‌✅ راه حل مسأله فساد؛ شفافیت یا افشاگری؟. 🖋 سعید

‌✅ راه حل مسأله فساد؛ شفافیت یا افشاگری؟
🖋 سعید #شریعتی

📍 مسأله فساد یکی از مهمترین عواملی است که بنیاد اعتماد اجتماعی را هدف گرفته است. بر اساس گزارش‌های معتبر مراجع بین‌المللی در یک دوره ده‌ ساله از ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ روند گسترش فساد ادارای و اقتصادی در ایران با سرعت غیر قابل توجیهی افزایش یافته است و علیرغم بهبود شاخص ها در ۴ ساله اخیر کماکان ایران در زمره کشورهای پایین جدول رتبه‌بندی سلامت اقتصادی و اداری محسوب می‌شود.

📍سازمان شفافیت بین الملل اعلام کرد به طور مشخص از سال 1384 به بعد و از زمانی که ترکیبی پیچیده در طیف وسیعی از سیاست های اقتصادی نادرست در دستور کار اقتصاد ایران قرار گرفت، بی سابقه ترین سطوح فساد هم در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است.

📍بعد از این اعلام آمار فساد اداری در ایران، به سفارش فرهنگستان علوم، مطالعه ای در زمینه فساد با سرپرستی دکتر فرامرز رفیع پور صورت گرفت که به روشنی نشان داد، برآورد های سازمان شفافیت بین الملل بسیار سهل گیرانه و خوشبینانه بوده است. به عبارتی فساد اقتصادی در ایران، بسیار بیش از آن چیزی است که آن سازمان اعلام کرده بود.

📍ایران از نظر شاخص‌های فساد مالی در ۸ سال قبل از سال ۱۳۹۲ به میزان ۵۶ رتبه سقوط داشته و از بین ۱۷۷ کشور، رتبه ۱۴۴ را به خود اختصاص داده که این رتبه فقط در سال ۹۱ به ۹۲، ۱۱ پله تنزل داشته است.

📍برداشت از وضعیت فساد و تنزل رتبه ایران در این موضوع حاکی از آن بوده است که فساد اداری و اقتصادی تبدیل به یک معضل ساختاری و سیستمی شده است.

✅مسأله‌ای که بلافاصله آثار مهیب خود را بر روی عنصر اعتماد و سرمایه اجتماعی در ایران گذاشته است.

📍حساسیت صد چندان افکار عمومی نسبت به ریشه‌های فساد که خود را در واکنش‌های تند و پرخاشگرانه در رسانه‌های عمومی و فضای مجازی به پدیده‌هایی نظیر آقازادگی، رانت خواری، اسراف و خاصه خرجی اشخاص و نهادهای نزدیک به حکومت بازتاب می دهد ناشی از همین کاهش اعتماد و آسیب‌هایی است که به سرمایه اجتماعی کشور وارد آمده است.

✅تا حدی که حتی در مواردی حجم واکنش‌ها نسبت به میزان تخلف و فساد یا شبهه فساد نامتناسب و بیش از اندازه است.

📍متأسفانه عناصری در ساختار حکومت ایران که بسیاری از سیاست‌های غلط و کجراهه‌های مدیریتی آنان در دهه گذشته خود از مهمترین عوامل فسادزا بوده است در دوران مسئولیت خود سنت غلط دیگری را بنا گذاشتند که ضربه فساد ساختاری به سرمایه اجتماعی را دو چندان می کند. و آن سنت غلط افشاگری و «بگم بگم»‌های تو خالی بود.

📍در حالی که یکی از راه‌های مؤثر مبارزه با فساد شفافیت و گردش آزاد اطلاعات و آزادی نظارت رسانه‌ای بر ساز و کار‌های تصمیم‌گیری و توزیع فرصت‌ها و امکانات است، دولت نهم و دهم به جای گسترش ازادی رسانه‌ها و تسهیل گردش آزاد اطلاعات و ترویج شفافیت در عرصه حکمرانی، شیوه افشاگری و سوء‌ظن آفرینی در جامعه را ترویج کرد.

📍راهی جز این نداریم که همزمان با فساد مبارزه ساختاری کنیم و مسیر‌های فسادخیز و فسادآمیز را در توزیع فرصت‌ها و امکانات کور کنیم و درعین حال مراقبت کنیم که کشف مفاسد اداری و اقتصادی و مالی در اجزای نهادی حکومتی و بخش های عمومی به اعتماد و سرمایه اجتماعی آسیب نزند.

🔰 از اعتماد

🌐جامعه‌شناسی علامه
https://t.me/atu_sociology