✅ صدای غایب کودکان در سیاست‌گذاری اجتماعی.. ✍ فاطمه کاشی

✅ صدای غایب کودکان در سیاست‌گذاری اجتماعی

✍ فاطمه کاشی

🔹مرخصی زایمان، حوزه پیچیده‌ای از سیاست‌گذاری عمومی و اجتماعی است، چون باید ابعاد زیادی همچون سلامت مادر شاغل، سلامت نوزاد، برابری جنسیتی در محیط کار، توازن کار و امور خانه، مسئله پرداخت حقوق در دوران مرخصی و طول مدت مرخصی در نظر گرفته شود. مرخصی زایمان تنها والدین را درگیر نمی‌کند و به غیر از آن‌ها دولت و کارفرما هم در این موضوع دخیل هستند. با توجه به این طیف گسترده ذی‌نفعان و اهداف متعدد و بعضا متضاد انواع مرخصی زایمان، دیدگاه‌های مختلفی درباره این موضوع وجود دارد و سیاست‌گذار باید بتواند با انتخاب اهداف نهایی که می‌خواهد به آن برسد، مرخصی زایمان را تعریف کند.

🔹می‌توان از زوایای مختلفی به مسئله مرخصی زایمان نگریست. از زاویه دید بازار کار ابعادی چون بازگشت به کار، پرداخت حقوق در دوره مرخصی و تاثیر دوری از محیط کار مطرح می‌شود، در حالی که مثلا به شکل‌گیری رابطه مادر و نوزاد توجهی نمی‌شود. از جنبه سلامت، طول مرخصی برای بهبود کامل زن و فرزند او اهمیت دارد در حالی که مثلا برابری جنسیتی از این منظر مطرح نمی‌شود. به نظر می‌رسد برای اینکه مرخصی زایمان به‌عنوان یک سیاست عمومی بتواند تمام اهداف موردنظر را پوشش بدهد باید توسط پژوهش‌های چندرشته‌ای پشتیبانی شود.

🔹در یک نظام محافظه‌کار که طرفدار نظم سنتی خانواده است، احتمالا مرخصی زایمان طولانی و تنها مختص زنان است. از نظر یک نظام سوسیال دموکرات که خواستار شکستن مرزهای بی‌عدالتی است، مرخصی زایمان احتمالا همچنان طولانی است، اما این امکان برای هر دو والد در نظر گرفته می‌شود تا شکل سنتی مرد نان‌آور و زن خانه‌دار که در نهایت ساخت مردسالارانه قدرت در خانواده را حفظ می‌کند به چالش کشیده شود. در مقابل، در یک نظام لیبرال اگرچه مسئله برابری جنسیتی مطرح است و ممکن است مرخصی برای هر دو والد باشد، اما به دلیل اهمیت بازار کار در چنین نظامی، تمرکز روی بازگشت سریع فرد به محیط کار خواهد بود.

🔹آن کسی که در این میان صدایش کمتر شنیده می‌شود نوزاد است. کودکان جزء محروم‌ترین گروه‌های اجتماعی هستند که تحت تسلط بی‌چون و چرای نهاد خانواده قرار دارند، شنیدن صدای آن‌ها دشوار است و از آنجا که قادر به سخن گفتن از حقوق خود نیستند، برای چانه‌زنی و حتی تشخیص منافع خود علاوه بر خانواده، نیاز به حمایت‌های اجتماعی از منابع دیگر دارند. در فرایند تصمیم‌گیری درباره مرخصی زایمان در جوامع گوناگون، یکی از ذی‌نفعان عمده، نوزادان تازه متولدشده هستند و وظیفه سیاستمدار است که برای تضمین سلامت نسل‌های آینده جامعه به‌گونه‌ای برنامه‌های مرتبط با مرخصی زایمان را طرح‌ریزی کند که انتفاع نوزاد، نقطه تمرکز اصلی آن سیاست باشد.


🌐شبکه جامعه شناسی علامه
@Atu_sociology