مدیریت مخاطرات طبیعی. علی اصغر فیروزجائیان

مدیریت مخاطرات طبیعی
علی اصغر فیروزجائیان
از اینکه زندگی بشر از گذشته تا کنون با مخاطرات طبیعی روبرو بوده بر کسی پوشیده نیست.خطرات طبیعی چون زلزله، سیل و طوفان همواره در گوشه گوشه جهان یافت می شود و حتی این مخاطرات جان بسیاری را می گیرد.اما نکته کلیدی در رابطه با مخاطرات محیطی، مدیریت بحران و کاهش ریسک ناشی از بحرانهاست.مدیریت ریسک در دنیا در دو مرحله قبل و بعد از بحران انجام میگیرد:
✅در مرحله اول که مربوط به وضعیت ماقبل بحران است ریسک را پیشبینی پذیر کرده و با توجه به نوع مخاطره تدابیری برای مواجهه با آن اتخاذ می کنند.این مرحله بخش اصلی مدیریت ریسک می باشد که از طریق آن آسیب پذیری در برابر مخاطرات طبیعی مثل زلزله و سیل کاهش می یابد.در این مرحله فرض وقوع فاجعه طبیعی پذیرفته می شود و در پی آن تمام راهکارهای ممکنه برای کاهش آسیب پذیری طراحی و اجرا میگردد.مثلا مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله و طوفان یکی از این موارد است.موضوعی که به نظر با توجه به تخریب مسکن مهر در زلزله اخیر به آن توجهی نشده است.بازسازی و بهسازی مسکن روستایی که همواره از خطر پذیری بالایی برخوردارند یکی از مهمترین تدابیر در کاهش مخاطرات طبیعی از جمله زلزله است.از زلزله رودبار تا بم و اکنون زلزله غرب کشور مهمترین عامل مرگ و میر ناشی از بالابودن مخاطرات سازه ای در کشور بوده است.تصاویر خرابی زلزله اخیر در مناطق روستایی نشان می دهد که کیفیت سازه ای خانه های روستایی بسیار پایین است.امری که تنها زلزله به دولت مردان یادآوری می کند که فقط درباره بازسازی آنها حرف بزنند.یادمان نرفته که حادثه پلاسکو در نهایت به دلیل بی توجهی به ایمن سازی و پیشگیری از مخاطرات تخریب شده است.
✅مرحله دوم مدیریت بحران مربوط به زمان و بعد از وقوع فاجعه است.در کشوری مثل ایران که همواره با مخاطرات طبیعی روبرو هستیم نباید صرفا به رفتارهای خودجش مردمی برای برخورد با بحرانها تکیه کنیم.تجربه کشورهایی مثل ژاپن که بخصوص کشوری زلزله خیز است نشان میدهد که آنان از تشکیلات قوی برای برخورد با شرایط بحران برخوردارند.کشور ژاپن وزیر مدیریت بحران دارد که کارش برنامه‌ریزی و هماهنگی در مورد سیاست‌های پایه‌ای کاهش ریسک و نیز مقابله با بحران‌های بزرگ است.مطالعه زلزله 9 ریشتری ژاپن در سال 2011نشان میدهد که چگونه اتاق بحران ژاپن از مرحله ابتدایی نجات تا تهیه امکانات ضروری و بازسازی را مدیریت کرده و حتی با بکارگیری روان شناسی بحران برای ایجاد شور و نشاط اجتماعی مناطق بحران زده فعالیت کرده است.
✅درست است که مردم نوع دوست از هر روشی برای کاهش الام بحران دیده ها استفاده می کنند.اما این وظیفه دولتهاست تا بی منت و با سازوکارهای پیش بینی شده، هزینه های فجایع طبیعی را در مناطق بحران زده کاهش دهند.لازم است مدیریت مخاطرات طبیعی با تاکید بر افزایش آمادگی مواجهه با بحرانها، جدی تر توسط دولتها پیگیری شود.چرا که با شعار نمی توان زندگی از دست رفته زلزله زدگان را به آنها برگرداند.
(در صورتی که متن بالا را می پسندید برای دیگران هم ارسال کنید) @zistbomeshomal