☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۳ تیر زادروز حسن رشدیه
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۱۳ تیر زادروز حسن رشدیه
میرزا حسن تبریزی مشهور به رشدیه ( زاده ۱۳ تیر ۱۲۳۰ تبریز -- درگذشته ۱۸ آذر ۱۳۲۳ قم ) از پیشگامان نهضت فرهنگی ایران
وی نخستین مؤسس مدارس جدید در تبریز و دومین مدرسه در تهران (بعد از دارالفنون) بود، او را پدر فرهنگ جدید ایران نامیده‌اند. رشديه پدر معارف ايران، بنيان گذار آموزش نوين در ايران است.
وی در محله چرندآب تبريز به دنيا آمد و پس از گذراندن مقدمات در زادگاه خود تصميم گرفت براي ادامه تحصيل به نجف برود اما با خواندن مقاله ای در روزنامه ثريا که شمار ايرانيان با سواد را از هر هزار نفر ده نفر ذکر کرده بود، از سفر به نجف چشم پوشيد و عازم بيروت شد و در دارالمعلمين آنجا به فراگرفتن شيوه هاي نوين آموزش پرداخت. در سال ۱۲۶۱ با هدف تأسيس مدرسه به شيوه نوين، از مدارس جديد استانبول بازديد کرد و در همانجا الفباي صوتي را براي جايگزينی با روش قديمي آموزش در مدارس جديد ابداع کرد.
در سال ۱۲۶۲ نخستين مدرسه به سبک نو را براي کودکان مسلمان قفقاز تأسيس کرد و در سال ۱۲۶۶ نخستين مدرسه نوين ايران را در محله ششگلان تبريز بنا نهاد. اين مدرسه و به دنبال آن پنج مدرسه ديگري که در تبريز و مشهد تأسيس کرد با کار شکني ها و دسيسه هاي درباريان و تاريک انديشان پي درپي بسته شد. رشديه با فروش املاک خود و با اجازه ي علماي نجف، مسجد شيخ الاسلام تبريز را به مدرسه تبديل کرد و در کلاس ها ميز، نيمکت و تخته سياه گذاشت و به تدريس با روش جديد مبادرت ورزید ،
اين مدرسه نيز با هجوم گروهي بي بصيرت بسته شد و حتي يکي از شاگردان جان خود را از دست داد و رشديه نيز زخمي شد و مجبور به ترک وطن گرديد. وقتي ميرزا علي خان امين الدوله که سياستمداري روشن بين بود به واليگري آذربايجان انتخاب شد، رشديه را به تبريز فراخواند و با ايمان به پايمردي و ميهن دوستي او، مدرسه ي بزرگي در تبريز باز کرد. رشديه در اين مدرسه به ۶۰ نفر دانش آموز کلاه و لباس يکسان پوشاند و به آموزش آن ها پرداخت اما با برکناري امين الدوله، دوباره مدرسه رشديه مورد يورش قرار گرفته و به آتش کشيده شد.
رشديه علاوه بر فعاليت هاي آموزشي و بنا نهادن آموزش نوين در ايران، روزنامه هايي به نام «مکتب» و «طهران» منتشر مي کرد؛ از او ۲۷ جلد اثر به جا مانده است که از ميان آنها مي توان به این موارد اشاره کرد: بدايه التعليم، هدايه التعليم، نهايه التعليم، تحفه الصبيان، صد درس، تنبيه الغافلين، ارشاد الطالبين و ...
ميرزا حسن رشديه در اواخر عمر براي در امان ماندن از دشمني مخالفان به قم رفت و در ۲۱ آذر سال ۱۳۲۴ در همانجا درگذشت.
در واپسین روزهای زندگی، چنین وصیت کرده بود:
”مرا در محلی به خاک بسپارید که هر روز شاگردان مدارس از روی گورم بگذرند و از این بابت روحم شاد شود."
@bargi_az_tarikh
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘