بسم اللهدانشیار دانشگاه برکلی هستم و حوزه ی تحقیقم واسطه گری مالی، سیاست پولی، اقتصاد کلان، اقتصادسیاسی و تامین مالی مسکن است. به مددش امیدوارم بتوانم در اینجا بلند بلند فکر کنم و بیش از پیش یاد بگیرم.
فرصت سوزی در چابک سازی.. ️مهدی حیدری، امیر کرمانی.. (بخش‌هایی از سرمقاله‌ی امروز دنیای اقتصاد)
فرصت سوزی در چابک سازی
✍️مهدی حیدری، امیر کرمانی
(بخش‌هایی از سرمقاله‌ی امروز دنیای اقتصاد)
سیاست گذار چه دلایل و توجیهاتی برای حفظ کنترل خود بر شرکت های دولتی دارد که از طرق مختلف همچون ساختارهای هرمی چند لایه و “ETF” برای حفظ مدیریت خود (در عین فروش دارایی ) استفاده می کند؟
سیاست گذار سه دلیل و توجیه برای حفظ مدیریت شرکت ها ممکن است داشته باشد:.
1️⃣ سیاست گذار در مورد ظرفیت بخش خصوصی برای مدیریت و کنترل بنگاه های بزرگ دولتی تردید دارد و از آنجا که عملکرد این بنگاه ها بر بخش های مختلف اقتصادی موثر است، تلاش می کند مدیریت آنها را حفظ کند.
2️⃣برخی از وظایف حاکمیتی مرسوم، بر دوش بنگاه های اقتصادی بوده است که تغییر رویکرد در این موارد زمان بر و مستلزم تغییر انتظارات مردم از سیاست گذاران است
3️⃣خصوصی سازی های موفق اغلب در شرکت های کوچک و متوسط بوده و انتقال مالکیت بنگاه های بزرگ همواره با مشکلاتی مواجه بوده است.
مستقل از صحت این ادعاها، حتی با فرض پذیرش آنها، آیا همچنان راه بهتری برای فروش دارایی های دولت وجود ندارد؟
📌بررسی ساختار مالکیت شرکت های بورسی نشان می دهد دولت در بیش از 100 شرکت بورسی مالکیت مستقیم و غیر مستقیم دارد و مجموع ارزش بازار سهام دولت در حال حاضر حدود 280 هزار میلیارد تومان است.
1️⃣با در نظر گرفتن دغدغه سیاست گذار در مورد مدیریت شرکت های بزرگ، اگر دولت قصد داشت تنها سهام مستقیم و غیر مستقیم خود در شرکت های کوچک و متوسط با ارزش بازار کمتر از 20 هزار میلیارد تومان را واگذار کند، در حدود 50 هزار میلیارد تومان فروش سهام در بیش از 40 شرکت کوچک و متوسط بدون نیاز به لایه واسطی به نام "ETF" قابل انجام بود.
2️⃣همچنین اگر دولت بخواهد کنترل فعلی بر شرکت های اصلی را حفظ کند و فروش سهام را تنها به شرکت هایی که مالکیت مستقیم و غیر مستقیم زیر 15 درصد دارد محدود کند، امکان فروش بیش از 40 هزار میلیارد تومان دارایی را دارد.
3️⃣از سوی دیگر تعداد زیادی شرکت مشابه در یک صنعت در سبد سهام دولت وجود دارد که اگر انگیزه ایفای نقش حاکمیتی از طریق این شرکت ها را بپذیریم همچنان می توان این وظایف حاکمیتی را با بخشی از این شرکت ها نیز به سرانجام رساند. برای مثال دولت سهامدار هفت پالایشگاه بورسی است که با واگذاری کامل سهام تعدادی از این پالایشگاه ها، همچنان وظایف حاکمیتی قابل انجام خواهد بود.
در مجموع به نظر می رسد راه‌کار فعلی فروش دارایی و حفظ مدیریت، چالش های فراوانی در سال های آتی ایجاد می کند و حتی با درنظر گرفتن ملاحظات دولت مربوط به حفظ کنترل برخی از شرکت ها، راه حل های بهتری برای فروش دارایی وجود داشته است.