✅ پایه‌های تحقیق واقعی

✅ پایه‌های تحقیق #دموکراسی واقعی
✍🏻 بهزاد #همتی - پژوهشگر حوزه جامعه‌شناسی سیاسی
#نویسنده_مهمان

دموکراسی به عنوان یک نظام سیاسی ایده‌آلی بود که بسیاری از جوامع و نظام های سیاسی در جهت تحقق آن کوشیده اند ، درحقیقت دموکراسی اصطلاحی است که به رژیم های سیاسی سرار جهان در اخر قرن بیستم و حتی بیست و یکم مشروعیت بخشید به همین دلیل این پدیده سیاسی-اجتماعی از سوی متفکران و نظریه پردازان مختلف عرصه علوم انسانی(علوم سیاسی و جامعه شناسی) مورد توجه قرار گرفته است.
سنت های گوناگونی از دموکراسی و انواع آن سخن گفته اند اما امروزه سه مدل اصلی آن یعنی دموکراسی مشورتی یورگن هابرماس ، دموکراسی رادیکال ارنستو لاکلائو و چنتال موفه و موکراسی جهان وطن دیوید هلد از اهمیت و شهرت بیشتری برخوردار اند. در هریک از این سنت ها دموکراسی هم خوب و هم بد تعریف می شود، خوب از این جهت که به رفاه و برابری اجتماعی همه آحاد جامعه منجر می شود و بد از این جهت که آزادی فردی را محدود می کند. گذشته از فواید و معایب دموکراسی؛مهمتر زمینه ها و شرایط تحقق دموکراسی است هرچند در میان سنت های ذکرشده در زمینه دموکراسی فرضیه های نظری و فلسفی باهم اختلاف دارند ، اما در سنت های یاد شده به جنبش های اجتماعی به مثابه یک نیروی مترقی در سیاست معاصر می نگرند که امکان بروز دموکراسی را تحقق می بخشد. علاوه بر هابرماس ، لاکلائو ، موفه کلاوس اوفه نیز دو منبع را برای تحقق دموکراسی مطرح می کند:
1)ظهور جنبش های اجتماعی در جامعه مدنی به عنوان عامل بسیار تاثیر گذار
2)ساده شدن جامعه و امکان بهره برداری از فواید مدنیزاسیون.
آنچه که از این مباحث مطرح شده به وضوح دیده می شود نقش برجسته تحقق جامعه مدنی و جنبش های اجتماعی در بروز و تحقق دموکراسی است.
علاوه بر این موارد دانیلو زولو دموکراسی را تنها به معنای ظهور نخبگان سیاسی و به معنای مشارکت توده ای مردم در لحظات سیاسی نمی داند بلکه مراد وی از دموکراسی گروه بندی اجتماعی مردم و حفظ و هدایت جنبش های اجتماعی است، زولو حتی چنین دموکراسی را که بر پایه مشارکت توده ای است را به خطر بروز توتالیتاریسم تشبیه می کند که البته برای آن دلایلی ذکر می کند:
1)هیچ رقابت واقعی بین احزاب سیاسی وجود ندارد و همه آنها سیاست مشابهی را در دستور کار خود قرار داده اند و دلیل این پدیده نیز جذب شدن آنها در خود دولت است، بنظر زولو منفعت همگانی ارگانیسم پیچیده یعنی دولت که در واقع توسط همین احزاب ایجاد شده است از رقابت های انتخاباتی مهمتر است.
2)خطر ناکارآمدی سیاسی در نتیجه پاره پاره شدن منافعی که خارج از حوزه سیاسی بر می آید مثل بهرمنده احزاب و نخبگان سیاسی از منافع اقتصادی و یا مذهبی.
3)اکثر مذاکرات سیاسی بین چنین گروه هایی در پشت صحنه صورت میگیرد و عموم مردم از آنها اطلاعی ندارند.
4)حضور و بروز رسانه های جمعی سبب کاهش و تضعیف حوزه عمومی شده که شهروندان سابقا در آن نگرش های سیاسی شان را مبادله می کردند اما امروزه تجربه سیاسی و آگاهی سیاسی مردم به وسیله روزنامه ها و تلوزیونی به دست می آید که استدلال و اندیشه ها در آن توسط اتاق فکر خود این جناح ها طرح می شود.
آنچه که از این مباحث نظری مطرح شده بر می آید و به وضوح دیده می شود نقش برجسته جامعه مدنی و جنبش های اجتماعی در بروز و تحقق دموکراسی است، اما آنچه اکنون در جامعه معاصر ایران قابل توجه و بررسی است مغفول ماندن و فقدان حوزه عمومی و جامعه مدنی و تقویت جنبش های اجتماعی به عنوان پایه های اساسی تحقیق دموکراسی واقعی است هر چند شاید در کلام از جنبش های اجتماعی و جامعه مدنی حرفی زده شود اما در عمل شاهد فقدان این پایه های اساسی دموکراسی به معنای واقعی آن در ایران هستیم که برای آینده ی ایران عزیزمان خطر آفرین است.

منابع:
-Habermas, j. 1987: philosophical discourse of modernity. Polity press: Cambridge.
- offe, c. And preuss, u. 1991: democratic institutions and moral resources, in David held, political theory today. Polity press: Cambridge.
_ Zolo, D.1992: complexity and democracy: a realist approach, trans. D, mckie, polity press, Cambridge.

#جامعه
#سیاست

🌐جامعه‌شناسی علامه
https://t.me/joinchat/AAAAAD-FIxbY7Ab5PtgsmQ