☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۷ بهمن سالروز درگذشت مهدی بیانی
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۱۷ بهمن سالروز درگذشت مهدی بیانی
( زاده سال ۱۲۸۵ همدان -- درگذشته ۱۷ بهمن ۱۳۴۶ تهران ) نویسنده و پژوهشگر
مهدی بیانی، بنیانگذار کتابخانه ملی ایران، کارشناس نسخه‌های خطی فارسی و استاد دانشگاه تهران، فرزند میرزا محمدخان مستوفی فراهانی، از خاندان دبیران و مستوفیان فراهان و نیای مادری اش میرزا سلیمان بیان السلطنه فراهانی، رئیس بیوتات سلطنتی و صاحبِ رساله قواعد دفاتر و حساب بود.
او دو ساله بود که پدرش درگذشت و مادرش با او و دیگر فرزندان به تهران آمد. وی در مدارس ابتدایی اقدسیّه و اشرف به تحصیلات مقدماتی و فراگیری خوشنویسی پرداخت و پس از پایان دوره متوسطه در دارالفنون، دوره لیسانس علوم ادبی و فلسفی را در دانشسرای عالی (دارالمعلمین عالی سابق) به پایان برد و در ۱۳۲۴ از دانشگاه تهران دکترای زبان و ادبیات فارسی گرفت.
وی پس از گذراندن دوره تعلیمات دانشکده افسری و خدمت وظیفه، در ۱۳۱۲ همزمان با کار در کتابخانه دانشسرای عالی، تدریس زبان و ادبیات فارسی را آغاز کرد و در ۱۳۱۳ به مدیریت کتابخانه عمومی معارف منصوب شد. او در این مقام به گردآوری کتابها از کتابخانه سلطنتی و کتابخانه معارف برای بنیانگذاری «کتابخانه ملی ایران» پرداخت و پس از تأسیس این کتابخانه در ۱۳۱۶ ریاست آنجا را به عهده گرفت.
در ۱۳۱۹ به مدت یک سال از طرف وزارت آموزش و پرورش (وزارت فرهنگ سابق) به ریاست فرهنگ اصفهان اعزام شد و پس از بازگشت و انجام دادن مأموریت آموزشی یکساله در وزارت پیشه و هنر وقت، بار دیگر به ریاست کتابخانه ملی منصوب شد. در ۱۳۳۵ ریاست کتابخانه سلطنتی را عهده‌دار شد و این سمت را همراه با استادی دانشگاه تهران و تدریس «تاریخ تکامل خطوط اسلامی» و «کتابشناسی نسخه‌های خطی» تا پایان عمر به عهده داشت.
او همچنین انجمنی برای حمایت و معرفی خوشنویسان و هنر خوشنویسی با نام «انجمن حمایت خط و خطاطان» تأسیس کرد. وی به سبب تبحّر در شناخت خطوط و نسخه‌ها به عنوان کارشناس نسخه‌های خطی و چاپی، با کتابخانه‌های ملی، مجلس شورای ملی و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران همکاری می‌کرد. او خود خطی خوش داشت و به ویژه در نستعلیق قوی و ماهر بود. او را از شاگردان میرزا حسین‌خان مستوفی معروف به کاتب‌الخاقان ذکر کرده‌اند. کتاب «احوال و آثار خوشنویسان» که او در ۴ جلد منتشر کرد از آثار پژوهشی ارزشمند در زمینه زندگی‌نامه و معرفی خوشنویسان ایران است که تاکنون ارزش خود را حفظ کرده‌است.
بیانی از بنیانگذاران انجمن فرهنگی ایران و شوروی و عضو آن بود و نزدیک به ۲۵ سال در راه گسترش و استواری پیوندهای دوستی و فرهنگی دو کشور همسایه تلاش کرد و مأموریتهای فرهنگی بسیاری به کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکا داشت.
دکتر مهدی بیانی در ۶۱ سالگی درگذشت.
گزیده آثار :
کتابشناسی کتاب‌های خطی
فهرست نمایشگاه خطوط نستعلیق کتابخانه ملی
فهرست کتابخانه سلطنتی (دیوانها)
فهرست منشآت و مکاتیب و ترسلات و منظومه های فارسی
فهرست نمایشگاه آثار ابن سینا در کتابخانه انجمن آثار ملی
فهرست نمایشگاه آثار خواجه نصیرالدین طوسی در کتابخانه ملی
فهرست نمونه خطوط خوش کتابخانه سلطنتی
راهنمای گنجینه قرآن در موزه ایران باستان
نمونه‌ای چند از خطوط خوشنویسان
نمونه سخن فارسی
احوال و آثار خوشنویسان، در چهار جلد
احوال و آثار نسخ نویسان
شکسته و نستعلیق‌رنویسان و تعلیق نویسان
احوال و آثار میرعماد
طبع و نشر چهار رساله فارسی (رسالة فی حالة الطفولیة، روزی با جماعت صوفیان؛ عقل سرخ؛ آواز پر جبرئیل)، از شیخ شهاب الدین سهروردی
السوانح فی‌العشق احمد غزالی
معراجنامه منسوب به ابن سینا، به خط امام فخر رازی
بدایع الازمان فی وقایع کرمان، افضل الدین کرمانی
چند رباعی از حکیم عمر خیام به خط میرعماد
پانصد سال تاریخ جواهرات سلطنتی ایران
همچنین مقالات ادبی و هنری و تاریخی متعددی از او در مجلات داخلی و خارجی نشر یافته است.
🆔 @bargi_az_tarikh
#برگی_از_تقویم_تاریخ
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘