دموکراسی آمپولی

دموکراسی آمپولی

در ماه‌های اخیر برخی کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس مثل عربستان و امارات دست به پاره‌ای اقدامات در جهت افزایش حضور زنان در اجتماع و نظام قدرت زده اند . یک ضرب المثل قدیمی هست که می گوید کاچی بهتر از هیچی‌؛‌‌اما آیا می‌توان گفت که چون هیات دولت امارات به دلیل حضورشش زن در آن ، کابینه ی دموکراتیک تری از مثلا ایران است؟ آیا چون در عربستان زنان می توانند به ورزشگاه بروند پس حقوق زنان در عربستان بهتر از ایران رعایت می شود؟
قطعا پاسخ این پرسش منفی است. بسط دموکراسی در یک جامعه امری درونی ، مستمر، زمانبر، ذهنی و وابسته به فرهنگ است. هرچند برای گسترش حقوق شهروندی نیاز به قانون ، تبصره و ماده است اما بخش فرهنگی و پذیرش اجتماعی آن قوانین به مراتب دارای اهمیت بیشتری است.
آنچه در این کشورها رخ می دهد تلاش برای گسترش دموکراسی از نوع آمپولی است که شاید بیشتر جنبه ی رسانه ای مورد توجه باشد تا بعد عملی آن. وقتی زمینه ی فرهنگی چنین دستوراتی فراهم نباشد نتیجه پیاده کردن خانم های راننده در خیابان های عربستان و حمله به آنها می شود.
دموکراسی باید از درون جامعه و از ذهن افراد بجوشد و جامعه را آبستن تحولات عمیق کند. هرچند نوعی رابطه ی دو طرفه در این میان وجود دارد و قوانین و حکومت ها نیز می توانند در صورت همراهی ، هم افزایی را شکل دهند که روند گسترش دموکراسی و بسط حقوق شهروندی را تسریع بخشد.
آنچه در ایران رخ می دهد تقاضا از درون اجتماع به دلیل وجود بستر فرهنگی در جهت افزایش دموکراسی است و آنچه در کشورهای مذکور اتفاق می افتد تزریق بیرونی است.

علیر‌‌ضا احمدپور خرّمی
@naghdefarhangi