🔸یاکوبسن با دسته بندی ترجمه به انواع بینازبانی، درون زبانی و بینانشانه‌ای نقطه‌ی عطفی را در مطالعات نشانه شناختی ترجمه سبب شد

🔸یاکوبسن با دسته بندی ترجمه به انواع بینازبانی، درون زبانی و بینانشانه ای نقطه ی عطفی را در مطالعات نشانه شناختی ترجمه سبب شد. ترجمه بینازبانی او همان ترجمه در مفهوم رایج است و در ارتباط با ترجمه درون زبانی می توان گفت تمام بازخوانی هایی که از متون درون یک فرهنگ انجام می شود نوعی ترجمه درون زبانی هستند.
مصداق بارز ترجمه بینانشانه ای نیز اقتباس سینمایی است. چرا که رسانه ی بیانی ادبیات زبان است و اگر فیلم سازی رمانی را که دستگاه نشانه ای بیانش زبان بوده و از تمام امکانات بینامتنی زبان استفاده
می کند به فیلم برگرداند در چارچوب نظریه یاکوبسن یک فرآیند ترجمه بینانشانه ای اتفاق افتاده است. چرا که رمان از یک نظام نشانه ای به نظام یا نظام های نشانه ای دیگر تبدیل شده است.
در فرآیند اقتباس یا ترجمه بینانشانه ای یک رابطه دو سویه میان رمان و فیلم برقرار می شود و این رابطه را نباید مبتنی بر اولویت و تقدم و تاخر دید. به عنوان مثال اگرچه ساخت فیلم " شب های روشن " فرزاد موتمن به لحاظ زمانی پس از نگارش رمان " شب های روشن "داستایوفسکی اتفاق افتاده، اما نمی شود رابطه این دو متن را مبتنی بر تقدم و تاخر در نظر گرفت.
میان این دو متن رابطه ای دو سویه برقرار است. چرا که ساخت فیلم، رمان را در سطحی متفاوت احیا می کند و دیالوگی دوسویه میان این دو متن برقرار می شود؛ دیالوگی میان دو عرصه متنی و دو دوره فرهنگی متفاوت. اما باید این مسئله را در نظر داشت که در دسته بندی یاکوبسن سه عامل مهم زمان، فرهنگ و گفتمان غایب است.


برشی از متن : سینما و ترجمه و نشانه
نویسنده : دکتر فرزان سجودی
منبع : مجله ی " سینما و ترجمه "


@Kajhnegaristan