شبکه جامعهشناسی علامه 📍 بررسی تحلیلی جامعهشناختی و سیاستگذاری اجتماعی پشتیبانی و ارتباط با ما⬇️ ☑️ @Atu_Sociologier اینستاگرام: 📸 Instagram.com/atu_sociology
🔅لفاظی و خشونت دو روی یک سکهاند.. 🖊مصطفی
🔅لفّاظی و خشونت دو روی یک سکه اند
🖊مصطفی #ملکیان
🔹من بارها گفته ام لفّاظی و خشونت دو روی یک سکه اند، برای این که هر دو انسان را هدف میگیرند. در خشونت بُعدی از ابعاد انسان هدف قرار میگیرد و در لفّاظی یک بُعد دیگر. خشونت یکی از بزرگترین ابعاد وجودی انسان را هدف قرار میدهد. خشونت میخواهد به آزادی انسان وقعی ننهد و آزادی انسان را دست کم بگیرد. در واقع میخواهد نیمی از انسانیت انسان را از انسان منسلخ کند و بگیرد.
🔹باز توجّه دارید که وقتی میگوییم «خشونت»، مشخص است که منظور چه خشونتی است. من نمیگویم خشونت به طور کلّی منتفی است. این جای بحثش این جا نیست. به هر حال وقتی خشونت میخواهد به آزادی انسان وقعی ننهد، یعنی میخواهد نیمی از وجود مرا منتفی کند، لفّاظی هم میخواهد نیم دیگری از وجود مرا و عقلانیت مرا منتفی کند [در حالی که باید مدّعا واضح بیان شود]. این شأن انسانی است که انسانهای دیگر را عاقل میداند. اگر من مخاطبهای خودم را انسان، و به لحاظ انسان بودن عاقل بدانم، باید تمام مدّعیاتم واضح باشد. هم بدانم و هم تفهیم کنم که سخن من دقیقا چیست و چه میخواهم بگویم. مدعای خودم را واضح کنم و بعد برای مدعای واضح خودم دلیل قوی اقامه کنم؛ یعنی نه فقط بگویم این سخن چیست، بلکه بگویم به چه دلیل این سخن را میگویم.
🔹نفس ایضاح مدعا به معنای تقویت مدعا نیست. ایضاح مدّعا فقط مدعا را واضح کرده است، امّا هر مدعا نیاز به دلیل هم دارد. ایضاح مدعا و تقویت دلیلی که به سود مدعا اقامه میشود، شأن هر کسی است که مخاطبان خودش را عاقل میداند. لفّاظان و سخنوران این شأن عقلانیت مخاطبان خودشان را به هیچ میگیرند و بنابراین میبینید نه ایضاح مدعا میکنند و نه دلیلی اقامه میکنند. از این لحاظ هم هست که همه خشونت طلبانی که این قدرت را داشته اند که لفّاظی کنند، هیچ گاه از این قدرتشان ذره ای نگذشته اند. خشونت و لفّاظی دو روی یک سکه اند و معمولاً کسانی که اهل خشونت هستند لفّاظند.
🔹نمونه روشن آن هیتلر است. من چهار جلد از سخنان هیتلر را که به زبان انگلیسی چاپ شده است خوانده ام، انصافا سخنران فصیح و بلیغی است. وی میداند چه کار میخواهد بکند و میداند که تنها به این صورت است که میتواند عقلانیت شما را از دست شما بگیرد. آزادی را با خشونتش و عقلانیت را با لفّاظیاش میگیرد. موسیلینی و استالین هم چنین هستند. اینها دو روی یک سکّه اند.
🔹بنابراین، اولین آفتی که ممکن است روشنفکر به آن دچار شود، این است که عقلانیت ما را به بازی بگیرد و لفاظی کند. سخنانی بگوید که نه سخن را دقیقا میدانیم یعنی چه و نه دلیلی به دنبال سخنش میآورد. امّا اگر روشنفکر واقعی بعد از این که مدعای خودش را دقیقا بیان میکند، بعد از این که از او مطالبه دلیل کنیم، دلیلی هم همراه سخنش ارائه میکند. به علاوه یک دعوت عام از همه میکند که مدعا و دلیل مرا نقد کنید، چه این که من به اصلاح سخن خودم نیاز دارم.
🔰سخنرانی شاهدی میان خوابگردها
🌐جامعهشناسی علامه
@Atu_Sociology