️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش نهم | شروط عدم‌خنثایی پول

▪️ بازخوانی نسبت پول و تولید: آیا پول لزوما خنثی است؟ | بخش نهم | شروط عدم‌خنثایی پول

✍🏻 #حسین_درودیان

🔻 عدم خنثایی پول، یا اثرگذاری واقعی پول بر تولید، یک امکان نظری قابل دفاع است. واضح است که این به معنای ضرورت و قطعیت آن نیست. اما تفسیر ما تا اینجا هم به طور حدی مغایر با رویکرد اقتصاد متعارف است که دقیقاً بر عدم امکان نظری (نه عملی) آن تأکید دارند.

🔹 محقق‌کردن چنین امکانی در عمل محتاج مقدماتی است که پرداختن به جزئیات آن، به معنای پرداختن به جزئیات یک راهبرد توسعه است. رفع موانع پیش روی اثرگذاری واقعی خلق پول، خود به منزلۀ تدبیری برای غلبه بر تنگنای توسعه است. پیشتر گفتیم در روایت‌هایی نزدیک به قرائت شومپیتر و اینگهم، توسعۀ جهشی در دنیای غرب محصول همین موفقیت بوده است.

🔹 اثر واقعی خلق پول اکیداً بستگی به مصارف آن دارد. مصرف پول در سرمایه‌گذاری مولد، شرط اصلی در عدم خنثایی پول است. با این حال لازم است مقصد سرمایه‌گذاری با ظرفیت‌های خالی از حیث نهاده‌های تولید همراه باشد (دردسترس بودن منابع، دانش و تکنولوژی، و نیروی کار کیفی). هر قدر اهداف سرمایه‌گذاری کمتر تکنولوژی‌بر و کمتر نیازمند مهارت بالا باشد، این الزام قابل تحقق‌تر است.

🔹 پول را از پیش‌نیازهای نهادی تولید برشمردیم. با این حال این تنها لازمۀ نهادی نیست. سایر موانع نهادی نیز قادرند اثر واقعی پول بر تولید را به چالش بکشند.

🔹 بهترین راهبرد کوتاه‌مدت و شدنی برای بهره‌گیری از امکانی که از آن دفاع می‌کنیم در ایران امروز، شناسایی نقاط معدود و محدود برای اصابت خلق پول به سرمایه‌گذاری، و رفع حداکثری موانع نهادی بصورتی پایلوت‌وار و کنترل‌شده برای آن نقاط اصابت است.

🔹 با این حال بطور کلی اثر واقعی پول بر تولید نه صفر یا صدی، که صفر تا صدی و طیفی است. بسته به دردسترس بودن نهاده‌ها و درجۀ مانع‌آفرینی سایر موانع نهادی، اصابت پول به سرمایه‌گذاری مولد به همان نسبت قادر به برجاگذاشتن آثار واقعی است.

🔹 باید اضافه کرد بهترین نقاط سرمایه‌گذاری در اصابت‌دادن خلق پول برای گرفتن آثار واقعی بر تولید و اشتغال، بخش‌هایی است که محصول قیمت‌پذیر (قابل عرضه به بازار با قیمت تعادلی بازاری) دارند. این الزام از دو جهت است:

1️⃣ اولاً امکان تعادل پول-کالا را فراهم می‌کند. قیمت‌پذیری محصول سرمایه‌گذاری تضمین‌کنندۀ جذب پولی است که در خلال سرمایه‌گذاری تزریق شده؛ و این یعنی محو تدریجی آثار تورمی قبلی. اما اگر محصول سرمایه‌گذاری از نوع کالای عمومی و غیرقیمت‌پذیر باشد، آثار ضدتورمی پدیدار نخواهد شد.

2️⃣ ثانیاً قیمت‌پذیری محصول، الزامی قطعی برای سودآوری است. بدون چشم‌انداز سودآور، سازوکارهای هدایت پول خلق‌شده اعم از تاثیرگذاری بر انگیزۀ کارآفرینان یا خالقان پول میسر نخواهد بود.

🔸 پس امکان وضع قیمتهای تعادلی و سودآور (غیرتعزیراتی و بدون سرکوب قیمتی) از الزامات نهادی مهم برای توفیق برای یک اقتصاد حرکت‌کننده با اعتبار است.


📲 با دوستانتان به اشتراک بگذارید👇🏻👇🏻
t.me/joinchat/AAAAAD58ps1HeFuxDo8kBg.