‍ ✅ پیام‌های نوحه خوانی در یزد و جهرم.. ✍ مهران صولتی

‍ ✅ پیام های نوحه خوانی در یزد و جهرم

✍ مهران صولتی

🌱 نوحه خوانی های مردم یزد و جهرم در شبکه های اجتماعی سروصدا برپا کرده و مورد استقبال جامعه قرار گرفته است. نوحه هایی که پا به عرصه انتقاد سیاسی نهاده و از آسیب های یک جامعه دینی سخن به میان آورده اند. در حالی که تا کنون بحث از آلوده شدن عزاداری ها به مداحی های لس آنجلسی بود، گویا از این به بعد باید منتظر رادیکالیزه شدن هر چه بیشتر این عرصه باشیم. از همین رو به نظر می رسد شکل گیری این سبک جدید از نوحه خوانی می تواند حاوی نشانه ها و پیام هایی از تحولات زیر پوستی جامعه باشند:

✏️ بیان آسیب های جامعه دینی به آموزه های عصر مشروطه باز می گردد. در دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامی هم روشنفکران دینی از اهمیت پالایش جامعه دینی از این آفات سخن به میان آورده بودند. تلاش هایی که البته با مخالفت شدید برخی از روحانیون مواجه شده و نتوانست به گفتمان غالب کشور تبدیل شود. به نظر می رسد هم اکنون افول سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی جامعه نسبت به خوانش رسمی از دین، آنچنان برخی از دینداران را بی تاب کرده که لاجرم آنها را به سوی واگویه کردن دردهای های خود در قالب چنین نوحه هایی سوق داده است!

✏️ یکی از کارکردهای مهم دین پشتیبانی از اخلاق در میان دینداران است. از همین رو در شرایط عادی می توان انتظار داشت که هر چه جامعه دینی تر باشد به طور طبیعی اخلاقی تر نیز خواهد بود. اما واقعیت موجود در ایران امروز از حضور پررنگ اخلاق در مناسبات اجتماعی حکایت نمی کند! وجود مظاهری از ریاکاری، نفاق و تظاهر، در کنار رشد فزاینده خرافه گرایی و قشری نگری که حتی می توان جلوه هایی از آن را در برخی از برنامه های صدا و سیما نیز مشاهده کرد بر سقوط سرمایه دینی، دین گریزی و اخلاق ستیزی به ویژه در بخشی از جمعیت جوان کشور افزوده است. در چنین وضعیتی رادیکالیزه شدن بخشی از فضاهای عزاداری در واکنش به چنین آسیب هایی در جامعه دینی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد!

✏️ در حالی که جامعه ایران با رقم زدن سه نهضت انقلابی در طول یکصد سال، پویایی فوق العاده ای از خود نشان داده است، در سال های اخیر نشانه های نگران کننده ای از وجود کرختی و بی حسی در قبال رشد فزاینده فساد، خشونت و تضییع حقوق شهروندی در جامعه مشاهده می شود. در چنین فضایی از ناامیدی که برخی از آن به " فرسایش تمدنی" ایران زمین تعبیر کرده اند، استقبال گسترده جامعه از نوحه خوانی های رادیکال در یزد و جهرم می تواند نشانه امید بخشی از زنده بودن جامعه تلقی شود. پدیده ای که می تواند به عنوان پژواک یافتن خوانشی اصیل از دین، نوحه خوانی و عزاداری تلقی شده و پشتوانه ای نوین برای احیای اخلاق اسلامی و انسانی در جامعه ایران محسوب شود!

🔹 نکته پایانی: بدترین مواجهه با پدیده ای مانند نوحه خوانی های یزد و جهرم می تواند عبارت از ایجاد محدودیت، اعمال سانسور در متن نوحه ها یا حرکت به سوی استحاله چنین حرکت های احیاگرانه ای باشد. اقدامی که می تواند موجب افزایش سرعت فرسایش جامعه ایرانی و رها شدن آن در برهوتی از پریشانی، ناامیدی و بی پناهی باشد!

#نوحه_خوانی
#جامعه_دینی
#روشنفکران_دینی
#سرمایه_اجتماعی

🌐شبکه جامعه شناسی علامه
@Atu_sociology