🔻دوگانه امام- امام.. ✍ غلامرضا جهانفر

#تحلیل

🔻دوگانه امام- امام

✍ غلامرضا جهانفر

در سفر اخیری که به شهر مقدس قم داشتم(بهمن ۹۷)، موضوع جالبی نظرم را جلب کرد و با کنار هم قرار دادن آن با چند مطلب دیگری که اخیرا کسب کرده بودم و فکرم را به خود مشغول کرده بود به یک ایده دست پیدا کردم.
دکتر بیژن عبدالکریمی، که چندی است از خرمن دانشش خوشه می چینم،در اثر اخیرشان (آینده روحانیت و جهان معاصر، نشر نقد فرهنگ، ۱۳۹۷ )، امام موسی صدر را الگویی برای روحانیت معاصر پیشنهاد می کنند و دلایل این پیشنهاد را تبیین می نمایند.
قبلا هم جناب دکتر محمود سریع القلم، شخصیت امام موسی صدر را، شخصیتی فراتر از زمان معرفی کرده و وی را الگو مناسبی تشخیص داده بودند.
و از همه مهم تر ، موسسه تحقیقاتی امام موسی صدر حدود دو سالی است که به احیا آثار این بزرگ مرد خطه لبنان پرداخته است و در مجتمع ناشران شهر قم یک واحد تجاری را اختصاص به عرضه آن آثار داده است.(با توجه به اینکه چنین کاری برای ناشرین تازه کار کمی ریسک محسوب می‌شود )
اما آن نکته، نامگذاری یکی از خیابان های مهم شهر، به اسم امام موسی صدر بود. یکی از ورودی های مهم به مرکز شهر قم خیابان "خاکفرج " است که چند سالی است به امام موسی صدر تغییر نام یافته است. در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که چرا امام موسی صدر؟ آیا نام های دیگری وجود نداشت؟
با کنار هم گذاشتن این مطالب، این ایده به ذهن می رسد که قرار است تشیع ایرانی الگو و پیشوایش را از امامی به امام دیگر تغییر دهد. و به تعبیری در حال گذار از امامی به امام دیگر است.
طبق توضیحی که استاد عبدالکریمی داده اند، این گذار به عنوان یک ضرورت مطرح است و چاره‌ای نیست که این گذار، صورت پذیرد.
اگرچه که به شخصه با این گذار همراه هستم و ضرورت این تغییر را درک میکنم، منتهی با این همه، معتقدم که همیشه این طور نیست، آنچه که ضرورت پیدا کند، مطلوبیت هم داشته باشد بلکه ممکن است در حالت عادی مضر هم باشد.
جهت توضیح باید عرض شود اگر چه در زمان غیبت و عدم ظهور، شیعه ناچارا و از باب اضطرار افرادی را گاه با لقب "شیخ" و گاه با لقب "سید " و گاهی هم با لقب "آخوند" به عنوان پیشوا انتخاب کرده است و در عصر حاضر هم بر اساس یک تقلید از دیگر مسلمانان لفظ"امام" را به عنوان لقب برای پیشوایش انتخاب کرده ، ولیکن نباید فراموش کند که این الگو ها همگی بدلی هستند و اصلی نیستند. ولذا هر الگوی بدلی در حد واندازه خودش الگوست . و در حد رفع اضطرار کارایی دارند. لذا شیعیان و خصوصا روحانیت شیعه در این گذار ها از امامی به امام دیگر نباید این پیش فرض غافل شود.


@antioligarchie