به نام خدا کافه اقتصاد تلاش میکند با زبان ساده و رویکرد تحلیلی به موضوعات اقتصادی ایران بپردازد و از قالبهای صرفا خبری و تکراری استفاده نکند. انتقاد و پیشنهاد: @AliBahador
📝حاشیهنویسی اقتصادی بر سکانسی از سریال گرگ و میش: باید تصور کاریکاتوری از بخش خصوصی را کنار بگذاریم!!!
📝حاشیهنویسی اقتصادی بر سکانسی از سریال گرگ و میش: باید تصور کاریکاتوری از بخش خصوصی را کنار بگذاریم!!!
@economics_cafe
✅امشب سریال گرگ و میش سکانسی را نشان داد که در آن فردی که ظاهرا وظیفه ثبت متراژ خانه برای اسناد قانونی ملک ساخته شده را داشت به بازیگر نقش سروش (قریب به مضمون) میگفت که:
📌از هر طرف مقداری اضافه برای متراژ در نظر گرفته و در نتیجه این کار، سرجمع مقداری به کل متراژ ثبتی خانه اضافه شده است و بیش از این اضافه کردن (صوری) متراژ خانه ممکن نیست.
✅در صحنه دیگر، رئیس شرکت به مجموعه شرکت دیگر میگوید شما باید به عنوان زیر مجموعه ما کار کنید. ظاهرا ماجرا از این قرار است که این شرکت از طریق ارتباطاتی که دارد پروژهها را میگیرد و با کسر حق حساب خود، انجام دادن پروژه را به شرکتهایی میدهد که ارتباطات لازم را ندارند.
✅مواردی از این دست حتی اگر واقعیات امروز اقتصاد ایران نباشد، حداقل ممکن است در ذهن بخشی از جامعه به عنوان واقعیت جامعه تلقی شود.
✅تحلیل رایج و مورد تاکید در رسانههای جامعه ما، این گونه موارد را بیشتر گناه دولت و نتیجه اقتصاد دولتی میدانند. به نظر میرسد در نتیجه این تحلیلها، کم کم این تصور برای برخی افراد ایجاد شده که راه حل این گونه موارد کم کردن نقش دولت در اقتصاد است چرا که این موارد نتیجه سیطره نگاههای چپ، سوسیالیستی و اقتصاد دولتی است که در دهههای اخیر بر اقتصاد ایران حاکم بوده است.
✅قطعا نوع سیاستها و دخالتهای دولت در ایران مشکلات و ضعفهای مهمی برای اقتصاد ایجاد کرده است، اما بعضا این خطر وجود دارد که در اثر این فضای تحلیلی که تقریبا میتوان گفت در اکثریت مباحثات اقتصادی نمودی از آن وجود دارد به دلیل شناسایی نکردن درست مساله با تضعیف بیمورد دولت؛ نه تنها مشکلاتی از این دست حل نشود بلکه اقتصادی ایران به چاه خطرناک دیگری بیافتد و برای نسلها، آینده جوانان کشور از دست برود.
✅ابتدا بررسی خطای نظری نهفته در تحلیل مورد اشاره:
📌این تحلیل با اتخاذ یک مبنای انسانشناسانه بدبینانه نسبت به بروکراتهای دولتی، اینگونه استدلال میکند که این افراد تمایل شدید دارند که از قدرت و اختیارات حکومتی برای تامین منافع خود و نه منافع مشروع عموم مردم استفاده کنند و لذا فساد ایجاد میشود و در حالت کلی اینگونه تداعی میشود که این مساله در مورد فعال بخش خصوصی، مصداق ندارد.
📌 با نگاه دقیقتر به استدلال فوق متوجه میشویم به صورت ضمنی مبنای انسانشناسانه بدبینانه نسبت به بروکراتها در مورد فعال بخش خصوصی جای خود را به یک مبنای خوشبینانه داده است. به عبارت دیگر بخش آخر استدلال فوق اینگونه است.
📢فعالان بخش خصوصی تمایلی ندارند که از قدرت و اختیارات حکومتی برای تامین منافع خود و نه منافع مشروع عموم مردم استفاده کنند!!!
به لحاظ نظری انگاره فوق سرابی بیش نیست. انسان، انسان است چه بروکرات چه فعال بخش خصوصی.
✅در حاشیهنویسیهای قبلی، روایتی از یک دیالوگ ماندگار فیلم پدرخوانده را نقل کرده بودم.
📌«بهش پیشنهادی میدم که نتونه رد کنه»... دوراهی «نقره یا سرب داغ»...
✅پدر خوانده دو راه پیش ماموران دولتی میگذاشت پذیرش رشوه و تسلیم شدن در مقابل خواسته او یا مرگ. در حقیقت پدر خوانده (غیر بروکرات)، مامور دولت را با تطمیع و یا اگر نشد با اجبار، مجبور به تامین منافع خود میکرد.
✅دیالوگ فیلم پدر خوانده، به روشنی با استدلال نظری همراه است و به نوعی نشان میدهد که
📌افرادی که فعال اقتصادی بخش خصوصی هستند و هیچ وقت از دولت حقوق نگرفتهاند (بروکراتی نبودهاند که حالا فعال اقتصادی شده باشند و از روابط قبلی در دستگاههای حکومتی برخوردار باشند) یا ارتباطات نزدیک (از جمله روابط حزبی، ایدئولوژیک، خانوادگی، دوستی و ...) هم با حاکمیت و اشخاص فعال در آن ندارند میتوانند با پول افراد حاضر در حاکمیت را به خدمت بگیرند یا در صورت عدم همراهی این افراد با خواستههای آنها؛ با اعمال نفوذ بر سایر اعضای حاضر در حاکمیت، آن فرد نافرمان را برکنار کنند، به نحوی از جریان حذف کنند، برایش پرونده درست کنند و ....
📌به احتمال قوی، همه ما میتوانیم مصداقهایی از تجربه دنیا یا ایران، برای گزاره فوق بیاوریم.
✅مطالب فوق به خوبی نشان میدهد که
📌نباید اجازه داد دولت علی رغم درست بودن ظواهر امر، به تسخیر یک گروه دربیاید ولو اینکه این افراد عنوان فعال بخش خصوصی را یدک بکشند.
📌نباید استدلالهای فوق، مبنایی برای کوچک شدن و تضعیف دولت باشد به گونهای که دولت نتواند از تخلفات افرادسودجو جلوگیری کند ولو اینکه این افراد عنوان بخش خصوصی داشته باشند.
📝سخن آخر
✅باید تصور کاریکاتوری از بخش خصوصی را کنار بگذاریم و دولت را آنچنان تضعیف نکنیم که افراد سودجو ولو از بخش خصوصی بتوانند حقوق دیگران را تضییع کنند.
https://t.me/joinchat/AAAAAED_g5hVZzDS5565Rg