🔅لفاظی و خشونت دو روی یک سکه‌اند.. 🖊مصطفی

🔅لفّاظی و خشونت دو روی یک سکه اند

🖊مصطفی #ملکیان

🔹من بارها گفته‏ ام لفّاظی و خشونت دو روی یک سکه‏ اند، برای این که هر دو انسان را هدف می‏گیرند. در خشونت بُعدی از ابعاد انسان هدف قرار می‏گیرد و در لفّاظی یک بُعد دیگر. خشونت یکی از بزرگترین ابعاد وجودی انسان را هدف قرار می‏دهد. خشونت می‏خواهد به آزادی انسان وقعی ننهد و آزادی انسان را دست کم بگیرد. در واقع می‏خواهد نیمی از انسانیت انسان را از انسان منسلخ کند و بگیرد.

🔹باز توجّه دارید که وقتی می‏گوییم «خشونت»، مشخص است که منظور چه خشونتی است. من نمی‏گویم خشونت به طور کلّی منتفی است. این جای بحثش این جا نیست. به هر حال وقتی خشونت می‏خواهد به آزادی انسان وقعی ننهد، یعنی می‏خواهد نیمی از وجود مرا منتفی کند، لفّاظی هم می‏خواهد نیم دیگری از وجود مرا و عقلانیت مرا منتفی کند [در حالی که باید مدّعا واضح بیان شود]. این شأن انسانی است که انسانهای دیگر را عاقل می‏داند. اگر من مخاطبهای خودم را انسان، و به لحاظ انسان بودن عاقل بدانم، باید تمام مدّعیاتم واضح باشد. هم بدانم و هم تفهیم کنم که سخن من دقیقا چیست و چه می‏خواهم بگویم. مدعای خودم را واضح کنم و بعد برای مدعای واضح خودم دلیل قوی اقامه کنم؛ یعنی نه فقط بگویم این سخن چیست، بلکه بگویم به چه دلیل این سخن را می‏گویم.

🔹نفس ایضاح مدعا به معنای تقویت مدعا نیست. ایضاح مدّعا فقط مدعا را واضح کرده است، امّا هر مدعا نیاز به دلیل هم دارد. ایضاح مدعا و تقویت دلیلی که به سود مدعا اقامه می‏شود، شأن هر کسی است که مخاطبان خودش را عاقل می‏داند. لفّاظان و سخنوران این شأن عقلانیت مخاطبان خودشان را به هیچ می‏گیرند و بنابراین می‏بینید نه ایضاح مدعا می‏کنند و نه دلیلی اقامه می‏کنند. از این لحاظ هم هست که همه خشونت‏ طلبانی که این قدرت را داشته‏ اند که لفّاظی کنند، هیچ گاه از این قدرتشان ذره‏ ای نگذشته‏ اند. خشونت و لفّاظی دو روی یک سکه‏ اند و معمولاً کسانی که اهل خشونت هستند لفّاظند.

🔹نمونه روشن آن هیتلر است. من چهار جلد از سخنان هیتلر را که به زبان انگلیسی چاپ شده است خوانده‏ ام، انصافا سخنران فصیح و بلیغی است. وی می‏داند چه کار می‏خواهد بکند و می‏داند که تنها به این صورت است که می‏تواند عقلانیت شما را از دست شما بگیرد. آزادی را با خشونتش و عقلانیت را با لفّاظی‏اش می‏گیرد. موسیلینی و استالین هم چنین هستند. اینها دو روی یک سکّه‏ اند.

🔹بنابراین، اولین آفتی که ممکن است روشنفکر به آن دچار شود، این است که عقلانیت ما را به بازی بگیرد و لفاظی کند. سخنانی بگوید که نه سخن را دقیقا می‏دانیم یعنی چه و نه دلیلی به دنبال سخنش می‏آورد. امّا اگر روشنفکر واقعی بعد از این که مدعای خودش را دقیقا بیان می‏کند، بعد از این که از او مطالبه دلیل کنیم، دلیلی هم همراه سخنش ارائه می‏کند. به علاوه یک دعوت عام از همه می‏کند که مدعا و دلیل مرا نقد کنید، چه این که من به اصلاح سخن خودم نیاز دارم.

🔰سخنرانی شاهدی میان خوابگردها

🌐جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology