو تخريب گسترده محيط زيست که خود را در انواع آلودگي‌ها و بحران‌هاي آبي نشان داده و از سوي ديگر تغييرات اقليمي و آغاز دوره‌اي گسترده از خشک‌سالي‌هاي پي‌درپي و کمبود آب، تداوم چنين رويکردي را هم مسئله‌زا و هم ناممکن کرده است. اصرار بر ادامه اين روند خود مخاطرات اجتماعي، زيست‌محيطي و طبيعتا اقتصادي در پي خواهد داشت. علاوه بر اين افزايش مصرف انرژي با روند فعلي چشم‌انداز تحقق 50درصدي کاهش مصرف انرژي در سند چشم‌انداز 1404 را از دسترس دور خواهد کرد؛ کمااينکه تعهد ايران به کاهش 4+8درصدي گازهاي گلخانه‌اي در کنفرانس پاريس منوط به تغيير بنيادين در فرايند توليد و مصرف انرژي در کشور است.
@sahatzist
🔸 اما پافشاري بر اشتغال‌زايي، به عنوان بهانه مؤکد و موجه، به شيوه سهل مرسوم، همچنان مسئولان کلان را بي‌توجه به پيامدهاي بلندمدت تصميمات خود و دل‌خوش به منافع کوتاه‌مدت کرده است. طبيعي است تسهيل منافع محافل قدرت و کارتل‌هاي اقتصادي وابسته در اين شيوه سياست‌گذاري جاي خود دارد. براي حفظ کشور و تضمين آينده، تغيير اين رويکرد و توجه به شيوه توليدي اساسا متفاوت در افزايش ثروت عمومي و اشتغال‌زايي متناسب با آمايش سرزمين و ظرفيت‌هاي طبيعي همگام با تحولات علمي و فناوري جهاني ضروري است. جابه‌جايي زاويه ديد کنوني نسبت به امر توسعه و اصلاح مسير سياست‌نويسي و سرمايه‌گذاري مبتني بر زاويه جديد بايد با درنظرگرفتن معيارهاي اقتصاد سبز و اقتصاد بدون کربن و بهينه‌سازي و افزايش بهره‌وري انرژي صورت گيرد.
🔸گزارش برنامه جهاني محيط زيست سازمان ملل و تجربيات جهاني نشا