✅سود سپرده؛ عظیم‌ترین منبع رانت.. ✍رضا امیدی

✅سود سپرده؛ عظیم‌ترین منبع رانت

✍رضا اميدی

🔸بی‌تردید سود سپرده‌های بانکی یکی از مهم‌ترین نمودهای دولت رفاه پنهان (سیاست‌گذاری در راستای تأمین منافع طبقات بالا) است. نظام بانکی در سال 1396 بیش از 280 هزار میلیارد تومان سود بین سپرده‌های بانکی توزیع کرده که معادل 19 درصد کل نقدینگی موجود در کشور است. این عدد بیش از 3 برابر مجموع بودجۀ سلامت و آموزش کشور، بیش از 9 برابر کل یارانۀ نقدی توزیع‌شده، تقریباً معادل 40 برابر بودجۀ نهادهای حمایتی (کمیتۀ امداد و سازمان بهزیستی)، و بیش از 6 برابر کل بودجۀ عمرانی کشور است.

🔸براساس داده‌های مرکز آمار ایران میانگین درآمد خانوارهای شهری در سال 1396 حدود 37 میلیون تومان بوده که تقریباً 50 درصد آن از محل کار (مشاغل مزد و حقوق‌بگیری، مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی) حاصل شده است؛ یعنی متوسط درآمد هر ایرانی از محل کار حدود 18.5 میلیون تومان بوده است. براین‌اساس میزان سود سپرده‌های بانکی تقریباً معادل درآمدهای شغلی 15 میلیون شاغل در ایران است.

🔸نکتۀ قابل‌تأمل این است که بانک‌ها برای سپرده‌های بالای 100 میلیون تومان، نرخ سودهای بالاتری در نظر می‌گیرند که خود این نوع سپرده‌ها منبع رانت مضاعفی است برای اخذ وام‌های کلان از نظام بانکی. به‌طوری‌که براساس گزارش‌های بانک مرکزی بیش از 80 درصد تسهیلات بانکی طی 35 سال اخیر به دو دهک ثروتمند اختصاص یافته است.

🔸این در شرایطی است که نظام بانکی ایران با بحران جدی مواجه است و بخش قابل‌توجهی از سود سپرده‌های پرداختی از طریق استقراض از بانک مرکزی تأمین می‌شود که خود به افزایش پایۀ پولی و نقدینگی منجر می‌شود.

🌐شبکه جامعه شناسی علامه
@Atu_sociology