🗞 چرا طرح مجلس برای بازطراحی ساختار پولی کشور گام نهادن در بیراهه است؟ | نقد - بخش هفتم

🗞 چرا طرح مجلس برای بازطراحی ساختار پولی کشور گام نهادن در بیراهه است؟ | نقد #طرح_بانک_مرکزی - بخش هفتم

💡 هدف گذاری تورم پایین و نسبت آن با واقعیات اقتصاد ایران (۱ از ۲)

🔻 یکی از تصریحات روشن طرح جدید مجلس برای بانک مرکزی، گزینش اهداف و ابزارهای سیاست پولی است. طرح در مادۀ ۲ بند «ب» با تأکید موکد، «حفظ ثبات قیمت‌ها» یا به بیان دیگر #تورم_پایین را به عنوان هدف اصلی سیاست‌ها و اقدامات بانک مرکزی تجویز کرده که سایر اهداف نظیر اشتغال و رشد اقتصادی باید در جایگاهی مادون آن قرار گیرد.

🔻 این توصیه و تجویز برگرفته و متأثر از اندیشۀ نئولیبرالیسم اقتصادی است که یکی از مهمترین وجوه آن تأکید شدید بر کنترل تورم و دادن وزن و اهمیت زیاد به آن در سیاست‌گذاری است. با تأمل در مبانی و الزامات #رشد_اقتصادی و تشکیل سرمایه می‌توان دریافت که این تجویز برای اقتصاد ایران بلاوجه و نامتناسب است.

🔻 اقتصاد کشور اکنون به روشنی نیاز فوری به تشکیل و انباشت سرمایه و رشد اقتصادی دارد که ایجاد اشتغال و ارتقاء #رفاه_عمومی و حتی ایستادن در برابر فشارهای خارجی و حفظ عزت ملی، از مسیر آن می‌گذرد. از سوی دیگر به دلیل فشارهای اقتصادی تحمیل شده از سوی قدرت‌های متخاصم، امکان دسترسی به حجم عظیم سرمایه گذاری خارجی نیز از جعبه ابزار انتخاب‌های اقتصاد ایران احتمالاً تا افق زمانی طولانی خارج است (و حتی اگر در دسترس می‌بود هم می‌شد استدلال کرد که بسیاری از سرمایه گذاری‌های ضروری در کشور نیاز چندانی به ارز -واردات- ندارد). لذا مسیر اصلی برای تحقق این سرمایه گذاری و رشد اقتصادی، اتکا به پول داخلی است.
اما مسأله اینجاست که اصولا دورۀ سرمایه گذاری و حرکت جدی در مسیر آن، دوره‌ای عدم تعادلی با پیشی گرفتن موقتی تقاضا بر عرضه است. این بدان جهت است که در دورۀ انجام و تحقق تشکیل سرمایه، قدرت خرید برای افراد در اثر پرداخت به عوامل تولید افزایش می یابد. مثلا ارتقاء جدی در زیرساخت‌های حمل و نقل جاده‌ای و ریلی، حمل و نقل کارآمد و فراگیر درون شهری، تأمین مسکن جوانان و اقشار مستضعف، نوسازی بافت‌های ناکارآمد و توسعۀ تأسیسات شهری، اصلاح زیرساخت‌های کشاورزی با اولویت اصلاح الگوی مصرف آب و ... مستلزم تزریق پول برای سرمایه گذاری اولیه است که خودبخود سطح تقاضای کل را افزایش می‌دهد. این در حالی است که بسیاری از ثمرات و محصولات این سرمایه گذاری‌ها یا از جنس قابل فروش در بازار نیست (مانند منافع ناشی از حل بحران آب)؛ یا حصول بازدهی آنها تدریجی و طولانی مدت است (مانند زیرساخت‌های حمل و نقل).

🔻 لذا اقتصاد موقتاً در یک دوره مشخص در وضعیتی قرار می‌گیرد که تقاضای کل بر عرضۀ قابل فروش در بازار پیشی می‌گیرد و این به ناچار یعنی افزایش در نرخ تورم. اما این افزایش در نرخ تورم یک هزینۀ کوتاه مدت و عمدتاً محدود به آثاری بر توزیع درآمدی است که ممکن است در صورت طراحی صحیح، اهمیتی کمتر از منافع دائمی و بلندمدت تشکیل سرمایه در بخش‌های هدف داشته باشد.

🔻 برای ایران امروز و تحت شرایط و اقتضائات مرحلۀ توسعه یافتگی و موقعیت اقتصادی-سیاسی کشور در صحنه بین الملل، هدف گذاری تورم پایین به منزلۀ محدودشدن دایرۀ انتخاب‌های موجود برای رشد و رونق و تشکیل سرمایه است. هدف‌گذاری تورم پایین متناسب است با واقعیت کشورهای پیشرفته؛ کشورهایی که مسألۀ کنونی آنها دیگر رشد و تشکیل سرمایه نیست. با رجوع به شواهد تاریخی می‌توان دریافت همین کشورها نیز در دوره رشد بالا و تشکیل سرمایه عظیم، تورمی بالاتر از سایر ادوار را متحمل شده اند.

📝 ادامه دارد..

📲 با دوستانتان به اشتراک بگذارید 👇🏻👇🏻
t.me/joinchat/AAAAAD58ps1HeFuxDo8kBg