🔴 مقصرشمردن قربانی.. ✍🏻مهدی قاصد.. در مباحث اجتماعی مفهومی تحت عنوان «مقصرشمردن قربانی» وجوددارد

🔴 مقصرشمردن قربانی

✍🏻مهدی قاصد

در مباحث اجتماعی مفهومی تحت عنوان «مقصرشمردن قربانی» وجوددارد. براساس این مفهوم، افراد یا گروه‌هایی که قربانی پدیده‌ها و یا آسیب‌های اجتماعی می‌شوند، خود به‌عنوان مقصر درنظرگرفته‌می‌شوند؛ برای مثال، فقرا خودشان به‌عنوان عاملان اصلی فقرشان درنظر‌گرفته‌می‌شوند؛ افرادی که می‌توانستند فقیر نشوند، اما خود فقر را انتخاب کرده‌اند؛ زیرا به‌اندازه‌ی کافی تلاش‌نکرده‌اند. این نوع نگرش، عوامل ساختاریِ اجتماعی، اقتصادی و یا سیاسی بحران‌زا را درنظرنمی‌گیرد.

دیشب گزارش زنده‌ای از شبکه‌ی خبر از محله‌ای در اطراف میدان شوش تهران پخش می‌شد که در آن محله افراد معتاد و کارتن‌خواب متعددی یا درحال‌خواب و یا در‌حال‌استعمال موادمخدر نشان داده می‌شدند. این افراد که به‌صورت مکرر از آن‌ها تحت عنوان «معتاد متجاهر» یادمی‌شد، افرادی تصویرمی‌شدند که خود آزادانه اعتیاد را برگزیده و انتخاب‌کرده‌اند. آن‌ها می‌توانستند اعتیاد را برنگزینند. آن‌ها حتی می‌توانستند بعد از بازگشت از کمپ‌های ترک اعتیاد باز به‌سراغ اعتیاد نروند.

اکثر این افراد معتاد می‌گفتند که تجربه‌ی کمپ را دارند اما همان روزی که از کمپ خارج‌شده‌اند، باز به‌سراغ استعمال مواد رفته‌اند.
مقصرشماردن قربانی سطحی‌ترین و ساده‌لوحانه‌ترین نحوه‌ی مواجهه با پدیده‌ها و آسیب‌های اجتماعی است. چسباندن برچسب معتاد، معتاد متجاهر، سارق، روسپی، کارتن‌خواب، بیمار روانی و غیره به افرادی که به‌وضوح قربانیان شرایط بغرنج و نابسامان اقتصادی- اجتماعی هستند، به‌وضوح پاک‌کردن صورت‌مسأله است. پاک‌کردن صورت‌مسأله در جوامعی پدیدار می‌شود که در آن هیچ اراده‌ای برای حل بحران‌های موجود وجود ندارد.

#جامعه

🌐شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_sociology