نخستین کانال تخصصی روابط بینالملل - معرفی کتاب و مقاله - اطلاعرسانی برنامههای تخصصی و همایشها - تحلیل و تفسیر آخرین تحولات منطقهای و جهانی - ارائهی تحلیلهای مرتبط با تحولات روز مطالب مندرج، تنها «بازتاب» اخبار است نه نظر گردانندگان کانال.
✍🏻 تعهد به ایستادگی.. دکتر سید داوود آقایی استاد دانشگاه تهران و کارشناس حقوق بینالملل.. اعتماد
✍🏻 تعهد #اروپا به ايستادگی
دکتر سید داوود آقايی استاد دانشگاه تهران و کارشناس حقوق بینالملل
#روزنامه اعتماد
چهارشنبه 13 تیر 97
اروپاييها بعد از خروج #آمريكا از #برجام اعلام موضع كردند كه برجام يك توافقنامه بينالمللي است و بايد مورداحترام همه طرفها قرار گيرد. اروپا بر اين باور است كه قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل، برجام را تضمين كرده است و همه اعضاي سازمان ملل بايد آن را محترم بشمارند. اروپا اعلام كرد هر آنچه در توان دارد براي حفظ برجام انجام خواهد داد و از #ايران خواست به برجام پايبند بماند و ... از آن خارج نشود؛ در برابر كشورهاي اروپايي نيز از بقا و دوام اين موافقتنامه حمايت ميكنند. مواضع رسمي اروپاييها تاكنون در راستاي حمايت از ايران است. همزمان ايران فرصتي را تعيين كرد تا اتحاديه اروپا يا كشورهاي اروپايي بايد بستههاي پيشنهادي خود را جهت تضمين منافع ايران در برجام، ارايه كنند. اين بستههاي پيشنهادي متضمن رفع تحريمها و همكاري در سطوح مختلف است.
طي هفتههاي گذشته خبرهاي مختلفي از منابع متفاوت در مورد انتشار اين بسته و محتواي آن منتشر شده، اما هنوز هيچ منبع رسمي گزارشهاي پراكنده را تاييد نكرده است. هرچند هنوز از محتواي پيشنهادهاي اروپا و ميزان آمادگي كشورهاي عضو اتحاديه اروپا براي همكاري با ايران براي حفظ برجام اطلاع دقيقي منتشر نشده است، اما شواهد نشان ميدهد كه اروپاييها برنامههايي عملي براي حمايت از ايران تدارك ميبينند.
با توجه به اين رويكرد ميتوان به اين نتيجه رسيد كه سفر رييسجمهور به دو كشور نسبتا موثر اروپايي، كه يكي از آنها رياست دورهاي اتحاديه اروپا را در اختيار دارد، ميتواند براي رسيدن به راهكاري بهتر براي حفظ برجام و افزايش سطح روابط دو طرف راهگشا باشد. در اين سفر فرصتي ايجاد ميشود كه كشورهاي اروپايي ديدگاههاي ايران را بشنوند و ايران از مواضع و نقطهنظرهاي اين دو كشور اروپايي مطلع شود. در نفس سياست بينالملل اين نوع سفرها از سوي مقامات عاليرتبه كشور ميتواند بسيار تعيينكننده و تاثيرگذار باشد، بهويژه در شرايطي كه كشور در تنگنا و فشار بينالمللي قرار دارد.
اروپاييها اعلام كردهاند كه انتظار دارند برجام حفظ شود، اما خواست ايران اين است كه اگر قرار باشد برجام حفظ شود، در برابر بايد منافع كشور ما نيز بر اساس همان شرايطي كه در برجام تعيين شده، تامين شود. اصليترين منافع ايران كه در برجام تضمين شده است، رفع تحريمهاي اقتصادي و بينالمللي است. اروپاييها هم طي سالهاي متوالي مذاكرات، زحمات زيادي براي رسيدن به توافق هستهاي كشيدهاند و هم به لحاظ امنيتي علاقهمندند تا اجراي تعهدات ايران در برجام ادامه پيدا كند.
در ١٢ گزارشي كه مديركل آژانس انرژي اتمي از زمان اجرايي شدن برجام تاكنون ارايه كرده هيچ انحرافي از سوي ايران در خصوص تعهداتي كه پذيرفته ديده نشده است و در هر دوازده گزارش اجراي كامل تعهدات ايران در برجام تاييد شده است؛ چنين وضعيتي براي مجموعه اروپا و جامعه بينالمللي يك دستاورد عمده و موفقيت بزرگ محسوب ميشود.
اروپاييها علاقهمندند برجام به عنوان تضميني براي استمرار روند موجود در برنامه هستهاي ايران پابرجا باقي بماند تا اطمينان داشتهباشند ايران در چارچوب محدوديتهاي برجام به تعهدات خود وفادار است. حفظ برجام سرمايه بسيار ارزشمندي براي اروپاييها در عرصه امنيتي و مسائل منطقهاي است بنابراين اروپايي ميخواهند هر آنچه از دستشان بر ميآيد و در توان دارند انجام دهند تا برجام پابرجا بماند.
در تحليلها و ارزيابيهايي كه در مورد ميزان ظرفيت دولتهاي اروپايي براي تضمين منافع ايران در برجام نوشته ميشود، بايد بپذيريم كه اروپاييها درواقع كنترل شركتهاي چندمليتي را در اختيار ندارند. شركتها بايد به سهامداران٠شان پاسخگو باشند و منافع سهامداران را تضمين كنند لذا سرمايهگذاران و شركتهاي سرمايهگذار در محلي سرمايهگذاري ميكنند كه مطمئن باشند سودشان تضمين و تامين ميشود. اين شركتها در مورد سرمايهگذاري در ايران تعهدي حقوقي ندارند و به علت اينكه امريكا آنها را بهشدت تهديد به تحريم كرده است، نگران هستند كه خسارتها و آسيبهاي شديدي در صورت سرمايهگذاري، معامله يا تجارت با ايران به آنها وارد شود.