☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۳ شهریور سالروز درگذشت مرتضی راوندی.. نامبرده گرایش سیاسی چپ داشت
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۲۳ شهریور سالروز درگذشت مرتضی راوندی
مرتضی راوندی ( زاده ۱۲۹۲ تهران -- درگذشته ۲۳ شهریور ۱۳۷۸ تهران) تاریخ نویس
نامبرده گرایش سیاسی چپ داشت. وی نویسنده کتاب (۱۰ جلدی) تاریخ اجتماعی ایران است.
او می نویسد: در سفری که به فرانسه داشتم و با دیدن کتابی که ترجمهٔ نام آن «زندگی روزمره مردم فرانسه در قرن هجدهم» بود، شوق نوشتن کتابی دربارهٔ زندگی اجتماعی مردم در گذشته در من ایجاد شد. چون گمان می‌کردم جای مردم در تاریخ گذشتهٔ ایران خالی است؛ و عموم مورخین شرح احوال و اوصاف و اعمال سلاطین را نوشته‌اند. در شروع کار و در حقیقت در همان زمان که به این موضوع فکر می‌کردم، از ابعاد آن تصوری درست نداشتم. اما می‌دانستم در منابع و کتابهای گذشتگان، به هرحال می‌توان نشانه‌هایی از مردم و زندگی آنها و حتی پوشاک و غذا و تفریحات آنها پیدا کرد. این بود که تصمیم گرفتم و شروع کردم.
مرتضی راوندی فرزند سید مهدی در خانواده‌ای روحانی متولد شد. تا اخذ دیپلم در مدرسه دارالفنون مشغول بود. پس از آن وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد. از سال ۱۳۱۸ به عنوان قاضی در دادگستری شروع به کار کرد و به گواه مراجعینش در زمره خوشنام‌ترین قضات دادگستری وقت قرار داشت.
مرتضی راوندی از جوانی با همت شخصی و با نیت تهیه تاریخ جامع زندگی «مردم ایران»، پژوهش و فیش برداری از منابع گوناگون داخلی و خارجی را آغاز کرد.
به باور راوندی، تاریخ ایران را همواره بر پایه اقدامات سلاطین و امیران نوشته‌اند و می‌باید کتابهایی نوشته شود که موضوع آنها مردم عادی که صاحبان اصلی مملکت هستند باشد. وی به نگارش تاریخ سیاسی، اقتصادی از منظر مردم اصرار داشت. حاصل قریب به نیم قرن تکاپوی راوندی، فیش برداری و نگارش کتابهایی دربارهٔ تاریخ گذشته ایران، ده جلد تاریخ اجتماعی ایران است که به گواه اهل فن در نوع خود «کم‌نظیر» است.
او به زبان‌های عربی و فرانسوی تسلط داشت و به اعتقاد او: تاریخ فقط شرح اقدامات شاهنشاهان و برگزیدگان و حکایت فتح و شکست در جنگ‌های کوچک و بزرگ نیست.
نخستین دوره تاریخ اجتماعی در ۱۳۴۰ و در سه جلد از سوی انتشارات امیر کبیر منتشر شد. در پی استقبال خوانندگان. راوندی با تقسیم‌بندی موضوعی کتاب دست به تدوین مجدد و انتشار تاریخ اجتماعی ایران بر این اساس کرد و در زمان حیاتش ۹ جلد آن و در نبودش آخرین جلد آن انتشار یافت و این مجموعه در ۱۰ جلد به اتمام رسید.
مرتضی راوندی در مورد شیوه تاریخ نویسی گفته است: «من معتقدم وقتی راجع به یک شخص بررسی می‌کنیم باید تمام جنبه‌های مثبت و منفی او را در نظر بگیریم».
پس از انقلاب اسلامی اکثر کتابهای او بخصوص جلدهای اول تا سوم که به فرهنگ و تمدن ایران قدیم و حمله اعراب بادیه نشین و موضوعات حساسیت برانگیز مذهبی می‌پرداخت مجوز نشر نیافت و جلدهای ۹ و ۱۰ که به نقد اعتقادات ایرانیان می‌پرداخت با عناوین «فرقه‌های مذهبی در ایران» و «تاریخ فلسفه در ایران» در سوئد چاپ شد.
تاریخ اجتماعی ایران که گرد آوری آن بیش از ۴۰ سال به طول انجامید اساسی‌ترین کار مرتضی راوندی است و یکی از مهمترین مراجع در زمینه جامعه‌شناسی تاریخی ایران به شمار می‌رود. با این کار او پایه‌ای محکم و قابل ستایش در این عرصه بنیان نهاد.
محسن دامادی نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی «خانواده ارنست»، داماد مرتضی راوندی است و سعی در حفظ میراث و اندیشه او دارد.
مرتضی راوندی در روز ۲۳ شهریور ۱۳۷۸ در تهران درگذشت و در بهشت زهرا دفن شد.
@bargi_az_tarikh
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘