دفاع از طرح استانی شدن+تناسبی شدن انتخابات مجلس.. صادق الحسینی

دفاع از طرح استانی شدن+تناسبی شدن انتخابات مجلس

صادق الحسینی

🔹️طرح استانی شدن ‎#انتخابات مجلس یکشنبه به صحن علنی می‌رود. این طرح هرچند ایده بسیار درستی دارد اما ایرادات جدی دارد. درهرحال طرحی بسیار مهم است و ۵ دهه آینده کشور را رقم خواهد زد. خشت اول هر سیستم سیاسی سیستم انتخاب آنست. جدی بگیریدش. مجلس دارد برای تصویبش عجله می‌کند.

🔹️‏ایرادات سیستم فعلی ‎#انتخابات ما چیست؟
۱.فردی است و تابع احزاب نیست و در نتیجه قدها و نگاه‌های منتخبین کوتاه و کوتاه‌مدت می‌شود
۲.محلی است و در نتیجه قوم‌گرایی و قبیله‌گرایی سطحی سکه رایج آن است
۳. بی‌ثبات است و بیش از ۶۰% نمایندگان مجلسش هر دور تعویض می‌شوند.

🔹️‏از درون چنین سیستمی پدیده‌هایی عجیب در حکمرانی که در این مدت اخیر مداوم به چشممان آمد کاملا طبیعی است. این سیستم انتخاباتی مولد کوتاه‌مدت اندیشی و کوتاه‌نگری است. فرد عاقل می‌داند یک بار ‎#انتخاب می‌شود و بعدش حمایتی ندارد و باید هرچه می‌تواند در این ۴ سال بکند و خود را بیمه کند.

🔹️‏این سیستم انتخاباتی باعث می‌شود هیچ‌گاه هیچ حزبی در کشور پا نگیرد. چرا که قبیله، محله و خون را به احزاب برتری می‌دهد.
البته خوبی‌هایی هم دارد و آن اینکه مشارکت را در شهرهای کوچک بالا برده و نماینده احتمالا به جای آنکه شناخته شده باشد، هم قبیله و هم‌خون اکثریت محل است.

🔹️‏در همین سیستم فعلی نمایندگان تهران و شهرهای بزرگ چندین پله از سایر نمایندگان جلوتر بوده و قوی‌ترند. چرا؟ چون بصورت فردی انتخاب نمی‌شوند و باید حمایت حزبی پشتشان باشد. این طرح همین را به کل کشور و کل مناطق تعمیم می‌دهد و احتمالا افراد شاخص‌تری به مجلس راه خواهند یافت.

🔹️‏چه باید کرد؟
۱.سیستم انتخابات باید از منطقه و محل به استان‌ها کوچ داده شود و انتخاب‌های استانی به جای محلی شکل بگیرد. در اینصورت افراد شناخته شده تر انتخاب شده و درنتیجه نیاز به شکل گیری احزاب فراگیر بوجود می‌آید. این در طرح وجود دارد.

🔹️‏۲. در قدم بعدی احزاب باید به جای افراد انتخاب شوند یا ترکیبی از این دو شکل بگیرد تا احزاب پاسخگوی عملکرد بلندمدت خود باشند و نقش افراد کم شود.
۳.حدود ۳-۴ حزبی که در هر دوره بیشترین آرا را کسب می‌کنند بصورت شفاف در بودجه کشور دیده شده و هزینه‌های انتخابات توسط خود سیستم تقبل شود.

🔹️‏بزرگترین ایراد طرح اینکه با چنین ساختاری، انتخابات حتما باید تناسبی باشد. برنده مطلق وجود ندارد لیست‌ها به تناسب درصد آرایشان نماینده دارند و هیچ انتخاباتی مثل تهران ۳۰-هیچ نمیشود. نتیجه عدم تناسب مثلا در آذربایجان که ترک و کرد دارد نماینده نداشتن کردهای اقلیت است که خطرناک است.

🔹️‏البته می‌فهمم که حرکت از دموکراسی فردی به حزبی الزامات متعددی دارد و طراحی ساختار جدید جزییات بیشماری دارد اما برای قدم اول، اگر استانی شدن+تناسبی‌شدن انتخابات بدرستی اجرا شود، قاعده انتخابات در ایران در ریل صحیح قرار می‌گیرد و فساد سیستماتیک در کشور بسیار کمتر خواهد شد.

Twitter.com/alhosseini