‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ اردیبهشت سالروز درگذشت حسین صبا

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘

۱۸ اردیبهشت سالروز درگذشت حسین صبا

( زاده سال ۱۳۰۳ تهران -- درگذشته ۱۸ اردیبهشت ۱۳۳۹ تهران ) موسیقیدان و نوازنده سنتور

وی اولین استاد سنتور هنرستان موسیقی ملی بود و تألیفاتی در زمینۀ موسیقی دارد که از آن جمله: "آموزش سنتور"؛ بخش دوم "کتاب شور" ، شامل آهنگ های ابوعطا، افشاری، بیات ترک، دشتی و نوا؛ بخش سوم "کتاب شور" ، شامل آهنگ های همایون، اصفهان، ماهور و چهارگاه هستند.
چون منابع زیادی درباره او در دست نیست، گفت و گوی ایسنا با علی‌رضا میرعلی نقی محقق و پژوهش‌گر موسیقی را بخوانید:
میرعلی نقی درباره حسین صبا به خبرنگار ایسنا گفت: در آن زمان حسین صبا تنها نوازنده سنتور بود که تکنیک های پیشینیان را تا حد امکان فرا گرفته بود و بعد هم تنها نوازنده سنتور به غیر از ابوالحسن صبا بود که در آن دوره به خط نت آشنایی داشت.
حسین صبا فرزند میرزا حسین خان صبا ملقب به کمال‌السلطان و بنیانگذار روزنامه ستاره ایران بود. در کودکی پدرش به علت مسایل سیاسی دستگیر و در زندان درگذشت و او زیر نظر مادر و خانواده مادری‌اش بزرگ ‌شد.
میرعلی نقی ادامه داد: حسین صبا از نوجوانی موسیقی را شروع کرد و از محضر دو استاد بهره برد؛ به طور محدود، استاد حبیب سماعی که برجسته‌ترین نوازنده سنتور آن دوره و سپس به صورت طولانی‌تر از محضر استاد ابوالحسن صبا استفاده کرد و در پیانو هم شاگرد استاد اصلانیان بود.
پژوهشگر سالنامه موسیقی ایران متذکر شد: مرحوم صبا در پیانو هم به اندازه سنتور مهارت داشت و بسیار مورد تحسین بود؛ ولی به علت شخصیت باحیایی که داشت تا اواخر دهه ۱۳۲۰ که روح‌اله خالقی وی را در برنامه رادیو معرفی کرد ناشناخته بود و در آن برنامه رادیویی که به تکنوازی پرداخت به شهرت رسید.
در سال ۱۳۲۸ بعد از انحلال انجمن موسیقی ملی، روح‌اله خالقی هنرستان موسیقی ملی را تاسیس و برای تدریس سنتور از حسین صبا دعوت کرد.
وی در ادامه افزود: بعد از فوت حبیب سماعی، تنها چند شاگرد از او باقی مانده بودند که آنها فعالیت‌های حرفه‌ای موسیقی نداشتند، در واقع سنتور در حال از بین رفتن بود و با کوشش صبا مقداری از مطالب و تکنیک‌های حبیب سماعی حفظ و ثبت شد، در واقع حسین صبا واسط دو نسل حبیب سماعی و فرامرز پایور بود .
وی اشاره کرد: ‌از حسین صبا نوارهای زیادی ضبط نشده است و تنها نوارهایی است که دوستان ایشان در محافل خصوصی ضبط کرده‌اند؛ البته حدود ۴۵ سال بعد از فوت وی، در آلبومی به نام صد سال سنتور، قطعه‌ای در دستگاه سه گاه از او منتشر شد و جامعه موسیقی ایران برای اولین بار صدای سنتور حسین صبا را شنید که البته این قطعه را در دوره بیماری نواخته بود.
حسین صبا دارای تکنیک قوی و محکمی بود و از هر نظر تسلط زیادی روی ساز داشت ولی به علت بیماری نتوانست تاثیر عمده و به سزایی در موسیقی ایران بگذارد.
از حسین صبا تنها یک کتاب خودآموز سنتور چاپ شده است که یکی از دقیقترین و بهترین کتاب‌های آموزش سنتور است؛ در این کتاب تمرین‌ها به صورت خلاصه و خیلی مختصر و در عین حال کاربردی و مفید است و همچنین مطالب مهمی از استادان قدیمی مانند حسن خان شهنازی و یا حبیب سماعی در این کتاب گردآوری کرده‌اند؛ از ایشان شاگردان بسیاری باقی مانده است که برجسته‌ترین آنها خانم ارفع عطرایی است که اولین بانوی موسیقیدان و اولین بانوی پژوهشگر موسیقی به شمار میرود که تنها کسی بود که به طور مستمر و طولانی از محضر استاد حسین صبا استفاده کرد.
حسین صبا در جوانی درگذشت و در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.

‎🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘