☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۵ امرداد سالروز تولد فریدون حافظی
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۱۵ امرداد سالروز تولد فریدون حافظی
استاد فریدون حافظی در ۱۵ امرداد ۱۳۰۱ در کرمانشاه به دنیا آمد. پدر وی از درویشان و از دوستان و نزدیکان درویش حسن خراباتی (شاعر و ردیف دان موسیقی) بود؛ که به همین واسطه در مجلس سماع درویشان نیز گاهی تار می نواخت.
داشتن چنین پدری که با موسیقی بیگانه نبود؛ و نیز دارا بودن گوش موسیقایی قوی، فریدون حافظی را از همان دوران کودکی و نوجوانی شیفته موسیقی کرد، به طوری که او بی آنکه نزد استاد، آموزش ببیند، با گوش دادن به صفحه های گرامافون، و نیز با راهنمایی های پدر، نوازندگی تار را در پیش گرفت و در سال های کودکی بدان حد از چیره دستی رسیده بود که هر چهارمضراب یا قطعه یی که از گرامافون پخش می شد، می توانست با تار خود اجرا کند؛ از این رو همان طور که خود استاد نیز گفته، باید نخستین استاد وی را «صفحه های گرامافون» دانست.
زمانی که فریدون حافظی به تهران می آید، روزی آگهی هنرستان موسیقی ملّی را می بیند و برای یادگیری نُت و بهره گیری از آموزش تکمیلی نوازندگی، برای نام نویسی به هنرستان موسیقی می‌رود. در آنجا موسی خان معروفی، استاد سرشناس تار، از فریدون حافظیِ جوان امتحان نوازندگی می گیرد؛ و هنگامی که این جوان شروع به زدن تار می‌کند، موسی خان معروفی از تارنوازی وی بسیار لذت می برد. پس از جای خود بر می خیزد و صورت فریدون حافظی را می بوسد و تارِ خود را به او می‌بخشد؛ و این تار، همان «تار یحیی» است که چند سال است دیگر پنجهٔ زبردست استاد حافظی را بر تَنِ سیم های خود احساس نکرده است.
استاد حافظی در آذرِ سال ۱۳۲۳ نخستین نوازندگی خود را در رادیو اجرا کرد. وی پس از آن نیز در ارکستر روانشاد استاد مهدی خالدی حضور یافت به نوازندگی پرداخت.
این استاد برجسته تارنوازی ایران، که در رشته های حقوق و اقتصاد نیز درس خوانده بود، نخستین آهنگ خود را با نام «رقص گیسو» (در دستگاه ماهور)، در سال ۱۳۲۸ ساخت و آن را با همان ارکستر استاد خالدی اجرا کرد. وی در کنار حضور در ارکستر استاد خالدی، خود نیز ارکستری را متشکل از هنرمندان کرمانشاهی راه اندازی کرد که جمعه ها پیش از ظهر، در رادیو به اجرا می پرداخت.
با راه اندازی برنامه «گلها» به همت استاد روانشاد داوود پیرنیا، استاد حافظی نیز به این برنامهٔ بی مانند موسیقایی دعوت شد و با خوانندگان بزرگی چون استادان اکبر گلپایگانی، حسین قوامی، حسین خواجه امیری (ایرج) و محمود محمودی خوانساری همکاری کرد. شماری از قطعه هایی را که استاد حافظی در گل ها ساخت، با تنظیم و رهبری استاد جواد معروفی اجرا شده است.
از جمله بهترین قطعه های استاد حافظی در همکاری با خوانندگان نام برده، آواز «در زدم و گفت کیست، گفتمش ای دوست، دوست» است، که در برنامهٔ برگ سبز ۱۶۹ با صدای استاد اکبر گلپایگانی و شعر استاد رحیم معینی کرمانشاهی اجرا شده است.
استاد حافظی در برنامه «تکنوازان» نیز در کنار شماری از بهترین و برجسته ترین نوازندگان تاریخ موسیقی ایران ساز زده است؛ بزرگانی مانند استادان علی اصغر بهاری، پرویز خان یاحقی، اسدالله ملک، احمد عبادی، رضا ورزنده، جهانگیر ملک، منصور صارمی، مجید نجاحی، همایون خرم و منصور نریمان.
استاد حافظی در کنار آهنگسازی و نوازنگی، همواره خود را ملزم به آموزش شاگردان می دید و این آموزگاری را تا واپسین سال های حیات خویش نیز رها نکرده بود.
اما جدای از آهنگسازی، نوازندگی و آموزگاری، خدمت بزرگ دیگری که استاد فریدون حافظی به موسیقی ایرانی و علاقه مندانِ آن کرده، ثبت فیلم هایی ارزشمند از اجراهای خصوصی هنرمندان در محفل های دورهمی است. این فیلم ها در روزگاری ضبط شده که از دوربین های کوچک اما پرکاربرد گوشی های تلفن همراه و نیز شبکه های مجازی هیچ خبری نبود؛ از این رو بسیار ارزشمند است که به یاری آن ها، امروز می توانیم اجراهای خصوصی استادانی چون اسدالله ملک، فضل الله توکل، ایرج، اکبر گلپایگانی و ... را به تماشا بنشینیم.
استاد حافظی تا آخرین ماه های زندگانی خویش، با موسیقی همراه بود و به توانمندی می نواخت، تا اینکه در اوایل سال ۱۳۹۲ به علت شکستگی استخوان پا، مورد جرّاحی قرار گرفت و چندی در بیمارستان بستری شد. پس از مرخص شدن از بیمارستان، استاد حدود دو ماه دوران نقاهت را در منزل به سر بردند. فریدون حافظی در شامگاه ۱۶ خرداد ماه ۱۳۹۲ جان به جان آفرین تسلیم کرد. ح.ن.
@bargi_az_tarikh
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘