‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۴ آذر سالروز درگذشت حبیب ساهر

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘

۲۴ آذر سالروز درگذشت حبیب ساهر

حبیب ساهر ( زاده اردیبهشت ۱۲۸۲ میانه -- درگذشته ۲۴ آذر ۱۳۶۴ تهران) (معروف به اولکر) شاعر، داستان‌نویس و مترجم

نامبرده شاعر نامدار آذربایجانی و از محققان ادبیات ترکی آذربایجان است که در شهر ترک از توابع میانه به دنیا آمد. پدرش میرقوام، از روستای ترک واقع در شمال شرقی کوه شیبلی (میانه) به تبریز آمده و در محلهٔ سرخاب پشت باغ امیر (خیابان عارف کنونی) ساکن شد. (ساهر در دست نوشته‌های نثر نیز از تؤرکه‌داری سخن گفته است). میرقوام در محلهٔ ده وه چی ازدواج کرد و صاحب سه فرزند شد. پسر اولش میرمحمد قوامی و دخترش صغری قوامی و فرزند سومش میرحبیب قوامی. میرقوام بعدها از محلهٔ سئلاب در کوچهٔ ایده‌لی خانه‌ای می‌خرد و با خانم دیگری از آن محله ازدواج کرده و صاحب دو پسر به اسامی میر ستار و میر غفار قوامی می‌شود.
در انقلاب مشروطه تبریز در یک عصر پاییزی میرقوام را به عنوان مهمان از خانه‌اش می‌برند امّا او دیگر به خانه برنمی‌گردد. در آن هنگام میرحبیب پنج ساله بود.
دوران دبیرستان را با محمدحسین شهریار هم‌مدرسه شد و به گمان بسیاری، منظور شهریار از: «شهریارا بی حبیب خود نمی‌کردی سفر»، ساهر بوده‌است.
ساهر در سال ۱۳۰۶ به استانبول می‌رود و به تحصیل علم جغرافیا می‌پردازد و مدرک لیسانس می گیرد. وی هنگام تحصیل نام خانوادگی خود را به ساهر تغییر می‌دهد. ساهر به معنی شب زنده دار است.
در سال ۱۳۱۳ ساهر به وطنش برمی‌گردد و در وزارت معارف دبیر جغرافیا می شود و به زنجان میرود. در زنجان ازدواج می‌کند و صاحب دختری به نام منیژه می‌شود.
ساهر، داستان‌نویس و شاعری توانا بود. از او آثاری به سه زبان ترکی، فارسی و فرانسوی منتشر شده‌است. هم‌زمان با تقی رفعت و قبل از ظهور نیما، ساهر شعر نو فارسی سرود و سبک جدیدی را در شعر ترکی بنیان گذاشت، و بدین‌گونه بود که عنوان «پدر شعر نو ترکی ایران» درمورد او به کار رفت.
اکنون در دانشکده‌های ادبیات ترکیه و جمهوری آذربایجان، دانشجویان دوره‌های عالی ادبیات ترکی، برای فارغ‌التحصیل شدن باید در کنار سایر دروس خود، درسی سه واحدی به نام ساهر شناسلیق (ساهرشناسی) را هم بگذرانند. ظرایف ادبی اشعار ترکی ساهر، همچون «حیدربابایا سلام» شهریار، آن چنان گسترده و غنی است، که تاکنون قریب ۶ موضوع پایان‌نامه دوره دکترا و کارشناسی ارشد را به خوداختصاص داده‌است. حبیب ساهر در ۲۴ آذر ۱۳۶۴ در تهران در گذشت. آرامگاه وی در بهشت زهرای تهران است.
کتاب‌شناسی :
مجموعه آثار فارسی ساهر :
شقایق (مجموعه شعر نو و کهن) ۱۳۲۲ – تبریز
سایه‌ها (مجموعه شعر نو و کهن) ۱۳۲۴ – تبریز
اشعار برگزیده (مجموعه شعر) ۱۳۲۶ – اردبیل
افسانه شب (مجموعه شعر) ۱۳۲۵ – تبریز
خوشه‌ها (مجموعه شعر) ۱۳۳۳ – قزوین
جغرافیای ایالت خمسه، ۱۳۳۷ – قزوین (اثر علمی – تحقیقی دربارهٔ جغرافیا)
اساطیر (مجموعه شعر) ۱۳۴۵ – قزوین
اشعار برگزیده (مجموعه شعر) ۱۳۴۷ – قزوین
کتاب شعر ساهر (۱) ۱۳۵۳ – انتشارات نبی تهران
کتاب شعر ساهر ۲ – ۱۳۵۴ – انتشارات گوتنبرگ تهران
میوه‌گس (مجموعه حکایات و خاطرات) ۱۳۵۴ – انتشارات گوتنبرگ تهران
ادبیات منظوم ترکی (آنتالوژی، مشتمل بر شرح حال بیش از صد شاعر ترک زبان اهل ترکیه، ۱۳۵۶ – انتشارات دنیای دانش تهران)
کتاب شعر ساهر (۳)
ترجمه اشعار شارل بودلر فرانسوی به فارسی
مجموعه آثار ترکی ساهر:
لیریک شعر (مجموعه شعر)، قزوین، ۱۳۴۴
کوءشن (مجموعه شعر)، تهران، ۱۳۵۸
سحر ایشیقلانیر (مجموعه شعر) تهران، ۱۳۵۸
سوءنمین گونشلر (ترجمه‌هایی منتخب از آثار کلاسیک فارسی به ترکی)، تهران – ۱۳۶۱
داغینیق خاطره لر (مجموعه خاطرات)، تهران، ۱۳۶۱
قیزسسی، قیزیل سسی، قازان سسی (رمان)
خاطره لر یا حیاتین یئددی بوروقلاری (خاطره‌های یا هفت خوان حیات)
خاطره لر، باشاگلن چیکیلیر
ترجمه جزء آخر قرآن کریم، بخشی از غزلیات حافظ، شصت رباعی اصیل و ناب از خیام، گلستان سعدی و بسیاری آثار دیگر را به‌صورت منظوم به زبان ترکی معاصر.

‎🆔 @bargi_az_tarikh‌

#برگی_از_تقویم_تاریخ

☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘