ورزش ستونی برای سقف اعتماد جامعه.. 📝مجید خاتونی. جامعه شناس و کارشناس ورزش

ورزش ستونی برای سقف اعتماد جامعه

📝مجید خاتونی
جامعه شناس و کارشناس ورزش

روزنامه فرهیختگان- ۵ آذر ۹۶

✅در جریان حمایت از آسیب دیدگان زلزله مناطق غربی کشور پرده ای دیگر از تعارضات فرهنگی میان دولت و مردم در قالب افت اعتماد عمومی به نهادهای دولتی به وضوح دیده شد.
در این میان اعتماد و روی آوری مردم به شخصیت های الیت جامعه، علی الخصوص چهره های ورزشی نکته ای حائز اهمیت و قابل تامل است.

✅از طرفی کنش های همیارانه و رفتارهای دستگیرانه از دیرباز منش ملی ورزشی ایرانیان به حساب آمده و در بایگانی ورزش و اسناد تاریخی کشور حضور داشته است.
اما در سالهای اخیر کارکردهای جامعه ساز نهاد ورزش در اثر حاشیه پردازی، خشونت های رسانه ای شده و نیز بزرگنمایی حوادث کوچک مغفول و پنهان مانده بود.
از کرانه دیگر باید عنوان نمود مفید و موثر واقع شدن چهره های ورزشی در کمک و حمایت از آسیب دیدگان حوادثی چون زلزله در حقیقت آفت زدایی و پاکسازی چهره ورزش در نزد اذهان عمومی است .چهره سفید ورزش که نیمکره روشن و جامعه ساز آن از دید همگانی پنهان مانده است.

✅در شرایطی که سست شدن پیوندهای اجتماعی، ارزش ها و هنجارها سقوط سرمایه اجتماعی و بحران اعتماد عمومی را نشان می دهد حضور و کنش های حمایتی گروه های مرجع ورزشی ظرفیت های بالقوه ورزش را بازگو نمود و توانست نقش مهمی در پر نمودن خلاء موجود ایفا نماید.
فراخوان دعوت به همیاری از سوی چهره های ورزشی با استقبال کم نظیر و اعتنای اجتماعی بسیار پر رنگی مواجه گشت بطوریکه نهاد ورزش را به یکی از پیشگامان امداد رسانی بدل ساخت.
اقبال و اعتماد عمومی به چهره های ورزشی فرصت های بیشماری را می تواند مقابل جامعه ایرانی قرار دهد.
در این برهه زمانی که سرمایه اجتماعی نزول یافته و تبدیل به یک ابر چالش گردیده، نهاد ورزش و چهره های شاخص و مقبول آن می توانند به کمک وضعیت نابهنجار کنونی در آیند.
برای ایجاد این امر نیازمند نوع دیگری از تفکر در سیاستگزاری ورزش هستیم. تفکری واقع نگر و منصف اندیش که کارکردها و جایگاه ورزش را به درستی ببیند و وجوه مختلفش را بشناسد. نگاهی که بتواند ورزش را فراتر از یک سرگرمی ملی و یک ابزار سیاسی نظاره کند. بلکه آنرا نهادی برجسته و الگومند بداند تا به جای رفع نیازهای جعلی به تامین نیازهای اجتماعی و جهت یابی فرهنگی سوق دهد.
به قول تالکوت پارسونز جامعه شناس مطرح امریکایی مهم ترین عامل ثبات و همبستگی جامعه را باید در انتقال یا نهادی شدن اخلاق جستجو کرد، که این مهم در ذات ورزش وجود دارد و می تواند تا حد قابل توجهی نقش مهمی در مهندسی فرهنگ و اخلاق عمومی داشته باشد.
برای به بار نشستن این موضوع می باید عیار و ارزش ورزشکاران به عنوان سرمایه اجتماعی به اهالی ورزش و جامعه شناسانده شود و لزوم خودمراقبتی،خود مهارگری برای انجام وظایف و مسئولیت های اجتماعی مبتنی بر اصالت نفع ورزشکلران را یاری رساند.

✅نکته دیگر از میان حمایت های شتابزده و صورت گرفته شده انکه اگر کنش های احساسی به کنش های هدفمند و منظم تبدیل گردد و ورزشکاران به جای فرد محوری با همگرایی و هم افزایی به سازمان های مردم نهاد که اغلب منفعل بوده وصل شوند میزان اثرگذاری آنها فزونی می یابد. این مسئله در شرایطی است که ورزش از پتانسیل ظرفیت آفرینی چند وجهی برخوردار است که می تواند در برنامه های هنجارمند نقشی اساسی بر عهده گیرد.

بدون تردید بحران فاصله دولت و ملت به نفع هیچ کس نیست و عواقب نابهنجاری را در پی دارد. تقویت سازمان های مردم نهاد ورزشی ضمن آنکه فرهنگ فعالیت های جمعی و گروهی را ترویج می دهد ،ظرفیت های بالقوه درون نهادی ورزش را در قالب سازمان های مردم نهاد بعنوان بازوان تکمیلی دولت ها و معتمد ملت ها که در توسعه مندی کشورها نقش تعیین کننده ای دارند فعال، پویا و پایدار خواهد ساخت.

http://newspaper.fdn.ir/?nid=2373&pid=14&type=0

@isscaa
@sociology_of_sport