قبل از سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌ها یا مارکت‌پلیس‌های مبتنی بر بلاکچین، این سوال رو از خودتون بپرسید که بلاکچین دقیقا چه مسئله‌ای رو

قبل از سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌ها یا مارکت‌پلیس‌های مبتنی بر بلاکچین، این سوال رو از خودتون بپرسید که بلاکچین دقیقا چه مسئله‌ای رو در اون پروژه حل می‌کنه که بدون استفاده از بلاکچین امکان‌پذیر نیست؟

اگه کاربرد بلاکچین در اون پلتفرم یا مارکت‌پلیس صرفا ایجاد یک توکن به عنوان ابزار پرداخت هست، از خودتون بپرسید چرا از کوین‌های رایج مثل اتریوم استفاده نکرده؟ ضرورت ایجاد و استفاده از یک توکن مستقل چیه؟

اگه پروژه‌ای ادعای غیرمتمرکز بودن داره، بررسی کنید که مکانیزم تصمیم‌گیری یا گاورننس در اون پلتفرم به چه صورت هست و نحوه رای‌گیری و چگونگی Execute شدن تصمیمات کامیونیتی روی اسمارت‌کانترکت‌ها به چه شکلیه. این‌ها به حرف نیست، باید متخصصین از روی کدهای برنامه‌نویسی پروژه صحت ادعاها رو تایید کنن که آیا کامیونیتی اون پروژه در نهایت اختیار تمامی Functionهای مهم رو در دست خواهد داشت یا خیر. کدام Functionها ممکنه به شخص یا تیم اجرایی این قدرت رو بده که بدون رای اکثریت در پلتفرم تاثیرگذار بشن یا رای اکثریت رو وتو کنن.

اگه پروژه‌ای ادعای غیرمتمرکز بودن داره اما هنوز امکان گاورننس و تصمیم‌گیری توسط کامیونیتی رو نداره و در واقع هنوز قدرت اون در دست Ownerها هست، حتما باید بررسی بشه آیا از Timelock برای اجرا شدن تصمیمات استفاده می‌کنه یا خیر. تایم‌لاک در واقع یک اسمارت‌کانترکت هست که بین تصمیمات مالکین پروژه و اجرا شدن اون‌ها روی بلاکچین تاخیر زمانی میندازه. مثلا تیم مدیریت الان تصمیم می‌گیره که کارمزد رو در پلتفرم افزایش بده، دستور اون نباید مستقیما و آنی به اسمارت کانترکت‌های اصلی ارسال بشه بلکه بهتره به یک Timelock ارسال بشه و تایم‌لاک با یک تاخیر منطقی بسته به اهمیت موضوع، دستور رو روی اسمارت‌کانترکت اجرا کنه. تایم‌لاک بعد از سپری شدن مدت زمان تاخیر (مثلا ۲۴ ساعت) اجازه اجرا شدن اون روی بلاکچین رو میده و تا قبل از اون امکان لغو شدن دستورات هم وجود داره. این کمک می‌کنه به شفافیت چرا که دستوراتی که برای اجرا شدن در صف هستند در دسترس همه است و قابل بررسی است و کامیونیتی می‌تونه بهشون واکنش نشون بده یا در صورت نیاز برای لغو شدن اون فشار بیاره یا قبل از اجرا شدن چنانچه منافع عمومی در خطر باشه، اطلاع‌رسانی کنه.

اگه پروژه‌ای از نوع اسمارت‌کانترکت هست، حتما باید قبل از دیپلوی شدن روی بلاکچین توسط تیم‌های معتبر Audit شده باشه تا خدای نکرده به خاطر یک فانکشن غلط یا باگ برنامه‌نویسی سرمایه شما به خطر نیفته.

و در نهایت اگر ساید غیربلاکچینی پروژه پر اهمیت‌تر یا ارزشمندتر از ساید بلاکچینی اونه، مثلا یک ابتکار علمی در حوزه پزشکی، سلامتی یا... که امکان پرداخت با کریپتو هم داره، بررسی کنید آیا در تبلیغات هم ساید غیربلاکچینی کار رو پررنگ‌‌تر نشون داده یا هدفش صرفا استفاده از فرصت ترند بودن مارکت کریپتو هست.

@cryptobyalireza