"شب چراغ" رسانه اقتصادی اجتماعی مستقل ایران مدیر مسئول:معصومه مرادی سردبیران : دکتر سید حسین سجادی فر،محمد علی مختاری ارتباط با سردبیر: @Mokhtari_Ali @sajadifarh
🔴 بدهی بانکها عامل اصلی رشد نقدینگی.. ◽️مسعود نیلی
🔴 بدهی بانکها عامل اصلی رشد نقدینگی
◽️مسعود نیلی
❇️هماندیشی ملی الزامات عبور از چالشهای پولی بانکی و ارزی در سال ۹۷
🔸در زمانهایی که مشکلات اقتصادی بزرگ میشود و ابعاد آن فراگیری بالایی دارد، اقتصاد مورد توجه قرار میگیرد و فرصتی فراهم میشود تا دانش اقتصاد عمومیتر شده و مردم بر روی این موضوع تمرکز کنند که چرا این مسائل ورود کرده است.
🔹زمانی که شرایط اقتصادی مساعد است، تقاضای وسیع اجتماعی برای پیشگیری از مسائل اقتصادی شکل نمیگیرد بنابراین دوران شکوفایی اقتصادی زمانهایی است که این مشکلات به حد اعلای خود میرسد. به نحوی که مسیرهای ناشناخته باز شده و مسیرهای شناخته شده در محک تجربه قرار میگیرد.
🔹 حجم نقدینگی در دورههای چهار ساله به شدت رشد کرده و همواره چند برابر شدن نقدینگی در دامنه ۲٫۴ تا ۲٫۹ درصد در جریان بوده است به نحوی که سالانه متوسط رشد نقدینگی ۲۷ درصد بوده است.
🔸رشد بالای نقدینگی پدیدهای نامطلوب است ولی باید عوامل آن را شناسایی کرد؛
به این معنا که هر یک از عوامل پدیدآورنده رشد نقدینگی آثار تورمی خاص خود را بر جای میگذارند.
🔷خالص دارایی بانک مرکزی، بدهی دولت به بانک مرکزی و بدهی بانکها به بانک مرکزی عوامل تشکیلدهنده پایه پولی هستند که هر یک میتوانند آثار تورمی خود را بر جای بگذارند به این معنا که رفتار خالص دارایی خارجی بانک مرکزی منعکس کننده کسری تراز عملیاتی بودجه دولت است و افزایش بدهی دولت و بانکها به بانک مرکزی نیز ناترازی بودجه و نظام بانکی را نشان میدهد.
🔸نگاهی به عوامل تشکیل دهنده پایه پولی نشان میدهد که در برنامه سوم توسعه روند استقراض دولت از بانک مرکزی متوقف شده و بررسیها نشان میدهد که بدهی دولت به بانک مرکزی عنصر مهم در پایه پولی کشور است.
🔸از اواخر دهه ۸۰ و به خصوص سال ۹۰ به بعد بدهی بانکها به بانک مرکزی تبدیل به عامل مسلط در افزایش پایه پولی بوده و البته روند افزایش قیمت نیز متوقف شده است.
🔸بدهی بانکها به بانک مرکزی با شیبی فراتر از سایر متغیرها در حال افزایش است به نحوی که در سال ۹۶ نسبت به سال ۸۱ بدهی بانکها به بانک مرکزی ۵۶ برابر، نقدینگی ۳۶ برابر و پایه پولی ۱۸ برابر شده است. این به آن معناست که بدهی بانکها به بانک مرکزی عنصر مسلط در افزایش پایه پولی بوده که از قبل در جریان است و تبدیل به نیروی محرکه اصلی افزایش پایه پولی شده است.
✅اگر افزایش حجم نقدینگی خطر اصلی اقتصاد ایران است و بخواهیم برای آن راه حل پیدا کنیم باید عناصر فزاینده پایه پولی را اصلاح کرده و بدهی بانکها به بانک مرکزی را به هیچ عنوان افزایش ندهیم.
🔶نسبت نقدینگی به سطح عمومی قیمتها که حجم نقدیگی واقعی به شمار میرود نیز باید مورد توجه قرار گیرد به این معنا که اگر یک دوره ۲۰ ساله را از سال ۵۸ تا ۷۸ ملاحظه کنیم مقدار نقدینگی ایجاد شده برابر با میزان تورم بوده است.
🔸از سال ۷۸ تا ۹۰ و پس از آن نمودار مرتبط با حجم نقدینگی و تورم صعودی شده است که به نظر میرسد به آن میزانی که نقدینگی رشد کرده تورم افزایش نیافته است پس ممکن است تورم انباشتهای طی این سالها برای کشور بروز کرده باشد که چون تجربهای از آن نداریم نمیتوانیم آثار آن را هم به خوبی بسنجیم.
⚠️اکنون خطر این است که تورم انباشته ایجاد شده طی سالهای گذشته در اقتصاد ایران بروز کند همانطور که طی دو ماه گذشته بخشی از آن تخلیه شد.
🔸مسئله ناترازی نظام بانکی اکنون وجود دارد و قبلا نیز رصد شده است این در شرایطی است که در حال حاضر اصلاح نظام بانکی به دلایل متعدد از جمله نبود منابع لازم برای اجرای پروژههای مرتبط با آن امکانپذیر نیست و باید بر روی مهار نظام بانکی فکر کرد.
@shabcheragh_monthly