تفاوت بانکها و بنگاه‌های اقتصادی هنگامی که در پرداخت بدهی ناتوانند

تفاوت بانکها و بنگاه های اقتصادی هنگامی که در پرداخت بدهی ناتوانند

در خصوص اعسار از نوع بدهکاری در بنگاه های اقتصادی میان بانکها و سایر بنگاه ها یک تفاوت بنیادین وجود دارد.

تصور کنید یک بنگاه تولیدی (غیروابسته به بانک) به نظام بانکی بدهکار شود و از تسویه بدهی خود عاجز شود، سیستم بانکی از تمام توان خود جهت
اعمال فشار بر آن بدهکار بهره میبرد.

حال تصور کنید بانک ها در مقابل بانک مرکزی، بانکها و یا سپرده گذاران بدهکار شده و از ایفای تعهدات خود ناتوان شوند. برای مثال از عهده پرداخت سود تعهد شده ناتوان شود. در این شرائط چه میکند؟

به راحتی هر چه تمام تر، آن را خلق می‌کند و ذخیرۀ قانونی و یا ذخائر احتیاطی موردنیاز را هم اگر در اختیار نداشته باشد، قادر به اضافه برداشت از بانک مرکزی است.

برای همین در سال‌های اخیر بانک مرکزی بیش از 50 هزار میلیارد تومان (به اذعان رییس کل بانک مرکزی در دی ماه) به بانک‌ها اجازه اضافه برداشت بدون وثیقه داده و تصور کنید اگر نرخ ذخیره قانونی در سال ۹۴ کم نمی‌شد، این عدد به مرز 58 هزار میلیارد تومان می‌رسید.

به همین دلیل است که بانک از حق ویژه‌ای برخوردار است که از دیگران در قرار گرفتن تحت تعقیب قضایی مستثنا است و می‌تواند تعهد خود را تحت عنوان پول "معتبر یافته" از سوی حاکمیت خلق کند و سیاستگذار پولی هم منفعلانه و از ترس فروپاشی سیستم بانکی با وی همراهی میکند.

این قدرت "خلق پول" عجب قدرتی به "برخی" بانکها می دهد.

عباس دادجوی توکلی

@interestratemoney