کانالی برای تاریخ، تفکر و تمدن
میشل فوکو و انقلاب ۵۷ () …یادداشت‌های فوکو از انقلاب ایران در کتاب «ایرانیها چه رویایی در سر دارند؟»
میشل فوکو و انقلاب ۵۷ (#بخش_هفتم)
یادداشت‌های فوکو از انقلاب ایران در کتابِ «ایرانیها چه رویایی در سر دارند؟»
✍#نویسنده: علی نیلی
🔸#مقدمه:
میشل فوکو فیلسوف فرانسوی دو بار به ایران سفر کرد و آن گونه که از یادداشت‌هایش برمی‌آید در این سفرها، علاوه بر حضور در راهپیمایی‌ها و دیدن تلویزیون و خواندن روزنامه، با برخی اُمرای ارتش، رهبران مخالفان، نزدیکان دربار و مردم عادی هم به گفت‌وگو پرداخته است. حاصل این سفرها در غالب 8 یادداشت در رسانه‌های غربی منتشر شد که بدون تردید در به سکوت کشاندن متحدان شاه موثر بود چرا که نشان می‌داد چگونه پیوند مردم با نهادهای رسمی گسسته، چگونه آنان نهادهای خود را به وجود آورده‌اند، چرا و چگونه خانواده سلطنتی را به باد انتقاد می‌گیرند، چگونه رهبری انقلاب را می‌ستایند، چگونه حاضرند برای رسیدن به هدف جان خود را فدا کنند، چگونه رسانه‌های رسمی را دور می‌زنند، چگونه استبداد و فساد را محکوم می‌کنند و... یادداشت‌های فوکو درباره ایران عبارتند از: «ارتش: وقتی زمین می‌لرزد»، «شاه صد سال دیر آمده است»، «تهران: دین بر ضد شاه»، «ایرانیها چه رویایی در سر دارند؟»، «شورش با دست خالی»، «آزمون مخالفان»، «شورش ایران روی نوار ضبط صوت پخش می‌شود؟» و «رهبر اسطوره‌ای شورش ایران». این یادداشت‌ها بعدها در قالب کتابی با عنوان «ایرانیها چه رویایی در سر دارند؟» در ایران ترجمه و چاپ رسید.
🔸او در مقاله اول نشان می‌دهد که مردم بی‌اعتماد به حاکمیت، پس از زلزله طبس به جای اقامت در خانه‌های جدیدی که ارتش احداث کرده، خود شهرکی ساخته و در آن اقامت گزیده‌اند. او مقاله‌اش را با حوادث 17 شهریور و کشتار مردم ادامه می‌دهد و در نهایت نتیجه می‌گیرد ارتش کارایی و انگیزه حفظ وضع موجود را ندارد. در مقاله دوم او پروژه مدرنیزاسیون در ایران را به نقد می‌کشد و در یک تحلیل جالب، شاه را مظهر کهنه‌پرستی معرفی می‌کند. در مقاله سوم او ریشه‌های مذهبی انقلاب را جستجو می‌کند و در مقاله بعدی، از مخالفت عموم مخالفان با دخالت‌های آمریکا گزارش می‌دهد. در همین جاست که می‌گوید مردم ایران می‌دانند می‌خواهند و چه نمی‌خواهند. از جمله می‌نویسد: «شما چه می‌خواهید؟ در مدت اقامت در ایران یک بار هم واژه انقلاب را از زبان کسی نشنیدم اما از پنج مخاطب من، چهار نفر جواب می‌دادند حکومت اسلامی...»
🔸در مقاله پنجم، فوکو کوتاه اما پرشور از پیشروی آرام و دست خالی انقلابیون می‌گوید و رفتن قطعی شاه و برافتادن حکومتش را پبش‌بینی می‌کند. مقاله ششم درباره تحرکات سیاسی شاه و پاسخ مخالفان است که باز هم فوکو پیش‌بینی می‌کند بزودی وحدت ارتش خواهد گسست و جناح‌هایی از ارتش به انقلابیون می‌پیوندند. مقاله هفتم مصادف با آغاز ماه محرم و شروع اعتصابات و راه پیمایی‌های سراسری نوشته شده؛ فوکو از اتحاد مردم به وجد آمده و در گزارشش از وحدت اعتصاب کنندگان ساکن شمال شهر تهران و آلونک‌های آبادان سخن می‌گوید و بالاخره در مقاله آخر، به محبوبیت و مقبولیت امام خمینی اشاره می‌کند: « و از اینجاست که نقش شخصیت آیت‌الله خمینی پهلو به افسانه می‌زتد. امروز هیچ رئیس دولتی و هیچ رهبر سیاسی‌ای، حتی به پشتیبانی همه رسانه‌های کشورش نمی‌تواند ادعا کند که مردمش با او پیوندی چنین شخصی و چنین نیرومند دارند... »
🔹#فایل_پی‌دی‌اف کتابِ «ایرانیها چه رویایی در سر دارند؟» نوشتۀ میشل فوکو را از لینک زیر دانلود کنید:
http://s6.picofile.com/d/8234732318/9cc97693-aede-48fc-b088-5cbc319d065d/RoyayeIraniha.pdf
ا-----------------------------------ا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami