این مطلب قسمتی از مصاحبه نشریه قلمرو با رامین جهانبگلو درباره علل بی توجهی به محیط زیست در میان روشنفکران و نخبگان کشورهای توسعه ن

این مطلب قسمتی از مصاحبه نشریه قلمرو با رامین جهانبگلو درباره علل بی توجهی به محیط زیست در میان روشنفکران و نخبگان کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه از جمله ایران است. قسمت های بعد این مصاحبه در روزهای آتی به حضور تقدیم می گردد.
@sahatzist
قسمت دوم: نگاه امثال سپهری و نصر به طبیعت گره گشا نیست!

🔵نکته مهمی است[اشاره به قسمت اول مصاحبه که جهانبگلو معتقد بود ما عقل ابزاری داریم نه انتقادی] اما در مقابل کسانی را هم مثل سهراب سپهری داریم که طبیعت یکی از موضوعات اصلی شعرهای اوست و با نوعی طبیعت گرایی از قرن آهن و سیمان انتقاد میکند. شما این دسته از روشنفکران را چگونه می بینید؟
@sahatzist
✅خوب توضیح این ساده است. سهراب سپهری روشنفکر عمومی نبود، شاعر بود با دیدی زیبایی شناختی. صحبت ما درباره روشنفکرانی بود که دیدی عقلانی و سیاسی دارند و نه زیبایی شناختی. یعنی روشنفکرانی که پروژه سیاسی و اجتماعی دارند. برای کسی مثل سپهری اصولا پروژه سیاسی و اجتماعی معنی ندارد. او آدم بسیار مردم گریزی بود و یکی از دلایلی که در کاشان زندگی کرده این است که نمی خواسته در تهران باشد.
@sahatzist
✅تیپ سپهری در فرهنگ ایرانی که بُعد زیبایی شناختی را قبل از مسئله سیاسی و اجتماعی قرار می دهند در اقلیت هستند. این جریان گفتمان اصلی روشنفکری ایران نبوده است. این دیدِ زیبایی شناختی اصولا پیرامونی است و هیچ وقت نتوانسته است نقشی در تاریخ و رویدادهای سیاسی و اجتماعی ایران ایفا کند. سپهری عمدتا حالتی نوستالژیک دارد. مخاطبان شعرهای سپهری یا کسانی که می خواهند این دید زیبایی شناختی را دنبال کنند کسانی هستند که با دیدی نوستالژیک به طبیعت نگاه می کنند. همان طور که به ایران قدیم به صورت نوستالژیک نگاه می کنند.
@sahatzist
✅ مسئله ما دید نوستالژیک به طبیعت نیست، بلکه جدل و گفتگو و نقد شکل مسلط مدرنیته ای است که به ایران وارد شد که همان سرمایه داری و تفکر تکنیکی است. گفتمانی که می گوید حرف آخر را علم می زند، بنابراین فقط کسی که از دانشگاه صنعتی شریف بیرون می آید حقیقت را می داند نه کس دیگری!
پروژه ما پروژه اتمی است. اگر شما از فردی که پروژه اتمی ایران دفاع می کند بپرسید چرا ما باید پروژه اتمی داشته باشیم، می گوید چون ما باید به سطح امریکا برسیم. ولی هیچ گاه به این فکر نمی رسند که در کنار این نوع پروژه ها، پروژ های اکولوژیک هم داشته باشیم.
@sahatzist
✅مسئله محیط زیست در هیچ دوره ای از سیاست ایران نقش کلیدی بازی نکرده است. همیشه یک شعار قلابی بوده است. هیچ وقت تبدیل به یک بحث جدی نشده است. شاید تنها کسانی که این کار را کرده اند سنت گرایانی مثل سید حسین نصر بوده اند. چون با مدرنیته مخالف بوده اند مسئله محیط زیست و آسیب هایی را که مدرنتیه ممکن است برای محیط زیست به وجود آورد جدی گرفته اند. اما در کنار این توجه راه حلی پیشنهاد نداده اند.
@sahatzist
✅ نصر مدرنتیه را نقد می کند،درباره محیط زیست هم نوشته است، اما گفتمان اکولوژیک ندارد. درحالی که در میان متفکران غربی مسئله محیط زیست به عنوان شکنندگی طبیعت جایگاهی مهم دارد. مثلا میشل سر درباره قرارداد طبیعی صحبت می کند، در برابر قرارداد اجتماعی. یعنی قراردادی که ما با طبیعت و جهان داریم و نه قراردادی که بین خودمان به سبک روسویی داریم. در واقع نقد سنت گرایانی مثل آقای نصر هم در چهارچوب همان نگاه نوستالژیک است.
ساحت زیست
@sahatzist

http://uupload.ir/files/eodk_sohrab-sepehri.jpg