🌎 ایران در معامله قرن ترامپ:. از قاهره تا ورشو.. ✍ عبدالرضا فرجی‌راد

🌎 ایران در معامله قرن ترامپ:
از قاهره تا ورشو

✍ عبدالرضا فرجي‌راد
🔹 اعتماد

🌿 سخنان مايك پمپئو وزير امور خارجه امريكا در قاهره از موارد ويژه‌اي است كه بسيار مورد توجه قرار گرفته است. در زمان حمله نيروهاي امريكايي به عراق ، دولت بوش اعلام كرد كه مي‌خواهد مشعل‌دار دموكراسي در خاورميانه باشد. به همين جهت وزير خارجه‌اش را به مهم‌ترين كشور عرب يعني مصر فرستاد تا در رابطه با دموكراسي و آزادي سخن گويد. اما زياد طول نكشيد كه در عراق ورق برگشت و به تدريج نيروهاي امريكايي در عراق در دام نيروهاي تندرو، عشاير، ملي‌گراها و بعثيون گير افتاده و افزايش تلفات نيروهاي امريكايي و نيز حمل جنازه‌هاي آنها به امريكا به معضلي براي دولت امريكا تبديل شد. لذا طرح خاورميانه بزرگ كه بنا بر گفته مقامات امريكايي بر بستر آزادي و دموكراسي شكل گرفته بود، معلق ماند و سپس فراموش شد. بعضي كشورهاي عرب و به‌ويژه كشورهاي جنوبي خليج‌فارس كه از روي ترس و نگراني به ايجاد پارلمان‌هاي صوري و نمايندگان انتخابي‌شان و بعضي فضاهاي بازتر اجتماعي روي آورده بودند، نفسي كشيده و مجددا به حال و هواي گذشته بازگشتند.

🌿 اين شكست منجر به اين شد كه دولت دموكرات بعدي امريكا به رهبري باراك اوباما استراتژي خاورميانه‌اي جديد خود را از همين مكان يعني دانشگاه قاهره اعلام كند. وي در سخنراني خود تلاش كرد كه تنش قديمي و تاريخي بين جهان اسلام و امريكا را كاهش دهد و اظهار داشت دور جديدي از روابط را دنبال خواهد كرد. با توجه به سقوط صدام و تغييرات مهم ژئوپليتيكي در منطقه كه موجب افزايش نفوذ ايران شده بود، اين هدف را دنبال مي‌كرد كه از سويي با ايران به توافق برسد و از سوي ديگر تا حصول توافق كامل با ايران در رابطه با صلح فلسطين و اسراييل اقدامي صورت ندهد، زيرا كه گسترش نفوذ ايران در منطقه هر گونه اقدامي در اين جهت را با شكست مواجه مي‌كرد. اما متحدان منطقه‌اي امريكا همچون عربستان، اسراييل، مصر و نيز كشورهاي جنوبي خليج‌فارس با سياست گفت‌وگو با ايران مخالفت كرده و تا آخر دوره رياست جمهوري باراك اوباما نيز به اين سياست به ديده ترديد نگريستند.

🌿 پمپئو در سخنان اخير خود بر سياست‌هاي ضد ايراني دولت ترامپ تاكيد و ادعا كرد: مردم خاورميانه از امنيت و ثبات اقتصادي لذت نخواهند برد مگر اينكه سياست‌هاي جاري ايران تغيير كند. به همين جهت او روي برگزاري كنفرانس بين‌‌المللي در لهستان در رابطه با امنيت خاورميانه و تمركز بر ايران تاكيد كرد.

🌿 تمام سياست‌هاي منطقه‌اي دولت ترامپ با شكست روبه‌رو شده و اميدهايي كه در دل متحدان امريكا همچون اسراييل، عربستان و امارات با حضور ترامپ در كاخ سفيد ايجاد شده بود به تدريج از بين مي‌رود. استراتژي ترامپ در مورد ايران به خوبي پيش نمي‌رود و عليرغم تحريم‌هاي شديد اقتصادي اوضاع ايران در كنترل دولت است. به رغم دريافت ده‌ها ميليارد دلار پول از عربستان و برقراري ارتباط بسيار نزديك خانوادگي، دولت ترامپ نه‌تنها نتوانست از متحد اصلي خود يعني بن‌سلمان در قتل خاشقجي دفاع كند، بلكه طعنه‌هاي اجباري كاخ سفيد و مصوبه سنا مبني بر قاتل شناخته شدن بن سلمان و تبليغات وسيع رسانه‌اي در داخل امريكا عليه وي منجر به نااميدي حاكميت سعودي و بهره‌برداري روسيه وحمايت آن كشور از بن سلمان شد.

🌿 با اعلام خروج آمريكا از سوريه كه در اين تحول شكاف در درون حاكميت امريكا نمايان شد، متحدان امريكا بسيار نگران و نااميد شدند. هر چند كه اين جاخالي دادن ترامپ به متحدان منطقه‌اي و حتي اعضاي دولتش همچون بولتون و پمپئو فضاسازي بيشتري براي ايران و روسيه تلقي شد ولي از سوي ديگر امتيازي بود كه ترامپ به تركيه و اردوغان مي‌داد كه باز هم متحدان امريكا همچون اسراييل، عربستان، امارات و مصر با آن مخالفند.

🌿انتخاب ورشو پايتخت لهستان در اروپاي شرقي دليل سومي است كه مي‌تواند در ارتباط با ايران و شكست انزواي امريكا در رابطه با خروج از برجام باشد. امروز لهستان در اروپاي شرقي به عنوان يك متحد امريكاي ترامپ عمل مي‌كند و با سياست‌ كشورهاي اروپاي غربي در رابطه با دولت امريكا مخالف است. لهستان با حمايت از برجام توسط اعضاي اتحاديه مخالف است، زيرا كه امنيت اروپا و به ويژه كشورهاي اروپاي شرقي در مقابل روسيه در اولويت قرار دارد. لهستاني‌ها معتقدند كه ارتش اروپايي توان مقابله با روسيه را ندارد لذا حفظ رابطه نزديك با امريكا بايد در اولويت قرار گيرد.

🌿 آمريكا با انتخاب ورشو به دنبال اين سياست است كه شكاف بين كشورهاي اروپايي و اتحاديه را در رابطه با حمايت از برجام افزايش داده و با حضور تعدادي از رهبران اروپاي شرقي و غربي در ورشو همراه با كشورهاي عرب منطقه سياست‌هاي ضدايراني خود را به پيش ببرد. ضمن اينكه نزديكي رهبران عرب با نتانياهو نيز مي‌تواند براي مقدمه‌‌چيني اجرايي كردن معامله قرن نيز مفيد باشد.
t.me/EsfandiarKhodaee