کانال جهت آسیب شناسی زیست بوم ایران در حوزه های مختلف فرهنگی اجتماعی با هدف تقویت بینشی اجتماعی توسط دکتر فیروزجاییان استادیار جامعه شناسی دانشگاه مازندران طراحی گردید.. آیدی کانال @zistbomeshomal ادمین کانال @alifirozja @muhammadpashaei1987
♨️شعله آتش «جنگ آب» بر سر سد جدید نیل:. ✍️فاطمه لطفی
♨️شعله آتش «جنگ آب» بر سر سد جدید نیل:
سدسازی‌ها؛ تکرار ایران-ترکیه-افغانستان در مصر-سودان-اتیوپی
✍️فاطمه لطفی
انرژی امروز
🔹سد جدیدی که بر روی رود نیل بنا می‌شود ممکن است «جنگ آب» را در منطقه شعله‌ور کند مگر اینکه اتیوپی به توافقی با سودان و مصر برسد.
🔹مصر و اتیوپی به شدت بر سر این موضوع باهم اختلاف دارند و اما سودان موضع متعادل‌تری دارد و حالا یک گذار ژئوپلیتیکی بزرگ در طول طولانی‌ترین رود دنیا در حال رخ دادن است. از سال‌ها پیش بر سر رودخانه «نیل آبی» تنش وجود داشته است اما از زمانی که اتیوپی آغاز به کار ساخت سد جدیدی بر روی این رودخانه کرد، حواس مصر به بهار عربی و اتفاقات سیاسی داخل کشورش بود نه به سدی که اتیوپی می‌سازد.
🔹فراعنه مصر می‌گفتند «مصر بخششی از سوی نیل است» و آن را چون خدا می‌پرستیدند. از هزاران سال پیش و نیز از زمانی که مصر تحت استعمار بریتانیا بود، نفوذ سیاسی این کشور اداره رود نیل را برعهده داشت. اما بلندپروازی‌های اتیوپی حالا سدی شده است در مقابل آقابالاسری مصر بر روی رود نیل. کشورهای آفریقایی زیادی وجود ندارند که برای جمعیتی که قرار است در سی سال آینده دو برابر شود برنامه‌ریزی کرده باشند. در این میان اتیوپی هرچند با چالش‌های سیاسی و محدودیت در آزادی‌های مدنی دست و پنجه نرم می‌کند اما پارک‌های صنعتی ساخته شده و در حال ساخت در این کشور در تلاش است تا اتیوپی را به کشوری با درآمد متوسط تبدیل کند و این کسب درآمد متوسط مستلزم تولید نیروی برق است.
⭕️و چه منبعی ارزان‌تر از نیل برای تولید برق؟
🔹بنابراین قرار است بزرگ‌ترین نیروگاه برق‌آبی آفریقا و یکی از بزرگ‌ترین نیروگاه‌های برق‌آبی دنیا در اتیوپی و بر روی رود نیل بنا شود، اما در حالی که ۸۵ درصد سرچشمه‌های رود نیل در خاک اتیوپی قرار دارد، مصر نگران این است که رقیبش امکان کنترل جریان رود نیل را به دست آورد.
🔹وزیر آب، آبیاری و برق اتیوپی، سلشی بکل، اما می‌گوید «این پروژه یکی از بزرگ ترین پروژه‌های اتیوپی است اما قرار نیست برای کنترل جریان آب از آن سوء استفاده شود بلکه این پروژه فرصت‌هایی را برای توسعه اتیوپی از طریق توسعه انرژی فراهم می‌آورد». «سد بزرگ رنسانس اتیوپی» فقط چند کیلومتر با مرزهای این کشور فاصله دارد و منتظر است تولید برق آغاز شود، برقی ارزان و تجدیدپذیر.
⭕️سدها میزان آب عبوری را هم کنترل می‌کنند
🔹اختلاف ارتفاع بین بالاترین و پایین سطح آب در سودان برابر با ۸ متر است و بنابراین پروژه‌های وسیع آبیاری این کشور را به سختی می‌توان مدیریت کرد. با ایجاد این سد، این اختلاف ارتفاع به دو متر می‌رسد و جریان آب در طول سال یکنواخت است.
🔹عثمان عبدالطیف، مالک شرکت دال،که پروژه‌های آبیاری در سودان را انجام می‌دهد می‌گوید «این برای سودان واقعا عالی است. در طولانی مدت این بهترین اتفاقی است که ممکن است رخ دهد و من فکر می‌کنم ترکیب انرژی و سطح کنترل شده آب بهترین موهبت است». او نگرانی مصر را درک می‌کند چون سازمان ملل پیش‌بینی کرده است که مصر تا سال ۲۰۲۵ با بحران آب مواجه خواهد شد. او ادامه می‌دهد «نیل خط زندگی مصر است، آنها پارانویایی نیستند اما همیشه نگران هر چیزی هستند که اینجا در مورد آب انجام می‌شود». هر تهدیدی بر سر آب مصر، تهدید موجودیت و حاکمیت مصر است.
🔹یک استاد مصری دانشگاه آلمان بر این اعتقاد است که این منطقه آرایش جدیدی به خود می‌بیند. اتیوپی برای اولین بار در تاریخ از قدرت فیزیکی خود به عنوان کشور حاکم در بالادست یک رودخانه استفاده می‌کند، کشوری که می‌تواند جریان آب رود نیل را کنترل کند و قدرت اقتصادی ساخت یک سد بر روی این رود بستگی به منابع طبیعی این کشور دارد». از سویی محمد عبدالعطا، وزیر منابع آب و آبیاری مصر بسیار خشمگین است «ما مسوول پاسخ‌گویی به جمعیتی معادل ۱۰۰ میلیون نفر هستیم. اگر آبی که وارد مصر می‌شود ۲ درصد کاهش یابد ۲۰۰ هزار ایکر زمین در مصر از بین می‌رود. هر ایکر یک خانواده را تحت پوشش قرار می‌دهد. هر خانواده مصری به طور متوسط خانواده‌ای ۵ نفره هستند. این به این معنی است که یک میلیون نفر شغل خود را از دست خواهند داد. این یک موضوع امنیتی بین المللی است».
⭕️ایران، افغانستان، ترکیه
🔹از آن سر خاورمیانه یه این سوی خاورمیانه می‌آییم. جایی که ایران مشکلی مشابه با افغانستان و ترکیه دارد. ترکیه با سدسازی‌های بسیارش گلوی مردمان خوزستان و جنوب ایران را خشکانده است و برنامه‌های سدسازی‌های افغانستان کام هامون خشک را زهر می‌کند.@zistbomeshomal