✅ آناهیتا، الهه نگهبان چشمه و باران.. 🌎 🌎
✅ آناهیتا، الهه نگهبان چشمه و باران
🌎 @history_1 🌎
آناهیتا یا اَردَویسور آناهیتا در زبان اوستایی نام یکی از الههگان ایرانی و آریایی و یک پیکر کیهانی هندوایرانی است که ایزدبانوی آبها پنداشته و ستوده میشود و از این رو با نمادهایی چون باروری، شفا و خرد نیز همراه است.
در سه هزارهٔ اخیر ایزد موکل آب و باران، جایگاهی ویژه داشتهاست؛ و آناهیتا در ایران باستان، یکی از بزرگترین و محبوبترین الهههای آریایی و مزدیسنا بوده است. در باور ایرانیان باستان الاههٔ آب، فرشته نگهبان چشمهها و باران و نماد باروری، عشق و دوستی بوده است؛ و زن و زایش و آبادانی و قدرت در کنار هم معنا یافتهاند.بسیاری از ویژگیهای این ایزدبانو با ایشتار نزدیکی دارد که مورد پرستش اقوام سامی، از جمله بابلیان، بود. هر دوی این ایزدان به سیارهٔ ناهید (زهره) مربوطند. به احتمال زیاد «اردویسور آناهیتا» نیز چون میترا از ایزدانی بود که پیش از پیدایش زرتشت، توسط مردم ایران و نواحی اطراف - ولو به نامهای دیگر - مورد ستایش قرار میگرفت.
آناهیتا ظاهراً با جنگاوری نیز مربوط بودهاست و باور بر این بود که پهلوانانی را که به پیشگاه او قربانی کنند، در جنگ با دشمن یاری میدهد.
با وجود دیرینگی و نفوذ پرستش میترا در ادوار پیش از ظهور زرتشت، بعدها این ایزد در میان ایرانیان تا اندازهای به فراموشی سپرده شد. اما در مقابل چنین جریان فکری و دینی، «ناهید» چنان مقامی در باورهای ایرانیان به دست آورد که نه تنها پرستش گاههای بسیار زیاد و مجلل و باشکوهی از او میبینیم، بلکه تندیس و نمادهای این ایزدبانو در اینجا و آنجای این سرزمین پهناور به جا ماندهاست.
در مزدیسنا، آناهیتا دختر اهورامزدا و اسپندارمذ است. در یشتها، قسمت آبان یشت به آناهیتا پرداخته شده است. او ایزدی زیبا و بلندبالا و دلیر با بازوان سپید توصیف شده است. در اساطیر ایرانی او سرچشمهٔ همهٔ آبها و منبع همهٔ باروری هاست. در ارمنستان او را زندگیبخش، مادر خِردها و خیرخواهِ همهٔ نژاد بشر میدانستند.
در کتیبه های به جا مانده از این دوره های تاریخی اشاره ها و تصاویری از آناهیتا در کنار نام اهورا مزدا به چشم می خورد. در نقش برجسته تاق بستان، خسرو پرویز پادشاه ساسانی در میان اهورامزدا و آناهیتا ایستاده است. دراین نقش برجسته، آناهیتا که در سمت راست شاه ایستاده، تاجی همانند اهورا برسر و در یک دستش حلقه فر ایزدی را نگه داشته و در دست دیگرش کوزه ای است که از آن آب می ریزد.
به احترام این الهه ایرانی معابد و تندیس های فراوانی در دوره های تاریخی پیش از اسلام در سرزمین ایران ساخته شده است.
از آناهیتا یادواره هایی (شامل معابد و کتیبه ها) در همدان، شوش، کازرون و آذربایجان، کرمانشاه و کنگاور به جای مانده است. معبد آناهیتا در کنگاور مشهورترین معبد منسوب به آناهیتا در ایران است که گفته می شود دومین بنای سنگی ایران بعد از تخت جمشید می باشد.
مقاله اسامی الهه های ایران باستان را در اینجا بخوانید :
🌎 @history_1 🌎