نخستین کانال تخصصی روابط بینالملل - معرفی کتاب و مقاله - اطلاعرسانی برنامههای تخصصی و همایشها - تحلیل و تفسیر آخرین تحولات منطقهای و جهانی - ارائهی تحلیلهای مرتبط با تحولات روز مطالب مندرج، تنها «بازتاب» اخبار است نه نظر گردانندگان کانال.
آیا باید نگران طوفانهای گردوغبار حوضه‌های آبریز دجله و فرات باشیم؟ ۲۲ سد، چه بر سر و خواهد آورد؟
https://goo.gl/mqDXZV
🔴 آیا باید نگران طوفانهای گردوغبار حوضه‌های آبریز دجله و فرات باشیم؟ ۲۲ سد #ترکیه، چه بر سر #ایران و #عراق خواهد آورد؟
(بخش 1)
دکتر علی درویشی بلورانی عضو هیات علمی دانشگاه تهران در مقاله ای برای سایت «انتخاب» آورده است که طوفان های گرد و غبار حوضه آبریز #دجله و #فرات در منطقه #غرب_آسیا از جمله پدیده های طبیعی-انسانی در اکوسیستم منطقه هستند که در سالهای اخیر به لحاظ گستره مکانی و فراوانی وقوع، رشد سریع و غیرطبیعی داشته اند. این پدیده مخرب محیط زیستی موجب خسارات بسیار زیادی بر بخش های کشاورزی، صنعت، سلامت، حمل و نقل، اشتغال و توریسم شده است.
طوفان های گرد و غبار حوضه آبریز دجله و فرات در منطقه غرب آسیا از جمله پدیده های طبیعی-انسانی در اکوسیستم منطقه هستند که در سالهای اخیر به لحاظ گستره مکانی و فراوانی وقوع، رشد سریع و غیرطبیعی داشته اند. این پدیده مخرب محیط زیستی موجب خسارات بسیار زیادی بر بخش های کشاورزی، صنعت، سلامت، حمل و نقل، اشتغال و توریسم شده است.
آنچه اهمیت دارد این است که، این پدیده مخرب دارای اثرات و ابعاد بسیار گستردهای در زندگی ساکنان مناطقی است که تحت تاثیر آن قرار میگیرند. اکثر متخصصان راهکار مقابله با این پدیده را در مدیریت و حفاظت از منابع آب، خاک و گیاه میدانند. با این حال افزایش بیرویه برداشت و کنترل آبهای سطحی و زیرسطحی و در برخی موارد سیاست های غلط توسعه کشاورزی در کشورهای منطقه موجب افزایش فرسایش پذیری و درنتیجه افزایش پدیده گرد و غبار شده است.
بنابراین مسئله مدیریت آب و فعالیت های کشاورزی در این منطقه باید مورد توجه جدی قرار گیرد و این موضوع یعنی مدیریت صحیح منابع آب (مبتنی بر اصول علمی و صحیح حفاظت از محیط زیست در کل حوضه و بصورت یکپارچه) در مناطق بالادست حوضه آبریز از جمله سرشاخه های رود #دجله در #ترکیه و #ایران و نیز بهره برداری بهینه در مناطق میانی حوضه در کشور #عراق میتواند منجر به کاهش وقوع این پدیده در مناطق پایین دست یعنی کانون های اصلی طوفان های گرد و غبار (زمین های کشاورزی رها شده، هورهای خشکیده، بستر خشکیده رودها و دریاچه‌های خشکیده پشت سدهای در عراق) گردد.
با توجه به افزایش لگام گسیخته جمعیت در جنوب غرب آسیا طی 30 سال گذشته و همزمانی این پدیده انسانی با کاهش آبِ در دسترس ناشی از خشکسالی های طولانی مدت و متوالی، نگاهی عمیقتر و مبتنی بر مدیریت حفاظتی یکپارچه محیط زیست به رودخانه های دجله و فرات یک ضرورت فوری برای چهار کشور ایران، عراق، ترکیه و سوریه است.
از آنجا که #محیط_زیست و مسائلی مانند طوفان های گرد و غبار با معیشت و فقر پیوندی عمیق دارند، بنابراین مسائل مربوط به آب و اقتصادِ کشاورزی برای ایجاد تنش‌های اجتماعی و سیاسی در سطح منطقهای و به خصوص در مناطق کم آب، پتانسیل بالایی خواهند داشت. منطقه غرب آسیا در شرایط بحرانی نظیر خشکسالی های متوالی، کاهش بارش، افزایش دما و تبخیر و تعرق قرار دارد. این عوامل طبیعی توام با افزایش جمعیت و سایر عوامل انسانی از جمله ناآرامی و عدم ثبات سیاسی، منجر به بحرانی شدن وضعیت طوفان های گردوغبار شده است.
مهمترین منابع آب سطحی در منطقه جنوب غرب آسیا در حوضه های دو رودخانه دجله و فرات می باشند که نیاز به توجه بیشتر در مدیریت یکپارچه حوضه ای این دو رودخانه از هر زمان دیگری بیشتر احساس میشود. رودخانه های دجله و فرات از ارتفاعات ترکیه و قسمت های محدودی در ایران و اقلیم کردستان عراق سرچشمه میگیرند و به سمت جنوب شرقی عراق جریان یافته و در منطقه القرنه عراق به هم می‌پیوندند، و پس از پیوستن به رودخانه #کارون، #اروندرود را تشکیل داده و وارد #خلیج‌فارس می‌شوند.